Wat kan ik doen als een leerling spijbelt?

Waarom spijbelt een leerling?

Kinderen en jongeren hebben verschillende redenen om te spijbelen. Soms hebben ze geen zin in school. Ze zijn dan bijvoorbeeld liever buiten met vrienden. Maar er kunnen ook andere redenen zijn. Bijvoorbeeld:

• De leerling wordt gepest op school
• De leerling vindt het moeilijk om nee te zeggen tegen vrienden die wel spijbelen
• Het gaat thuis niet goed
• De leerling heeft last van stress op school

Meer factoren die mee kunnen spelen bij spijbelen en verzuim vind je op de pagina Invloeden die schoolaanwezigheid bevorderen en belemmeren.

Hoe ga ik om met leerlingen die spijbelen?

Jouw school heeft regels en afspraken rond verzuim en spijbelen. Meestal krijgt een leerling die spijbelt straf. Bijvoorbeeld nablijven, extra opdrachten of om 8 uur melden. 

Daarnaast is het als leraar of mentor belangrijk om vanuit een positieve grondhouding met de leerling te praten om de reden van het spijbelen te achterhalen. Als een leerling spijbelt vanwege pesten, stress door school of problemen thuis, is het belangrijk om hierover door te praten. Probeer samen te bedenken wat de leerling nodig heeft om aanwezig te zijn op school en hoe de school daarbij kan helpen.

Tips voor het gesprek over spijbelen

Begin het gesprek op een positieve manier

Bijvoorbeeld door te vragen hoe het met de leerling gaat. Laat merken dat je om de leerling geeft.

Stel open vragen

Daardoor geef je een leerling de kans om te vertellen over de reden voor het spijbelen.

Luister zonder te oordelen 

Het is belangrijk om de leerling serieus te nemen. Luister zonder te oordelen of veroordelen. 

Zoek samen naar oplossingen 

Probeer samen met de leerling te kijken naar mogelijke oplossingen om het spijbelen te verminderen. Vraag wat volgens de leerling nodig is om naar school te komen. En hoe de school daarbij kan helpen.

Maak duidelijke afspraken 

Hebben jullie samen een oplossing bedacht? Maak dan duidelijke afspraken over wat er van de leerling en de school wordt verwacht. 

Ouders betrekken als hun kind spijbelt

Het is belangrijk om de ouders te betrekken als een leerling vaker heeft gespijbeld. Jullie kunnen dan samen zoeken naar de oorzaken en mogelijke oplossingen. Praat hierover met de leerling en met elkaar. Samen kun je afspraken maken over hoe de leerling goed betrokken blijft bij school. Je bepaalt ook samen verbeterstappen. Je kunt voor dit gesprek met ouders dezelfde tips gebruiken als voor het gesprek met de leerling. 

Lees ook de pagina Samenwerken met ouders rond schoolaanwezigheid en verzuim

Blijf in contact met ouders 

Het is belangrijk om contact te houden met ouders, zodat jullie de verbeterstappen kunnen blijven volgen. Je kunt afspreken dat je ze na een paar weken belt of weer uitnodigt op school. In dat vervolggesprek neem je de afgelopen periode door en beantwoord je vragen als: Hoe gaat het nu? Hoe gaat het met de afspraken die gemaakt zijn? Kunnen jullie nog wat voor elkaar betekenen? 

Betrek de intern begeleider of verzuimcoördinator als het spijbelen niet stopt

Leidt het gesprek met de ouders niet tot minder of geen spijbelen? Dan is het verstandig om de intern begeleider of de verzuimcoördinator in te schakelen. Die schakelt eventueel de leerplichtambtenaar in. De leerplichtambtenaar kan met de leerling en diens ouders een plan maken om het spijbelen te voorkomen. Of zij plannen een multidisciplinair overleg (MDO) in. Om samen te bespreken welke hulp of ondersteuning de leerling nodig heeft om naar school te blijven gaan.