Hoe kom je tot een ouderschapsplan?

Ouders die willen scheiden en kinderen hebben die jonger zijn dan 18 jaar, zijn wettelijk verplicht om een ouderschapsplan te maken. Wat komt er allemaal bij zo'n plan kijken?

Wat staat er in het ouderschapsplan?

In het ouderschapsplan staat minimaal:

  • Hoe jullie de kinderen hebben betrokken bij het opstellen van het ouderschapsplan;
  • Hoe jullie de zorg en opvoeding verdelen of de omgang met de kinderen regelen (omgangsregeling);
  • Hoe en hoe vaak jullie elkaar informatie geven over de kinderen;
  • Hoe jullie samen beslissingen nemen over belangrijke onderwerpen, zoals de schoolkeuze;
  • de kosten van de verzorging en opvoeding (kinderalimentatie).

Omdat een scheiding vaak gepaard gaat met verdriet, boosheid en onbegrip, en soms met strijd, is het belangrijk om afspraken vast te leggen. Dat creëert duidelijkheid. Onduidelijke afspraken zorgen voor onrust bij ouders én kind. Probeer daarom vanuit je kind te denken als je samen afspraken maakt.

Inspraak van kinderen

Ouders zijn verplicht om de kinderen te betrekken bij het ouderschapsplan. Daarbij is het belangrijk om rekening te houden met de leeftijd en ontwikkelingsniveau van het kind, omdat behoeften en wensen kunnen veranderen. Kinderen zijn al heel jong goed in staat om hun belangen duidelijk te maken. Kinderen willen vaak inspraak over de omgangsregeling. Toch zijn het de ouders die hierover beslissen. Zíj blijven verantwoordelijk.

Het is voor een kind het beste als ouders sámen tot afspraken kunnen komen, eventueel met hulp van een mediator of andere hulpverlener. Het ouderschapsplan vormt de basis waarop hulpverleners en ouders later terug kunnen vallen. Er bestaan verschillende vormen van een ouderschapsplan en van vormen van ouderschap. Kies een vorm die het meest aansluit bij jullie situatie. Evalueer het ouderschapsplan regelmatig. Het plan moet steeds opnieuw worden aangepast aan de ontwikkeling van het kind en de veranderingen in de situatie.

  • Op Uitelkaar.nl vind je meer praktische informatie over het opstellen van een ouderschapsplan en een voorbeeld van zo'n plan: Ouderschapsplan voorbeeld
  • Bekijk voor diverse initiatieven die ouders helpen om in hun aanpak hun kinderen centraal te stellen: Laagdrempelige ondersteuning bij scheiding
  • In een periode waarin jij en je partner uit elkaar gaan en veel moeten regelen, is het fijn om een houvast te hebben. Bijvoorbeeld een draaiboek of een stappenplan dat je kunt volgen, zodat je op een rij hebt wat er allemaal moet gebeuren. De Scheidingsatlas is bijvoorbeeld zo'n stappenplan.
  • Vaak komen mensen hier samen goed uit, maar soms is het lastig. Bijvoorbeeld als het contact tussen jou en je ex niet goed is. Lees hier wat je kunt doen als een scheiding complex wordt. 

Onderzoek laat zien dat kinderen na een scheiding gebaat zijn bij regelmatig contact met beide ouders. Ook blijkt uit onderzoek dat kinderen – ook op zeer jonge leeftijd – al goed kunnen opgroeien in twee huizen, mits de ouders hun kind positief benaderen en ondersteunen. Dit stelt een kind in staat een goede band met beide ouders op te bouwen. En dat is gunstig voor zijn ontwikkeling.

Het verhaal van Martijn en Eva

Een jaar na de scheiding trokken Martijn en Eva samen in een groot huis, met ieder een eigen woonomgeving en een gezamenlijk deel voor de kinderen. Hoe krijg je dit voor elkaar vanuit een scheiding? Eva: 'We hadden een gezamenlijk doel; we wilden het allebei graag voor de kinderen.' Martijn: 'Het begon met het maken van goede afspraken. Ten eerste financieel; hoe verdelen we de lasten eerlijk? Wat hebben we überhaupt nodig aan financiën? Wie is verantwoordelijk voor welk onderhoud? En we hebben een ouderschapsplan ingevuld .'

Lees het verhaal

Zoek je als ouder of opvoeder hulp of advies? Bekijk hier waar je terecht kunt.

Hulp en advies voor ouders