E102: Problematische relatie met medeleerlingen, collega’s of groepsleden
Deze problemen zijn in het classificatiesysteem CAP-J onderdeel van:
- As E: Jeugdige en omgeving
- E100: Problemen op speelzaal, school of werk
Kenmerken
Bij deze problematiek heeft een jeugdige een problematische relatie met leeftijdsgenoten binnen school, op het werk en/of met andere groepsleden, wat een negatieve invloed heeft op het socialisatieproces en de ontwikkeling van de jeugdige. Het gaat om:
- conflicten met leeftijdsgenoten of collega's
- het ondergaan van problematisch gedrag van anderen
- het vertonen van teruggetrokken gedrag in sociale situaties
- uitsluiting op school of werk
- gepest worden op school of werk.
Subtypes en/of specificaties
Problemen in de omgang met medeleerlingen, collega's of groepsleden
Hierbij gaat het om aanhoudende en duidelijk waarneembare problemen in de samenwerking en het samenspel, waardoor geen duurzame relaties kunnen ontstaan. Omgang met medeleerlingen, collega's en groepsleden kan als afwijkend worden beschouwd wanneer bij de jeugdige:
- geen sprake is van langdurige contacten of relaties
- opdrachten steeds alleen worden uitgevoerd
- herhaaldelijk sprake is van ruzies en conflicten
- sprake is van gewelddadig agressief (fysiek) gedrag
- sprake is van teruggetrokken gedrag in sociale situaties.
Gepest worden op school of werk
Hierbij gaat het over pestgedrag van anderen waarbij de jeugdige slachtoffer is. Pesten is het op systematische wijze verrichten van duidelijke actieve fysieke, verbale en non-verbale handelingen zoals duwen, slaan, schoppen, uitschelden, roddelen, sociaal isoleren door een of meer jeugdigen ten opzichte van een of meer leeftijdsgenoten (die niet meer in staat is/zijn om zich te verdedigen). Met betrekking tot verbaal pesten kan ook gedacht worden aan cyberpesten.
Culturele, leeftijds- en seksespecifieke kenmerken en verloop
Of het ontberen van langdurige contacten of relaties als probleem gezien kan worden, is afhankelijk van de leeftijd van de jeugdige. Bij zeer jonge kinderen is dit bijvoorbeeld fasegebonden en dus niet afwijkend.
- A101: Teruggetrokken gedrag
- A103: Stemmingsproblemen
- A501: Socialevaardigheidsproblemen
- C103: Problemen verbandhoudend met hoogbegaafdheid
- E103: Motivatieproblemen op school of werk (onder andere spijbelen)
- E203: Problematische relatie met leeftijdsgenoten (onder andere gepest worden buiten school/werk)
- E204: Gebrekkig sociaal netwerk jeugdige
- E304: Problematische maatschappelijke positie jeugdige (onder meer als gevolg van migratie)