Reflecteren als cadeautje

Reflectie in het dagelijkse werk

Als Kwartiermaker was Annieck al veel bezig met de ontwikkeling van het vak. 'Het is een jong beroep, waarin we steeds beter willen worden. We kijken naar wat ons te doen staat en wat we daarvoor nodig hebben.' Regelmatig reflecteren was daarom niet nieuw voor Annieck. 'Na gesprekken met gezinnen proberen we kort stil te staan bij hoe het ging. Er zijn zogeheten maatjesoverleggen waarin casussen worden besproken en gezinswerkers gezamenlijk boven hun caseload "helikopteren". Hoeveel gezinnen heb je? Wat kom je tegen? Lukt het je om je doelen te behalen?' 

'Er is ook intervisie, casuïstiekbesprekingen en soms reflectietijd ingepland' vervolgt Annieck. 'We proberen niet alleen naar gezinnen te kijken, maar vooral naar ons eigen handelen. Wat doe ik en wat is het effect daarvan? Maar reflectie kan er door de drukte van de dag ook weleens bij inschieten.' 

Een laagje dieper

Het reflectiegesprek ging volgens Annieck een laag dieper. 'Het was bijzonder om op een andere manier stil te staan bij mijn vak. Niet alleen reflecteren op een casus en ons handelen, zoals we gewend zijn, maar terugkijken op meerdere jaren. Wat is er veranderd in mijn werk? Wat neem ik van mezelf mee? Wat doe ik nu anders dan vroeger?' 

Die brede blik op haar ontwikkeling als professional maakte veel indruk. 'Het bracht me niet alleen het besef hoe leuk en betekenisvol mijn werk eigenlijk is, maar liet me ook nadenken over de waarom-vraag achter mijn handelen. Het was echt een cadeautje om op deze manier stil te staan bij mijn vak.'

Vakmanschap versterken in het team

Nu is Annieck teammanager. Vanuit die rol denkt ze mee over hoe vakmanschap structureel versterkt kan worden. Een mooie nieuwe stap is de vakmanschapsscan. 'We hebben een scan ontwikkeld met allerlei onderdelen van ons vakmanschap: van oplossingsgericht werken tot rechtsbescherming en van leidende principes tot stresssensitief werken. Je vult hem eerst individueel in en ziet dan waar je sterk in bent, en waar kansen liggen om te groeien. Daarna maken we ook een teamscan: welke thema's typeren ons als team, en waar willen we gezamenlijk sterker in worden?'

Reflectie voor gezamenlijke keuzes

Op basis daarvan is een team vakmanschapversterkers opgericht: wijkteamprofessionals die andere teams helpen om hun vakmanschap te versterken. 'Op basis van de scan kan een team zeggen: wij willen hier beter in worden. Dan gaan de vakmanschapversterkers in gesprek, verkennen de situatie en kijken wat er nodig is. Samen bouwen we op die manier aan ontwikkeling. Door te reflecteren kan je gezamenlijk afwegingen maken, waardoor keuzes niet alleen op de schouders van één persoon rusten, maar gedeeld worden door het hele team.'