Gezinnen zijn er in allerlei vormen. Ouders en hun kinderen kunnen verschillen in hun sekse, gender en seksuele oriëntatie. Ook zijn er bijvoorbeeld gezinnen met één ouder, twee ouders of meer dan twee ouders.
Diversiteit in gezinnen
Moederdag en Vaderdag vieren, een verhaal voorlezen over een jongen die verliefd wordt op een meisje, een zoon die op voetbal zit en een dochter die op ballet zit. Dit zijn voorbeelden van normen die in de samenleving zijn ontstaan, die je als ouder misschien wel herkent. Soms houd je dit soort vooroordelen onbewust in stand. Probeer je bewust te zijn van het feit dat er geen bepaalde norm is waar alle gezinnen, kinderen of ouders aan moeten voldoen. En geen enkele vorm is dus anders, raar, gek of afwijkend.
Dit kan reacties oproepen uit de omgeving. Door je kind te laten weten dat er verschillende gezinsvormen zijn, en dat er seksuele en genderdiversiteit bestaat binnen gezinnen, kun je je kind bewust maken van die diversiteit en vooroordelen en uitsluiting voorkomen. Bijvoorbeeld door een verhaal voor te lezen waarin een jongen verliefd wordt op een jongen. Of door je kind te steunen in iedere sportkeuze.
Een andere gezinsvorm
Er zijn steeds meer regenbooggezinnen. Als je kind ouder wordt dan wordt het bewuster van de soorten gezinsvormen die er zijn. Misschien krijgt je kind zelf vragen over jou of jullie gezin. Bijvoorbeeld wie de 'echte' moeder is of waarom het kind twee of juist geen vader heeft. Ook kan je kind te maken krijgen met vragen of opmerkingen uit de omgeving over jou of jullie gezin. Negatieve opmerkingen en vooroordelen zijn onterecht, maar komen nog steeds voor. Naarmate kinderen ouder worden, wordt acceptatie door leeftijdsgenoten steeds belangrijker.
Door vanaf het begin eerlijk en open te zijn, kun je jullie situatie begrijpelijk maken voor je kind en de omgeving. Gebruik bijvoorbeeld een gezinsfoto om erover te praten of lees een boek voor over diversiteit in gezinsvormen. Houd de gesprekken luchtig, vertel over je eigen ervaringen en leg aan je kind uit dat jullie gezinssituatie ook normaal is.
Met de school van je kind zou je kunnen afstemmen op welke manier verschillende gezinsvormen zichtbaar gemaakt kunnen worden. Bijvoorbeeld door een poster op te hangen van een gezin met twee moeders of door inclusief taalgebruik te stimuleren. Of door ervoor te zorgen dat in de boekenkast ook boeken staan waarin verschillende gezinsvormen voorkomen.
Lhbtqia+ binnen het gezin
Wanneer je als ouder in transitie bent, kunnen jij of je kind vragen krijgen over je veranderde uiterlijk. Of misschien weet je kind niet of je papa, mama of iets anders genoemd wilt worden. Neem je kind mee in dit proces, luister naar je kind en geef eerlijk antwoord op vragen.
Kinderen kunnen ook te maken krijgen met nare opmerkingen over hun eigen seksuele oriëntatie of genderidentiteit. Veel kinderen voelen druk om binnen het gezin aan bepaalde verwachtingen te voldoen. Buiten het gezin kan je kind te maken krijgen met 'grapjes' of zelfs ernstig worden gepest.
Je kunt je kind steunen door je in de eerste plaats bewust te zijn van je eigen overtuigingen en gedragingen. Ga er niet standaard vanuit dat je kind thuiskomt met iemand van het andere geslacht, laat je kind spelen met speelgoed dat het zelf uitkiest en neem je kind serieus. Bereid je kind thuis al voor op mogelijke vragen en opmerkingen van leeftijdsgenoten. Laat je kind diens seksuele oriëntatie en genderidentiteit zelf ontdekken. Relevante organisaties die jou en je kind verder kunnen helpen met het beantwoorden van vragen, vind je op de pagina Wat betekent lhbtqia+?
Meer informatie
- De handreiking Roze ouderschap van kenniscentrum Movisie is geschreven voor professionals maar biedt ook ouders antwoorden op praktische vragen over gezinsvormen.
- Heb je juridisch of medisch gerelateerde vragen over gezinsvormen? Kijk dan op Meerdangewenst.nl. 'Meer dan gewenst' is de Nederlandse stichting voor regenbooggezinnen.
- Heb je een andere vraag over gezinsvormen of over lhbtqia+ binnen jouw gezin? Neem dan via Switchboard.nl contact op met belangenvereniging COC Nederland (chat, mail of telefoon).
Hulp of advies nodig?
Zoek je als ouder of opvoeder hulp of advies? Bekijk hier waar je terecht kunt.