Samenwerken met ouders rondom schoolverzuim

Samenwerking tussen school en ouders heeft een positief effect op de ontwikkeling van kinderen en jongeren. Daardoor voelen ze zich beter en doen ze het beter op school. Samenwerking tussen ouders en school is ook belangrijk om verzuim te voorkomen en te verminderen.

Partnerschap met ouders

Partnerschap betekent dat je elkaars kennis, perspectief, problemen en behoeften respecteert en benut. Partnerschap met ouders is in het hele jeugddomein belangrijk. Het effect van onderwijs en jeugdhulp is groter wanneer ouders en professionals goed samenwerken.

Over de positieve effecten van partnerschap tussen ouders en school op de ontwikkeling van kinderen, lees je meer op Onderwijskennis.nl: School en ouders als partners en Ouderbetrokkenheid en onderwijskansen.

Samen met ouders schoolverzuim voorkomen

Het risico op schoolverzuim en voortijdig schoolverlaten is kleiner wanneer ouders betrokken zijn bij het onderwijs van hun kind en samenwerken met onderwijsprofessionals. Het helpt als ouders weten hoe het gaat op school, hun kind ondersteunen bij hun huiswerk, weten waar het kind op school mee bezig is, en het kind waar nodig bijsturen.

De taak van de school is ouders goed bij het onderwijs van hun kind te betrekken, bijvoorbeeld in de vorm van kennismakingsgesprekken, informeel contact en voortgangsgesprekken. Het is ook belangrijk om uit te spreken wat de school van ouders verwacht.

Afspraken maken met ouders

Vertel ouders hoe de school tegen aanwezigheid aankijkt. Om verzuim te voorkomen werkt positieve aandacht voor aanwezigheid het beste. Daarmee leg je dan niet de nadruk op afwijkend gedrag, maar juist op gewoon gedrag. Dat maakt het voor ouders makkelijker om erover in gesprek te gaan.

  • Is je visie op schoolverzuim duidelijk? Maak dan afspraken met ouders over het omgaan met verzuim. Wanneer en hoe ouders melden ouders hun kind ziek? Wanneer plannen zij bezoeken aan de tandarts, fysiotherapeut enzovoorts?
  • Maak ook duidelijk wat je van ouders verwacht als het niet goed gaat met hun kind. Hoe kunnen ze contact met de school opnemen als het voor hun kind moeilijk is om op school te zijn? Door deze afspraken is het duidelijk wat de school van ouders en jongeren verwacht. En als er iets misgaat, kun je op deze afspraken terugkomen.
  • Het is belangrijk dat ouders weten wat ze bij verzuim van de school kunnen verwachten, bijvoorbeeld dat de school ze dan belt. En wie de school er verder bij betrekt; en wanneer en waarom dat gebeurt.
  • Geef deze informatie aan het begin van het schooljaar, maar blijf daarna open en regelmatig  communiceren met ouders over de aanwezigheid en prestaties van hun kinderen. Dit kan via e-mails, nieuwsbrieven, ouderavonden of een school-app.

Ouders betrekken bij het verzuimprotocol

Je kunt ouders ook betrekken bij het maken van een verzuimprotocol. Dat draagt aan het begrip en draagvlak ervoor. De regels in het protocol moeten voor iedereen helder en begrijpelijk zijn. Dit betekent bijvoorbeeld dat ouders moeten weten waar zij zich kunnen melden met hun zorgen over het verzuim van hun zoon of dochter. Ook moeten ouders weten waar zij hulp kunnen krijgen bij het aanpakken van het verzuim.

Samen met ouders schoolverzuim verminderen

Meestal zoeken ouders van kinderen die verzuimen zelf ook naar een oplossing. Als ouders betrokken worden bij het plan om hun kind meer naar school te krijgen, is dat plan vaak effectiever. Daarom:

  • Informeer ouders direct als hun kind verzuimt, bijvoorbeeld door hen te bellen en te vragen hoe het thuis gaat.
  • Probeer obstakels om naar school te gaan weg te nemen. Zoek naar mogelijke oorzaken en werk samen met ouders aan preventieve maatregelen. Bespreek bijvoorbeeld schoolproblemen, pesten, gezondheidsproblemen en andere redenen waarom een jongere niet naar school gaat.
  • Geef ouders tips hoe ze hun kind kunnen helpen om vaker op school te zijn, bijvoorbeeld door thuis het belang van school te benadrukken.
  • Ondersteun gezinnen in moeilijke omstandigheden, bijvoorbeeld geldzorgen, ziekte of echtscheiding. Erken de uitdagingen waar gezinnen soms mee te maken hebben. Bied extra ondersteuning aan waar dat nodig is en waar dat kan.

Meer informatie

Hoe maak ik beleid voor partnerschap met oudersHoe werk ik aan partnerschap tussen ouders en school?Handreiking ouderbetrokkenheid en verzuim op het MBO

  • Goldstein, J. S., Little, S. G., & Akin-Little, K. A. (2003). Absenteeism: A review of the literature and school psychology's role. The California School Psychologist, 8, 127-139.
  • Robinson, C. D., Lee, M. G., Dearing, E., & Rogers, T. (2018). Reducing student absenteeism in the early grades by targeting parental beliefs. American educational research journal, 55(6), 1163-1192.
  • Sheldon, S. B., & Epstein, J. L. (2004). Getting students to school: Using family and community involvement to reduce chronic absenteeism. School Community Journal, 14(2), 39-56.
  • Expertisepunt LOB, Ingrado, MBO Raad (2020). Handreiking ouderbetrokkenheid en verzuim op het MBO.
Vincent Fafieanie