Hoe begeleid ik ouders van een kind met autisme?

Het opvoeden van een kind met autisme kan extra uitdagingen meebrengen. Omdat ieder kind met autisme anders is, verschilt het ook per gezin welke ondersteuning past. Afstemmen op de wensen en mogelijkheden van het kind en de ouders is daarom een belangrijke voorwaarde voor je werk in een gezin waarin autisme voorkomt. 

Factoren bij het helpen van een gezin

Wat een gezin helpt hangt niet alleen af van de gevolgen van het autisme, maar ook van de leeftijd van het kind en van bijkomende problemen zoals ADHD of angst. Ook het niveau van cognitief functioneren speelt mee. Is er sprake van een (licht) verstandelijke beperking, van een gemiddelde intelligentie of juist van hoogbegaafdheid? Bovendien kan het klinisch beeld van een individueel kind in de loop van de jaren veranderen, waardoor de ondersteuningsbehoefte ook varieert.

Daarom is het belangrijk dat je steeds goed met het kind en de ouders afstemt waar zij op een bepaald moment aan willen werken. Op basis daarvan kies je samen welke behandeling of begeleiding op dat moment het beste past.

Aandacht voor overgangsmomenten

Veel kinderen met autisme vinden veranderingen lastig. Daarom is het goed om als professional extra alert te zijn op veranderingen in de ondersteuningsbehoefte. Vooral op belangrijke overgangsmomenten die bij bepaalde levensfasen horen:

  • Bij jonge kinderen tot ongeveer zes jaar verschuift de focus van het gezin naar het onderwijs of het dagverblijf.
  • In de basisschoolleeftijd is de overgang van de basisschool naar het voortgezet onderwijs of de dagbesteding een belangrijk aandachtspunt.
  • Voor jongeren en jongvolwassenen verandert er veel: door de puberteit en de overgang naar volwassenheid, het leren omgaan met seksualiteit en relaties, het krijgen van een baan of andere dagbesteding en het nemen van beslissingen over zelfstandig, begeleid of beschermd wonen.

Op al deze overgangsmomenten is het belangrijk om met kinderen en ouders in gesprek te blijven over hun behoeften en samen te bepalen welke behandeling of begeleiding noodzakelijk en gewenst is.

Algemene tips voor het dagelijks leven

Hoewel de specifieke ondersteuning van een kind met autisme en diens gezin verschilt, geldt wel een aantal tips voor ouders die in veel gevallen zijn te gebruiken. Deze zijn te lezen onder Hoe kan ik mijn kind met autisme helpen?.

De inhoud van deze pagina is tot stand gekomen in samenwerking met Landelijk Kenniscentrum LVB en Kenniscentrum Kinder- en Jeugdpsychiatrie.

Foto Vivian den Blanken