Jeugd doelwit van gewelddadige chatgroepen

Nederlandse kinderen en jongeren nemen deel aan chatgroepen die aanzetten tot geweld, zelfbeschadiging en seksueel misbruik. Dat meldt dagblad NRC. Kinderen en jongeren hebben meer online bescherming nodig, zegt Vivian den Blanken van het NJi. 'Ze hebben recht op veilige ruimtes waar ze onbezorgd kunnen spelen en experimenteren, ook online.'

De chatgroepen bevinden zich voornamelijk op Discord en Telegram. Ze zijn onderdeel van een internationale gemeenschap die zich 'Com' noemt: Community. Kinderen en jongeren worden naar de chatgroepen gelokt via gameplatforms als Minecraft en Roblox of sociale media als Instagram. Vervolgens worden ze aangezet tot geweld tegen anderen of zichzelf. De chatgroepen delen beelden van dat geweld. De beheerders van de groepen zijn vaak zelf minderjarig. NRC vond ook 25 Nederlandse minderjarigen die zo'n chatgroep hebben opgericht of er leiding aan geven.

Ook de denktank The Hague Centre for Strategic Studies (HCSS) waarschuwt voor het extreme geweld in besloten online gemeenschappen. Jongeren raken verstrikt in online subculturen waar haat, geweld en antidemocratische denkbeelden normaal zijn, aldus HCSS.

Recht op veilige ruimtes

'Kinderen en jongeren hebben recht op veilige ruimtes waar ze onbezorgd kunnen spelen en experimenteren, ook online', zegt Vivian den Blanken van het Nederlands Jeugdinstituut. 'Ze leren door fouten te maken - maar dat moet wel op een veilige manier kunnen, zonder dat ze heftige beelden zien of blootgesteld zijn aan seksuele afpersing. Nu worden ze losgelaten in een online omgeving die hen niet beschermt. Dat moet volgens het NJi veranderen.'

'Er is beleid nodig om kinderen en jongeren online beter te beschermen. Maar Nederland kan de online veiligheid niet alleen regelen. Er zijn internationale maatregelen nodig om kinderen en jongeren in de online wereld te beschermen. Daarbij moeten platforms worden verplicht om verantwoordelijkheid te nemen, want uit zichzelf doen ze dat niet. Voor beleid en politiek moet dit een prioriteit zijn.'

Online risico's kennen

'Voor professionals is het belangrijk te weten welke online risico's er zijn. Als je werkt met kwetsbare jongeren - en daar richten deze groepen zich op - is het online leven ook iets waar je naar kunt vragen. Werk je bijvoorbeeld met jongeren aan hun sociale vaardigheden, dan hoort het gebruik van sociale media daar bij. Het is ook een taak van het onderwijs om te werken aan digitale weerbaarheid en mediawijsheid. Deze chatgroepen horen daar bij.'

Stap voor stap meer vrijheid

'Voor ouders geldt: beschermen is iets anders dan afschermen. Laat je kind niet direct helemaal vrij op alle sociale media, maar kies welk medium wel mag en welk niet. Vervolgens kun je kinderen stap voor stap meer vrijheid geven. En praat met ze over de risico's in de online wereld. Ze kunnen in de digitale wereld een vreemde niet zomaar vertrouwen, net als in de fysieke wereld. Praat erover: als iemand jou benadert die je niet kent, wat doe je dan? En zeg: als er iets gebeurt, kom dan naar mij toe.'

Meer informatie

Bericht NRCBericht HCSSRapport HCSS