Aanpak Toekomstgericht werken in begeleiding naar volwassenheid

Ben je beleidsmaker of jeugdprofessional en wil je jongeren in jeugdhulp begeleiden naar volwassenheid? De aanpak Toekomstgericht werken helpt je hierbij. Op deze pagina vertellen we wat de aanpak inhoudt en wat de succeselementen zijn. 

Wat is toekomstgericht werken?

Toekomstgericht werken is een aanpak om jongeren die jeugdhulp ontvangen, te begeleiden naar zelfstandigheid. Het einddoel is om de jongere te helpen bij het verkrijgen van een stabiele basis op verschillende leefdomeinen. Net zoals in het gewone leven bij opgroeien naar volwassenheid. De leefdomeinen zijn support, wonen, school & werk, inkomen en welzijn.

Het perspectief van de jongere staat centraal. De begeleiding is gericht op het organiseren van duurzame steun en een vangnet. De professional staat naast de jongere en helpt bij het krijgen van regie over het eigen leven. In het hier en nu, maar ook met oog op het toekomstperspectief en toekomstbestendige oplossingen.

De vier succeselementen van toekomstgericht werken

De volgende vier elementen zorgen samen voor een soepele overgang van jeugdhulp naar zelfstandigheid:

1. Het perspectief van de jongere centraal stellen

Het vertrekpunt van de begeleiding is de situatie, dromen, talenten en het toekomstperspectief van de jongere zelf. De jongere krijgt zo regie over het eigen leven, wat positieve effecten heeft op de ondersteuning. Hierbij kan werken met een toekomstplan helpen.

Lees meer over het perspectief van de jongere centraal stellen

2. Relationeel werken

De professional biedt begeleiding vanuit een persoonlijke, gelijkwaardige en coachende benadering. Jongeren krijgen de ruimte om zich te ontwikkelen met vallen en opstaan.

Lees meer over relationeel werken

3. Een stevige basis op de vijf leefdomeinen

De begeleiding stopt pas als er een stevige basis is op alle vijf de leefdomeinen; de Big 5. Deze leefdomeinen zijn support, wonen, school en werk, inkomen en welzijn. Ze hebben invloed op elkaar en moeten in samenhang bekeken worden.

Lees meer over de vijf pijlers van zelfstandigheid

4. Stabiele ondersteuning

De jongere krijgt stabiele ondersteuning. De voorbereiding op zelfstandigheid begint ruim voor de 18e verjaardag en loopt door zolang de jongere dit nodig heeft.

Lees meer over stabiele ondersteuning

De rol van beleidsmakers en leidinggevenden

Toekomstgericht werken vraagt om inzicht, inzet en sturing van leidinggevenden en beleidsmakers. Zij moeten professionals faciliteren zodat zij ook echt in staat zijn om toekomstgericht te werken. Beleidsmakers en leidinggevenden creëren de voorwaarden voor samenwerking tussen de betrokken organisaties over verschillende leefdomeinen en beleidsdomeinen heen.

Lees meer op de pagina Welk beleid is nodig voor jongeren in de overgang naar volwassenheid?

ExpEx Amsterdam in videoreeks over opgroeien naar volwassenheid (Stichting ExpEx)Videolessen over toekomstgericht werken uit het Fieldlab toekomstplannen jongeren (HvA)

Foto Suzanne Bakker

Suzanne Bakker

medewerker inhoud