Kindermishandeling is een onderwerp waar professionals vaak graag ondersteuning bij willen. Hoe kun je als beleidsmaker professionals ondersteuning bieden, zodat zij adequaat kunnen reageren op signalen, vermoedens of bevestiging van kindermishandeling? Waar kun je professionals naar verwijzen om de benodigde kennis en vaardigheden te ontwikkelen?
Bevorder het samen leren
Bevorder dat betrokken partijen van elkaar leren in de praktijk, onder andere aan de hand van reflectie op casuïstiek. Hierbij gaat het om het bevorderen van het gemeenschappelijk belang en om duidelijkheid over: wie doet wat op welk moment? Een goed voorbeeld is te lezen in: Samen leren in complexe situaties. Ervaringsverhalen.
Uit het oogpunt van preventie van kindermishandeling gaat het dan bijvoorbeeld om de volgende vragen:
- Welke partijen zijn betrokken rond het veilig opgroeien van kinderen? Kennen zij elkaar?
- Stemt het wijkteam af met partners uit de jeugdgezondheidszorg, of andere partners die veel kinderen in beeld hebben? Benutten zij samen de kansen voor preventie?
- Werkt het wijkteam vindplaatsgericht in het onderwijs?
En omgekeerd: maken de jeugdgezondheidszorg, het onderwijs en de huisarts goed gebruik van het wijkteam door signalen tijdig door te geven en te overleggen over mogelijke vervolgacties? Stel hierbij vragen als:
- Wat gaat er nu al goed, wat kan beter?
- Hoe ontwikkelen we met elkaar die gewenste verbeteringen?
- Hoe vertalen we dit in concrete acties?
Meer weten over hoe je een lerend netwerk kan starten? Lees meer in Een lerend netwerk starten.
Ondersteun bij handelingsverlegenheid
Handelingsverlegenheid is het twijfelen om te handelen, niet weten hoe je moet handelen of níet handelen in een situatie. Het kan verschillende oorzaken hebben: onduidelijkheid over het probleem of de signalen, gebrek aan kennis en ervaring, of de situatie voelt onveilig voor de professional zelf.
Om handelingsverlegenheid om te zetten in handelingsbereidheid is onder ander nodig: de bereidheid om je gevoelens te erkennen naast objectieve feiten, reflecteren op je eigen valkuilen, delen met collega's en praten over de situatie. Moedig professionals bijvoorbeeld aan om met elkaar het gesprek te voeren over gevoelens, motivatie en weerstand. Reflecteer ook samen op feiten en cijfers. Daarnaast helpt deskundigheidsbevordering in het tegengaan van handelingsverlegenheid.
Bied professionals kennis aan
Op deze NJi-pagina's over kindermishandeling worden ook vragen van professionals beantwoord:
Signalen van kindermishandeling herkennen Wat moet ik doen als een kind wordt mishandeld? Hoe werk ik met de meldcode? Hoe praat ik met een kind over vermoedens? Hoe praat ik met ouders over kindermishandeling? Hoe praat ik erover met andere professionals?
Investeer in scholing
Er is een ruim aanbod aan deskundigheidsbevordering over diverse aspecten van de aanpak van kindermishandeling, zoals preventie, signalering, gespreksvaardigheden en implementatie van de Meldcode Huiselijk Geweld en Kindermishandeling. Enkele belangrijke aanbieders zijn:
- Augeo Academy verzorgt online cursussen met betrekking tot kindermishandeling voor diverse beroepsgroepen: Thenextpage.nl.
- Voor beroepsopleidingen is inspiratie voor lessen en lesprogramma's te vinden op Augeo.nl/signalerenkanjeleren.
- Het landelijk netwerk trainers Huiselijk Geweld biedt trainingen op maat aan over de aanpak van kindermishandeling, onder meer vanuit de stappen van de meldcode: Trainershuiselijkgeweld.nl.
- De Academie praten met kinderen biedt kennis, tips en trainingen om met kinderen in gesprek te gaan over veiligheid.
- De Vereniging LVAK | LVAK voor aandachtsfunctionarissen huiselijk geweld en kindermishandeling biedt training om kennis op peil te brengen en te houden.
Tools en instrumenten
In de databank Instrumenten zijn verschillende instrumenten te vinden die professionals kunnen ondersteunen bij vermoedens of aanpak van kindermishandeling.
Daarnaast zijn er ook interventies, te vinden in de databank Effectieve Interventies, die professionals kunnen ondersteunen bij preventie of aanpak van kindermishandeling.
Het is van belang dat kinderen weten waar ze recht op hebben en bij wie ze terecht kunnen. Wil jij weten hoe je professionals daarbij kunt ondersteunen? Bekijk de gids Ieder kind geïnformeerd. Je vindt hier bijvoorbeeld de randvoorwaarden voor optimale ontwikkelkansen en de sleutelrol van school bij veilig opgroeien.
Door je bewust te zijn van een mogelijke LVB, herken je deze eerder en kun je de juiste tools en handvatten inzetten. Zo kun je als professional effectiever werken en mensen met een LVB veel moeilijkheden besparen. Het Landelijk Kenniscentrum LVB heeft een e-learning ontwikkeld waarmee je een LVB leert te herkennen.
Meer informatie
Op initiatief van de VNG en diverse ministeries hebben zes gemeenten zich in 2015 en 2016 gericht op verbetering in de praktijk van het dagelijks handelen van professionals die met ouders en kinderen werken. Deze gemeenten deden dit als collectief samen met lokale en regionale partners in het werkveld.
Het NJi heeft de opbrengsten en ervaringen van de collectieven beschreven in het eindrapport Collectieven tegen Kindermishandeling: opbrengsten en ervaringen. Een online samenvatting per thema staat op de website van de VNG.
