Hoe werk je samen met ouders die de school moeilijk bereikt?

Hoe voorkom je een negatief oordeel over ouders? 

De manier waarop je als school naar ouders kijkt, heeft invloed op je houding en contact met hen. Een negatief oordeel over ouders met wie je moeilijk contact krijgt, kun je voorkomen door hen met een open blik en zonder vooroordelen te benaderen. En door ervan uit te gaan dat alle ouders het beste willen voor hun kind.      

• Let erop hoe er binnen de school over ouders wordt gesproken. Vermijd 'wij-zij denken', ook binnen het schoolteam. Wees nieuwsgierig naar het verhaal van alle ouders.
• Ouders met wie je minder contact hebt, zijn niet per definitie minder betrokken bij de ontwikkeling van hun kind en hun leerproces. Probeer erachter te komen welke drempels er voor het contact liggen. Bijvoorbeeld een taalbarrière, beperkte digitale vaardigheden, weinig vertrouwen in school, onzekerheid, stress thuis of onregelmatige werktijden.
• Vraag je af of je je een beeld hebt gevormd van ouders, zonder dat je eerst met hen hebt gesproken. En bedenk hoe belangrijk je de inbreng van ouders vindt. 

Hoe investeer je in de persoonlijke relatie?

Samenwerken met ouders is veel meer dan af en toe contact hebben of informatie sturen. Voor samenwerking is een persoonlijke relatie nodig. 

• Leg contact tijdens informele momenten. Niet elke ouder voelt zich thuis op een ouderavond. Informele momenten bieden vaak laagdrempelige kansen om in contact te komen met ouders. Bijvoorbeeld bij het brengen en halen of tijdens schoolactiviteiten. Denk aan een barbecue aan het begin van het schooljaar, een springkussen op het plein of het aanmoedigen van een sponsorloop.
• Probeer te investeren in de relatie met ouders voordat er problemen zijn. Als je contact hebt, is het belangrijk dit zelf actief op te blijven zoeken en te communiceren op een positieve, respectvolle en uitnodigende toon. Maak bijvoorbeeld gebruik van de toolkit voor samenwerking tussen ouders en school.
• Zoek uit hoe je ouders kunt bereiken, bijvoorbeeld via appcontact, beeldbellen, een kaartje, een praatje op het schoolplein of een huisbezoek. Organiseer ouderactiviteiten in de buurt als de drempel voor het bezoeken van de school hoog is.  
• Pas je taalgebruik aan de ouders aan en vermijd vakjargon.
• Zijn ouders gescheiden? Onderhoud contact met beide ouders en deel met beiden alle informatie over hun kind en wat er in de klas of op school speelt. Lees ook Wat kan school doen voor kinderen van ouders die scheiden?

Hoe kun je zichtbaar en benaderbaar zijn voor ouders? 

Om ouders te laten weten dat de school graag contact met hen wil, is het belangrijk om ze persoonlijk te kennen en aan te spreken.  

• Vraag ouders naar hun inzichten zodat zij zich gezien en gehoord voelen. Laat merken dat je openstaat voor hun vragen, ideeën en zorgen.
• Erken diversiteit, wees bewust inclusief zodat iedere ouder zich welkom voelt. Geef ruimte voor de verhalen en tradities van ouders. Lees ook Samenwerken met ouders met een andere achtergrond dan jijzelf.
• Schakel ouders in die bekend zijn met het reilen en zeilen op school, om het vertrouwen te winnen van ouders die afstand voelen tot school. Laat actieve ouders andere ouders persoonlijk uitnodigen of meenemen naar bijeenkomsten. 

Hoe kun je de kennis van ouders benutten voor jouw werk? 

Als het contact met ouders eenmaal is gelegd, kun je gaan werken aan een relatie waarin ieder een eigen inbreng heeft.  

• Erken ouders als experts van hun kind. Zij kennen hun kind het beste. Vraag aan het begin van het schooljaar naar de thuissituatie, het karakter, de interesses en de ontwikkeling van hun kind. Vertel wat je in je werk met hun informatie doet.  
• Vraag ouders ook naar hun ervaringen en verwachtingen. Laat zien dat je hun stem waardevol vindt en wat je ermee hebt gedaan.
• Vat oudergesprekken op als dialoog. Zoek samen naar wat het kind nodig heeft. Wissel perspectieven uit en leer van elkaar.
• Respecteer verschillen in opvatting en maak er geen strijd van. Door het perspectief van de ander te erkennen, kun je de samenwerking verdiepen en de uitkomsten voor het kind positief beïnvloeden.

Toolkit Sámen voor het kind 

Hoe organiseer je collegiale steun?

De samenwerking met ouders is niet iets dat je in een project kunt gieten of wat je erbij doet als school. Het gaat om een houding en structuur in de schoolcultuur en het schoolbeleid. Dat vraagt tijd, maar levert ook veel op. 

• Leer van elkaar en steun elkaar binnen het schoolteam. Vraag een collega om mee te denken over gesprekken met ouders, wissel ervaringen uit of reflecteer samen op de relatie met ouders.
• Help startende leraren met het opbouwen van de relatie met ouders. Regel ondersteuning voor hen binnen het schoolteam of via netwerken voor startende leraren die bekend zijn bij het schoolbestuur.
• Laat de intern begeleider collegiaal leren binnen de school stimuleren, met bijvoorbeeld intervisie of duo-coaching. Zorg dat leraren zich kunnen trainen in vaardigheden waardoor ze zich toegerust voelen voor de samenwerking met ouders.  

Meer informatie

Gelijkwaardige samenwerking tussen ouders en school Toolkit samenwerken met oudersOud-intern begeleider Hoda Yamani over de samenwerking tussen school en ouder