Instrumenten voor vroegsignalering, screening en diagnostiek van gedragsproblemen
Er bestaan diverse instrumenten om gedragsproblemen en -stoornissen of delinquent gedrag bij kinderen en jongeren te signaleren of onderzoeken. Ze zijn onder te verdelen in instrumenten voor vroegsignalering, screening, diagnostiek en risicotaxatie.
Vroegsignalering
Vroegsignalering leidt tot de constatering dat er mogelijk sprake is van gedragsproblemen en -stoornissen. Vroegsignalering vindt plaats wanneer het vermoeden van problemen niet duidelijk is afgebakend tot een bepaald type probleem zoals een gedragsprobleem. Als bij vroegsignalering blijkt dat er gedragsproblemen aanwezig zijn, dan is verdere screening noodzakelijk.
Een voorbeeld van een breed vroegsignaleringsinstrument voor gedragsproblemen en -stoornissen is de 'Strengths and Difficulties Questionnaire' (SDQ). De SDQ wordt wereldwijd veel gebruikt, de psychometrische kwaliteit ervan is vrij goed.
Deze instrumenten zijn geschikt voor vroegsignalering van gedragsproblemen en -stoornissen:
- Professionals
Strengths and Difficulties Questionnaire (SDQ)
De SDQ meet psychosociale problemen en sterke kanten van het kind en de invloed daarvan op het dagelijks functioneren.
- Professionals
Temperament en Karakter Vragenlijst (TCI)
De TCI is een instrument om persoonlijkheid en karakter te meten onder de algemene bevolking en psychiatrisch patiënten vanaf 15 jaar.
Screening
Screeningsinstrumenten worden in een later stadium gebruikt dan instrumenten voor vroegsignalering. Deze instrumenten worden ingezet om een kind specifiek op gedragsproblemen en -stoornissen te onderzoeken. Screening leidt tot de constatering of het kind gedragsproblemen of gedragsstoornissen heeft en zo ja in welke mate. Als het kind mogelijk een gedragsprobleem of -stoornis heeft, dan is vervolgonderzoek door een diagnosticus noodzakelijk.
Een instrument dat op gedragsstoornissen screent is bijvoorbeeld de 'Buss-Durkee Hostility Inventory-Dutch' (BDHI-D). De BDHI-D stelt de hostiliteit (vijandigheid) en neiging tot agressief gedrag vast.
Deze instrumenten zijn geschikt voor screening op gedragsproblemen en -stoornissen:
- Professionals
Agressievragenlijst (AGV)
De AGV brengt tijdens screening en diagnose in kaart of en in welke mate er sprake is van agressie bij kinderen en jongeren.
- Professionals
Beck Youth Inventories 2nd Edition - Nederlandstalige bewerking (BYI-2-NL)
Dit zijn vragenlijsten voor zelfrapportage om de beleving van kinderen en jongeren in kaart te brengen op gebieden als depressie en angst.
- Professionals
Buss-Durkee Hostility Inventory-Dutch (BDHI-D)
De BDHI is een zelfrapportage-instrument voor het vaststellen van hostiliteit & neiging tot agressief gedrag bij jongeren vanaf 15 jaar.
- Professionals
Child Behavior Checklist (CBCL)
De CBCL is een diagnostisch instrument om probleemgedrag en vaardigheden van kinderen/jongeren te kwantificeren.
- Professionals
Development and Well-Being Assessment (DAWBA)
De DAWBA is instrument van drie delen dat psychopathologie bij kinderen en jongeren (5-17 jaar) in beeld brengt. Lees meer over dit instrument.
- Professionals
Junior Nederlandse Persoonlijkheidsvragenlijst (NPV-J-3)
De NPV-J-3 is een vragenlijst die persoonlijkheidseigenschappen meet bij kinderen en adolescenten.
- Professionals
Klachtenlijst voor Adolescenten (KLAD)
De Klachtenlijst voor Adolescenten is een screeningslijst voor adolescenten van 12 tot 18 jaar met gedragsmoeilijkheden.
- Professionals
Minnesota Multiphasic Personality Inventory, jongerenversie (MMPI-A)
Met de MMPI-A kunnen bij tieners allerlei typen klachten, problemen en persoonlijkheidsstijlen in kaart worden gebracht.
- Professionals
Sociaal Cognitieve Vaardigheden Test (SCVT)
De Sociaal Cognitieve Vaardigheden Test (SCVT) geeft een indicatie van het sociaal-cognitief functioneren in relatie tot de leeftijd van het kind.
- Professionals
Sociaal-Emotionele Vragenlijst (SEV)
De SEV meet in hoeverre kinderen problemen vertonen in hun sociaal-emotionele ontwikkeling.
- Professionals
Teacher's Report Form (TRF)
De (C-)TRF is de versie van de CBCL die leerkracht of leidster kan invullen. De vragenlijst geeft inzicht in het gedrag van het kind of de jongere.
- Professionals
Vragenlijst Emotionele Intelligentie Quotiënt (EIQ)
De Vragenlijst Emotionele Intelligentie Quotiënt meet de vaardigheden om met emoties om te gaan bij 8- tot en met 18-jarigen.
- Professionals
Vragenlijst Fundamentele Onthechting (VFO)
De Vragenlijst Fundamentele Onthechting brengt sociale onthechting, emotionele onthechting of een combinatie daarvan in kaart.
- Professionals
Vragenlijst over Ontwikkeling en Gedrag (VOG)
De VOG is een vragenlijst om de emotionele en gedragsproblemen van kinderen en jongeren met een verstandelijke beperking in kaart te brengen.
- Professionals
Vragenlijst voor Gedragsproblemen bij Kinderen 6-16 jaar (VvGK 6-16)
De VvGK meet de symptomen van de gedragsstoornissen ADHD, ODD en CD bij kinderen en jongeren tussen 6 en 16 jaar.
- Professionals
Vragenlijst voor Inventarisatie van Sociaal gedrag van Kinderen (VISK)
De VISK is een vragenlijst om sociale problemen van kinderen met een pervasieve ontwikkelingsstoornis in kaart te brengen.
- Professionals
Youth Self Report (YSR)
De Youth Self Report (YSR) is een vragenlijst waarop jongeren vragen beantwoorden over hun vaardigheden en emotionele en gedragsproblemen.
Diagnostiek
Diagnostische instrumenten stellen een gedragsprobleem of -stoornis vast. Instrumenten voor de diagnostiek van gedragsproblemen en -stoornissen zijn:
- Professionals
Agressievragenlijst (AGV)
De AGV brengt tijdens screening en diagnose in kaart of en in welke mate er sprake is van agressie bij kinderen en jongeren.
- Professionals
Buss-Durkee Hostility Inventory-Dutch (BDHI-D)
De BDHI is een zelfrapportage-instrument voor het vaststellen van hostiliteit & neiging tot agressief gedrag bij jongeren vanaf 15 jaar.
- Professionals
Kiddie-SADS-Present and Lifetime DSM-5 (K-SADS-PL)
De K-SADS-PL is een interview dat gebruikt kan worden om verschillende stoornissen te diagnosticeren bij kinderen van 6 tot 18 jaar.
- Professionals
Sociaal-Emotionele Vragenlijst (SEV)
De SEV meet in hoeverre kinderen problemen vertonen in hun sociaal-emotionele ontwikkeling.
- Professionals
Sociale informatieverwerkingstest (SIVT)
De SIVT meet de sociale informatieverwerking van jeugdigen om externaliserende gedragsproblemen te begrijpen.
- Professionals
Taxatielijst voor Ouderfunctioneren (TVO)
De Taxatielijst voor Ouderfunctioneren (TVO) verschaft jeugdhulpverleners inzicht in de kwaliteit van het functioneren van de ouder(s) die hulp zoeken.
- Professionals
Vragenlijst Emotionele Intelligentie Quotiënt (EIQ)
De Vragenlijst Emotionele Intelligentie Quotiënt meet de vaardigheden om met emoties om te gaan bij 8- tot en met 18-jarigen.
- Professionals
Vragenlijst voor Gedragsproblemen bij Kinderen 6-16 jaar (VvGK 6-16)
De VvGK meet de symptomen van de gedragsstoornissen ADHD, ODD en CD bij kinderen en jongeren tussen 6 en 16 jaar.
Lees ook
-
Richtlijnen bij gedragsproblemen
Richtlijnen bij gedragsproblemenLees meer over Richtlijnen bij gedragsproblemenRichtlijnen voor gedragsproblemen beschrijven de laatste stand van kennis in het vakgebied. Deze gelden ook als een vakinhoudelijke standaard. Lees meer.
Richtlijnen bij gedragsproblemen -
Erkende interventies bij gedragsproblemen
Erkende interventies bij gedragsproblemenLees meer over Erkende interventies bij gedragsproblemenVoor het voorkomen en verhelpen van gedragsproblemen en stoornissen bij kinderen en jongeren bestaan in Nederland erkende interventies. Lees hier meer.
Erkende interventies bij gedragsproblemen
-
Wat werkt bij gedragsproblemen?
Wat werkt bij gedragsproblemen?Voor wieProfessionalsLees meer over Wat werkt bij gedragsproblemen?Hoe voorkom of verminder je gedragsproblemen en gedragsstoornissen, samen met ouders, kinderen en hun omgeving? Lees hier over effectieve interventies.
Wat werkt bij gedragsproblemen?
-
Hoe leg ik uit wat er aan de hand is?
Hoe leg ik uit wat er aan de hand is?Voor wieProfessionalsLees meer over Hoe leg ik uit wat er aan de hand is?Kinderen en jongeren met gedragsproblemen en hun ouders zitten soms met vragen. Hoe leg je als professional uit waar gedragsproblemen vandaan komen?
Hoe leg ik uit wat er aan de hand is?
