Invloed corona op mentale klachten onderzocht

De mentale gezondheid van jongeren van 16 tot 20 jaar is door corona nauwelijks verslechterd. Dat stellen Tilburgse onderzoekers die gegevens uit 2012, 2016 en 2020 met elkaar vergeleken. De stijging van milde klachten die ze zien, was er volgens hen ook zonder corona geweest.

De negatieve invloed van de coronapandemie op de mentale gezondheid van adolescenten was tot eind 2020 zeer beperkt. Dat concluderen onderzoekers van Centerdata en Tilburg University uit hun langlopende studie onder 850 jongeren van 16 tot 20 jaar. De psychische gezondheid van deze jongeren was eind 2020 vergelijkbaar met die van voor de coronapandemie. De onderzoekers zagen geen toename van ernstige angstklachten en depressies. Ook zagen ze geen extra slaapproblemen, vermoeidheid of medicijngebruik tegen psychische klachten.

Meer milde klachten

Vergeleken met 2012 en 2016 zagen de Tilburgse onderzoekers wel een toename van 8 en 10 procent in milde angst- en depressieklachten. Maar dat is niet meer dan ook zonder corona te verwachten was, stellen ze. Ook het ggz-gebruik onder jongeren van 16 tot 20 jaar was in 2020 toegenomen. Volgens de onderzoekers komt dat niet door corona. Die trend was al eerder in gang gezet en is niet versterkt door corona.

Tegenspraak?

'De conclusies van dit onderzoek lijken in tegenspraak met een eerdere overzichtsstudie van het NJi naar de effecten van de eerste lockdown op het mentaal welbevinden van jongeren', reageert Anita Kraak van het Nederlands Jeugdinstituut. 'Maar dat komt doordat je vanuit verschillende perspectieven naar het mentaal welbevinden van jongeren kunt kijken. Ten eerste vanuit het al langer bestaande maatschappelijke patroon van presteren en excelleren, dat het mentaal welbevinden van jongeren steeds meer onder druk zet. Ten tweede vanuit het gegeven dat somberheid en angst een normale reactie is op de abnormale situatie van een lockdown, waaruit de meeste jongeren vanzelf weer zullen terugveren. En ten derde kun je naar dat welbevinden kijken in termen van een toe- of afname van psychiatrische problematiek door de coronapandemie.'

Prestatiemaatschappij

Kraak wijst erop dat eerdere onderzoeken naar het mentaal welbevinden van jongeren in het onderwijs, zoals Geluk onder druk, ook al een toenemende druk constateerden op hun mentaal welbevinden. 'Dit nieuwe onderzoek van de Universiteit van Tilburg bevestigt deze trend. De oorzaak daarvan ligt dus niet zozeer bij het effect van de lockdown op de individuele jongeren, maar vooral in de prestatiemaatschappij waarin zij leven. Dat was ook de strekking van de Mulock Houwer-lezing van Bert Wienen op 18 november.'

Lange termijn

Of er op de lange termijn meer of juist minder blijvende psychiatrische problemen bij jongeren zijn ontstaan door de coronapandemie is volgens Kraak nog niet te zeggen. Daar moet meer onderzoek naar worden gedaan. Het NJi werkt momenteel samen met een groot aantal wetenschappers aan een nieuwe overzichtsstudie.
 
Bron: Tilburg University

Bericht Tilburg UniversityUNICEF-onderzoek Geluk onder druk

  • Naar gezamenlijke veerkracht en kansen voor iedereen

    Naar gezamenlijke veerkracht en kansen voor iedereen

    Professionals
    Beleidsmakers

    Deze publicatie pleit voor tegengaan van prestatiedruk en geloof in maakbaarheid, voor het mentaal welbevinden van de jeugd tijdens en na de coronapandemie.

  • Nieuw kinderrecht: het recht om te falen

    Nieuw kinderrecht: het recht om te falen

    Ouders
    Professionals
    Beleidsmakers

    Bert Wienen betoogt dat kinderen en jongeren in de huidige prestatiesamenleving onder zelfdwang moeten werken aan de beste versie van zichzelf.