Omgaan met drempels in de samenwerking tussen ouders en school

Veelvoorkomende drempels

Taalbarrière

Als je letterlijk of figuurlijk een andere taal spreekt dan ouders, kunnen nuances en bedoelingen soms verkeerd overkomen en tot verwarring of irritatie leiden. 

• Houd er rekening mee dat ouders die het Nederlands niet goed beheersen, moeite kunnen hebben om bijvoorbeeld het tienminutengesprek en de communicatie vanuit school te volgen.  
• Spreek begrijpelijke taal en vermijd vakjargon en check of de boodschap is aangekomen. Werk eventueel samen met een taalvrijwilliger of een oudercontactpersoon. 

Onduidelijke communicatie vanuit school

De manier waarop school met ouders communiceert, bepaalt in grote mate de kwaliteit van de samenwerking. 

• Houd er rekening mee dat niet alle ouders structureel de berichten en de nieuwsbrieven in de schoolapp lezen en de appgroepen van de klas volgen. Zeker niet als er veel informatie tegelijkertijd komt.
• Denk als schoolteam goed na hoe je met ouders communiceert. Is dit nu vooral eenrichtingsverkeer? Check regelmatig of de boodschap goed is aangekomen.
• Belangrijke berichten kun je ook mondeling of in een briefje geven, vooral bij ouders die minder digitaal vaardig zijn. 

Verschil in verwachtingen en opvattingen

Als leraar kun je in de samenwerking met ouders te maken krijgen met verschillen in verwachten en opvattingen over onderwijs en opvoeding. Bijvoorbeeld over hoe een kind zich hoort te gedragen of wat de rol van school en ouders daarin zou moeten zijn. 

• Luister eerst goed naar het perspectief van ouders, zonder direct te oordelen.
• Vraag door en toon interesse: wat vinden zij belangrijk, en waarom? Vervolgens kun je rustig uitleggen hoe jij en de school werken en welke pedagogische uitgangspunten daarbij horen.
• Benoem dat jullie soms anders over dingen kunnen denken, maar dat jullie allebei het beste willen voor het kind. Zo ontstaat ruimte om elkaar beter te begrijpen en samen te werken, ook als je het niet over alles eens bent. 

Samenwerken met ouders met een andere achtergrond dan jijzelf

Stress in het gezin

Door stress als gevolg van geldzorgen, gezondheidsproblemen of overbelasting hebben sommige ouders weinig aandacht voor de schoolontwikkeling van hun kind en zijn ze minder betrokken bij school. Als leraar kun je hierin een verschil maken door met een open houding te luisteren en begrip te tonen. 

• Vraag in een rustig gesprek hoe het thuis gaat, en wees alert op signalen bij het kind. Biedt ruimte voor het verhaal van ouders, zonder oordeel. Kleine gebaren kunnen een groot verschil maken in het vertrouwen en het contact.
• Wijs hen zo nodig op beschikbare hulp, bijvoorbeeld van het wijkteam. Misschien kan de brugfunctionaris binnen de school een rol spelen. 

Omgaan met armoede in de klas

Ongemak of handelingsverlegenheid als leerkracht 

Vooral als startende leraar kun je spanning of handelingsverlegenheid ervaren in het contact met ouders. Dit kan spelen bij gevoelige onderwerpen of wanneer de verwachtingen van school en ouders sterk verschillen. In die situaties kun je elkaar gaan ontwijken of onduidelijk gaan communiceren. 

• Herken je eigen spanning en neem die serieus.
• Bedenk dat het normaal is dat oudergesprekken soms spannend zijn.
• Zorg dat je kunt sparren, oefenen en meekijken met collega's en samen kunt reflecteren op de gesprekken. 

Meer informatie

Over samen met ouders (Schoolenveiligheid.nl)Hoe werk ik als nieuwe leerkracht samen met ouders?Oud-intern begeleider Hoda Yamani over de samenwerking tussen school en oudersHoe werk je als school samen met ouders die je moeilijk bereikt?Samenwerken met ouders aan positieve schoolcultuur