Puber | zelfbeeld | vrienden en relaties

Invloed van vrienden op het zelfbeeld 

Vrienden krijgen een grotere invloed op het zelfbeeld van je kind dan jij als ouder. Vrienden geven je kind veiligheid, vertrouwen en zekerheid. Dat draagt bij aan een positief zelfbeeld. Ook hebben vrienden invloed op hoe je kind naar zichzelf kijkt. Het zelfbeeld heeft namelijk veel te maken met hoe anderen je omschrijven. En met wat je denkt dat anderen van jou vinden.  

Vergelijken met vrienden 

Je kind vergelijkt zichzelf ook met vrienden. Wat zijn hun toekomstplannen? Wat hebben ze al bereikt in hun leven? Dit kan zorgen voor inspiratie en motivatie. Bijvoorbeeld omdat je kind hetzelfde doel wil halen. Het kan ook leiden tot onzekerheid. Bijvoorbeeld als je kind het gevoel heeft dat het achterloopt op vrienden. Zulke onzekerheden horen bij de fase waarin je kind zit.  

Invloed van ouders op het zelfbeeld 

Als ouder heb je vaak nog een grote invloed op het zelfbeeld van je kind, ook al richt je kind zich steeds meer op vrienden. De manier waarop jij met je kind praat, kan veel betekenen voor diens zelfbeeld.  

Ook de manier waarop je over je kind praat, is van invloed. 

3 tips om een positief zelfbeeld van je kind te ondersteunen  

Je draagt bij aan een positief zelfbeeld door je kind aan te moedigen en liefde te geven. Dit kan als ouder in deze fase lastig zijn, omdat de relatie met je kind verandert. Je kind wordt zelfstandiger en focust zich misschien meer op vrienden. De onderstaande drie tips kunnen je helpen. 

1. Laat elke dag merken dat je blij bent met je kind 

Dit kun je doen met woorden. Bijvoorbeeld door een compliment te geven, of zeggen dat je van je kind houdt. Je kunt ook een knuffel geven. Of iets voor je kind doen. Bijvoorbeeld het favoriete eten van je kind te koken. Of samen een uitje plannen. Luister actief naar de verhalen van je kind en toon oprechte interesse in bezigheden, zorgen en gevoelens. 

2. Moedig je kind aan om dingen uit te proberen 

Het helpt als je kind nieuwe dingen probeert. Zo ontdekt je kind steeds meer wat het wel en niet leuk vindt, waar het goed in is en wat het kan. Dit is belangrijk voor een positief zelfbeeld. Stimuleer je kind bijvoorbeeld om een bijbaan te nemen, stage te lopen of een nieuwe hobby te starten.  

Je kind probeert waarschijnlijk zelf ook al veel dingen uit in deze fase. Het hoort bij deze leeftijd om te experimenteren en risico's en grenzen op te zoeken.  

3. Laat je kind fouten maken 

Het is belangrijk voor je kind om fouten te maken. Of om dingen te doen die niet lukken. Hier leert je kind van. Bijvoorbeeld dat gedrag gevolgen heeft. Maar ook dat het leven gewoon doorgaat als je een fout maakt. Dit maakt je kind weerbaar, en dat is belangrijk voor het zelfbeeld. 

Als ouder betekent het dat je soms dingen laat gebeuren, ook als je weet dat het waarschijnlijk fout gaat. En dat je voor je kind klaarstaat als het steun zoekt. Bijvoorbeeld door een knuffel te geven. En te luisteren in plaats van te zeggen: 'Ik had het nog zó gezegd...' Als iets niet lukt of fout gaat, probeer je dan te richten op wat je kind hiervan kan leren, in plaats van dat het fout is gegaan. Vraag bijvoorbeeld: 'Wat zou je een volgende keer anders willen doen?'

Richt je op het proces in plaats van het resultaat 

Probeer als ouder het doorzettingsvermogen, de inspanning en de aanpak van je kind te benoemen. Zo leert je kind dat het kwaliteiten en intelligentie kan ontwikkelen door hard werken, oefenen en hulp van anderen. Bijvoorbeeld: 

• 'Wat heb je hard gewerkt. Je hebt niet opgegeven, ook al was het moeilijk. Ik ben trots op je doorzettingsvermogen!'
• 'Je hebt echt goed nagedacht over hoe je dit moest aanpakken.'
• 'Het is oké dat het deze keer niet gelukt is. Wat heb je ervan geleerd voor de volgende keer?'

Een fase met twijfel en onzekerheid 

Je kind wil in deze fase graag volwassen worden, iets van zichzelf maken en dingen ontdekken. Na het voortgezet onderwijs studeert je kind misschien door. Of het start met een baan. Je kind komt daardoor in andere situaties terecht, met andere mensen. Dit betekent een volgende fase van de identiteitsontwikkeling. Alle veranderingen en verwachtingen die bij deze fase horen, kunnen overweldigend zijn. Dat kan zorgen voor twijfel en onzekerheid.  

Het hoort erbij dat je kind af en toe onzeker is of stress heeft. Maar merk je dat je kind meestal negatief over zichzelf denkt? Praat er dan over met anderen die jouw kind kennen. Bijvoorbeeld familie, vrienden, buren of docenten. Herkennen zij het? En waar denken zij dat het door komt? Als je kind langere tijd onzekerheid of stress voelt, kun je contact opnemen met je huisarts. Die denkt met je mee en helpt zoeken naar passende hulp.