Soms is de lichte hulp van het wijkteam niet genoeg voor een gezin. Dan is doorverwijzing naar specialistische hulp nodig, zoals naar schuldhulp of jeugdhulp. Toch kan het moeilijk zijn om te beslissen wanneer je precies specialistische hulp inschakelt. Op deze pagina lees je hoe je deze afweging samen met het gezin kunt maken.
Breng de hulpvraag in kaart
Om te beginnen is het belangrijk om een goed overzicht van de situatie te krijgen. Kijk hierin breder dan de hulpvraag en neem de volgende dingen mee:
- De situatie van het gezin op alle levensdomeinen: lichamelijke en psychische gezondheid, financiën, participatie, dagelijks functioneren, veiligheid en opvoeding.
- Beschermende factoren rondom het gezin, zoals sociale steun, goede ouder-kindrelatie en veerkrachtigheid.
- Krachten binnen het netwerk van het gezin, zoals vrienden en familie. Kunnen zij een ondersteunende rol spelen in het behandeltraject?
Door steun uit het eigen netwerk vervalt soms de behoefte aan aanvullende hulp. Dit is ook een duurzamere oplossing: als professional ben je er vaak slechts tijdelijk. Met hulp van vrienden, familie of buren kun je een langdurige oplossing vinden die ook beter aansluit op het dagelijks leven van het gezin. Op de website van Movisie vind je tips voor het activeren van het eigen netwerk.
Beslis samen met het gezin welke hulp nodig is
Neem de wensen van het gezin mee. Een gezin wordt namelijk beter geholpen als het zelf de touwtjes in handen heeft. Dit staat ook zo in de Jeugdwet: gemeentes moeten bij jeugdhulp rekening houden met de behoeften en persoonskenmerken, de godsdienstige gezindheid, levensovertuiging en culturele achtergrond van kinderen, jongeren en ouders.
Stel concrete vragen aan het gezin, zodat zij hun verhaal kwijt kunnen. Bijvoorbeeld:
- Waar zitten jullie precies mee? Wat heb je nodig?
- Weet je wat je kunt verwachten van het wijkteam?
- Wat wil jíj dat er gebeurt?
- Heb je al eerder ondersteuning gehad? Hoe beviel dat?
- Wat gaat goed? Wie kan helpen?
Er bestaat een aantal instrumenten om samen met het gezin de hulpvraag in kaart te brengen. Voorbeelden hiervan zijn de GIZ-methodiek en de SPARK.
Wanneer de hulpvraag duidelijk is, stel je samen met het gezin een gezinsplan op. Hierin verwerk je onder andere de draagkracht van het gezin en hun motivatie voor het vervolgtraject. Je beslist samen of aanvullende hulp nodig of gewenst is.
Het kiezen van de best passende hulp
Blijkt uit de hulpvraag dat specialistische hulp nodig is en staat het gezin hiervoor open? Overleg dan samen welke hulp passend is en wie wat gaat regelen. Wil het gezin dit niet, maar vind jij het wel nodig? Luister goed naar hun argumenten en leg uit waar de hulp een antwoord op kan geven. Laat de keuze voor een hulpverlener aan het gezin. Door veel te communiceren en ruimte te laten voor inbreng van het gezin creëer je een vertrouwensband die op lange termijn zal helpen.
Als je twijfelt over wat gepaste zorg is, bespreek dit dan met collega's bij de casuïstiekbespreking, of extern met een gecontracteerde specialist.
Voorkom dat je de beslissing over passende hulp baseert op de beschikbaarheid van de zorg of de financiën van de gemeente. Een gemeente moet namelijk aan haar zorgplicht voldoen. Verder dient volgens de Algemene wet bestuursrecht een besluit over het al dan niet bieden van hulp zo snel mogelijk te worden genomen, namelijk tot acht weken na de aanvraag. Het kan voorkomen dat de aanvullende informatie die je nodig hebt, niet snel genoeg beschikbaar komt om deze beslissing op tijd te nemen. Het is dan belangrijk dat je dit aan het gezin of de jongere of het kind laat weten.
Op de website Richtlijnen Jeugdhulp lees je meer over gezamenlijke besluitvorming met het gezin.
Meer lezen
- Kennisdossier jeugd-ggz in het voorveld: meer informatie over het inzetten van jeugd-ggz in het voorveld en wat daarbij komt kijken.
- Kennisdossier signalering en triage: meer informatie over het herkennen van psychische problematiek bij kinderen en jongeren.
- Samenwerken met het gezin: tools voor het bevorderen van de samenwerking met het gezin.
Alle pagina's over wijkteams
