Wat is mijn rol als professional bij een pleegzorgplaatsing?

Bij een pleegzorgplaatsing zijn verschillende professionals betrokken. Al deze professionals hebben een andere rol, een andere verantwoordelijkheid en andere mogelijkheden om een bijdrage te leveren aan een constructieve samenwerking rondom een pleegzorgplaatsing. Dit zul je vast herkennen uit jouw praktijk.

Jouw rol als pleegzorgbegeleider

Als pleegzorgbegeleider ben je het vaste aanspreekpunt voor het kind, de ouders en het pleeggezin. Je begeleidt de plaatsing van het kind en houdt de plaatsing en de samenwerking tussen ouders, pleegouders en professionals goed in de gaten. Daarnaast denk je mee over opvoedvragen en praktische zaken van ouders en pleegouders. Ook bewaak je hoe het met het kind, de ouders en pleegouders gaat en stem je af met alle betrokkenen. Soms zijn er ook andere professionals bij een gezin betrokken. Verder ondersteun je pleegouders in hun rol als opvoeder en in hun persoonlijke ontwikkeling. Dat doe je met oog voor draagkracht en draaglast. Wanneer deze uit balans raakt, bied je passende ondersteuning of training. Ook na afloop van een plaatsing blijf je betrokken met nazorg.

Binnen het zorgteam heb je een coördinerende rol. Je leidt vaak overleggen en je zorgt dat de samenwerking tussen alle betrokken partijen goed verloopt. Samen stel je doelen, maak je duidelijke afspraken en bewaak je de uitvoering. Daarbij staat altijd het belang van het kind centraal, zodat de samenwerking het kind verder helpt in zijn ontwikkeling. Soms ben je al langer betrokken bij een gezin en wordt samen besloten dat een pleegzorgplaatsing nodig is. In dat geval verandert jouw rol: je neemt de regie in de begeleiding van het nieuwe traject en vormt de belangrijke schakel tussen ouders, pleegouders, het kind en andere professionals.

Wil je meer weten over jouw rol als pleegzorgbegeleider? Het helpt om goed om op de hoogte te zijn van de richtlijn Pleegzorg (2025). Ook de richtlijnen Samen beslissen over hulp en Uithuisplaatsing en terugplaatsing zijn relevant. 

Wie doet wat in een pleegzorgplaatsing?

In het kort vind je de belangrijke rollen van de verschillende professionals bij een pleegzorgplaatsing.

Jouw rol als wijkteamprofessional

Je ondersteunt het gezin en sluit aan op de hulpvraag van ouders en kinderen. Bij een pleegzorgplaatsing kun je ouders en kinderen voorbereiden op de plaatsing en begeleiding bieden nadat het kind verhuisd is. Soms ondersteun je samen met de pleegzorgbegeleider het pleeggezin. Vaak ben je betrokken vóór de plaatsing en ná terugkeer naar huis. Dit verschilt per gemeente. Je stemt goed af met ouders en andere professionals over wie wat doet.

Jouw rol als onderwijsprofessional

Een goede samenwerking met de intern begeleider en de leerkracht van het pleegkind is belangrijk. Als onderwijsprofessional help je namelijk het kind bij de sociale- en cognitieve ontwikkeling en je staat dicht bij het pleeggezin. Bij de pleegzorgbegeleider kun je informeren over wat belangrijk is voor pleegkinderen op school, zoals over:

  • Dat het voor een pleegkind belangrijk is dat de leerkracht consequent en voorspelbaar is. Dit helpt het kind om vertrouwen op te bouwen in volwassenen. Dat kan door hechtingsproblematiek soms een tijd kan duren.
  • Dat het voor iedereen duidelijk moet zijn wie het gezag heeft en in hoeverre pleegouders en ouders betrokken moeten worden bij het verstrekken van informatie vanuit school, bij het nemen van belangrijke beslissingen en bij het aanwezig zijn bij gelegenheden, zoals ouderavonden en rapportbesprekingen.
  • Dat de school voldoende informatie heeft over de voorgeschiedenis van het pleegkind.

Je kunt de intern begeleider wijzen op deze checklist of verwijzen naar Pleegzorg.nl over school.

Jouw rol als jeugdbeschermer

Bij een pleegzorgplaatsing ben je betrokken wanneer er sprake is van een ondertoezichtstelling of voogdij. Jouw wettelijke taak is om de veiligheid van het kind te waarborgen. Met je kennis over de veiligheid en de ontwikkeling van kinderen sluit jij aan bij het zorgteam. Samen stem je af wat jouw rol precies is, bijvoorbeeld dat je ouders begeleidt bij contact met hun kind, en maak je afspraken over bezoek. Bij zorgen over veiligheid, zoals bij een geheime plaatsing, stel je samen met het zorgteam een veiligheidsplan op.

Jouw rol als specialistische hulpverlener

Je wordt betrokkenwanneer het pleegkind extra hulp nodig heeft, zoals traumabehandeling of speltherapie. Samen t met het kind en soms met ouders of pleegouders werk je aan behandeldoelen. Binnen het zorgteam overleg je wat jouw rol is en welke informatie nuttig is over de behandeling om met elkaar te delen.

Goede samenwerking

Alle bovenstaande professionals werken vaak met elkaar samen en zetten zich samen in voor het belang van het kind. Een goed functionerend zorgteam is belangrijk voor de stabiliteit van het pleegkind en de continuïteit van de plaatsing in het gezin.

Als iedereen elkaar accepteert,  dezelfde doelen heeft, en duidelijke afspraken maakt, heeft dit een positieve invloed op de ontwikkeling van het kind. Iedereen is verantwoordelijk om zijn rol te vervullen en anderen waar nodig hierop aan te spreken.

Hoe zorg ik voor goede samenwerking?

foto Martine Broere

Martine Broere

senior inhoudsdeskundige Vakmanschap en professionalisering
m.broere [at] nji.nl