Een school kan radicalisering voorkomen door een veilige en zorgzame leeromgeving te creëren en in stand te houden. De school heeft invloed op het leven van de leerlingen. De tweeledige boodschap die de school hen geeft, moet zijn: 'jij hoort erbij' en 'jij mag er zijn'. Dat kan door middel van een schoolklimaat waarin geen plaats is voor wij/zij-denken. En door de basisbehoeften van leerlingen, hoe uiteenlopend ook, serieus te nemen.
Signaleren
School is ook een plaats waar signalen van radicalisering kunnen worden opgepikt. Maar wat is een signaal? Dat is vaak lastig te duiden. Een leerling of student die zich positief uitlaat over de heilige oorlog kan aan het radicaliseren zijn, maar het kan ook uitdagend puberaal gedrag zijn. Het dragen van een baard hoeft niet meteen een signaal van radicalisering te zijn, maar tegelijk kan het dat wel degelijk zijn. Lees meer bij Wat zijn signalen van radicalisering?
In gesprek met de leerling
Het contact met die leerling kan alleen maar moeilijker worden als je veranderingen in uiterlijk of gedrag meteen opvat als signalen van radicalisering. Het is beter met zo'n leerling in gesprek te gaan en hem te helpen in zijn zoektocht.
Trainingen en debatactiviteiten volgen
Het Actieprogramma Integrale Aanpak Jihadisme ondersteunt het onderwijs met trainingen voor schoolbesturen en onderwijsprofessionals, en burgerschaps- en debatactiviteiten voor leerlingen. Deze aanpak is in 2016 gestart in achttien gemeenten waar de problematiek van radicalisering het meest nijpend is.
SSV biedt trainingen en informatie
Stichting School & Veiligheid (SSV) besteedt veel aandacht aan radicalisering en polarisatie. De SSV-website bevat informatie over het bespreken van maatschappelijk gevoelige thema's in de klas, de achtergronden van radicaliserende leerlingen en het proces van radicalisering.
Daarnaast biedt SSV trainingen voor het voorkomen, signaleren en aanpakken van radicalisering. Ook biedt de stichting gratis ondersteuning op maat voor scholen die te maken hebben met radicalisering of polarisatie.
Methodiek: De Vreedzame school en wijk
'De Vreedzame School' is een programma waarin sociale competenties en democratisch burgerschap centraal staan. Een democratische gemeenschap, waarin iedereen zich verantwoordelijk en betrokken voelt en waarin conflicten constructief worden opgelost.
Het doel is de sociale betrokkenheid van leerlingen te vergroten en hen gevoel voor de gemeenschap bij te brengen. Hierdoor vermindert probleemgedrag en neemt de onzekerheid en handelingsverlegenheid van leerkrachten af.
Deze methodiek wordt ook toegepast in 'De Vreedzame Wijk' waarin kinderen leren om op een vreedzame manier conflicten op te lossen en elkaar en andere buurtbewoners positief te benaderen.
Lees meer over De Vreedzame School Lees meer over De Vreedzame Wijk
Radicx-tool voor signalering
Voor het signaleren van dreigend radicalisme kunnen leerkrachten gebruikmaken van de Radicx-tool. Dit is een instrument waarmee je in een vroeg stadium de leefwereld van een jongere in kaart brengt. Deze informatie kun je uitwisselen met andere betrokken professionals.
Lespakketten en -suggesties
Codename Future heeft het project 'Polarisatie' en 'Radicaal ideaal' ontwikkeld. Het doel van Polarisatie is negatieve vormen van polarisatie op middelbare scholen tegen te gaan. Leerlingen leren op uitdagende en interactieve manier wat polarisatie is en wat de gevolgen kunnen zijn. 'Radicaal ideaal' is een module over idealen en hoe ver je mag gaan om die te verwezenlijken.
