Hoe kan de gemeente gedupeerden van de toeslagenaffaire ondersteunen?

Veel gezinnen die slachtoffer zijn van de kinderopvangtoeslagaffaire hebben grote stress en onrust ervaren. Zij voelen zich vaak eenzaam en in de steek gelaten. Het is de verantwoordelijkheid van de gemeente om deze gezinnen te ondersteunen, zodat zij kunnen herstellen van de toeslagenaffaire.

Waar kunnen gemeenten bij helpen?

De Vereniging Nederlandse Gemeenten heeft een handreiking met stappenplan gemaakt voor de gemeentelijke coördinator van de Hersteloperatie Toeslagenaffaire. In deze handreiking staan zeven punten waar gemeenten op kunnen inzetten.

  • Het inrichten van een lokaal steunpunt
  • Contact zoeken met de gedupeerde ouders
  • Eerste contact met ouders en vaststellen of er sprake is van een crisissituatie.
  • Intake: eerste inventarisatie problematiek
  • Een plan van aanpak maken
  • Uitvoering plan van aanpak en inschakelen andere hulpverlening
  • Nazorg

Op de website van de VNG is voor gemeenten veel informatie te vinden over wat zij moeten en kunnen doen voor gedupeerde gezinnen. VNG heeft ook een routekaart gemaakt met de stappen die gemeenten moeten zetten met gedupeerde ouders.

In de handreiking op de website van de Dienst Toeslagen: Hulp van mijn gemeente - Toeslagen Herstel staan suggesties waar gemeenten bij kunnen helpen, verdeeld over vijf leefdomeinen: hulp bij schulden, gezondheid, werk of dagbesteding, gezin en wonen. In de handreiking en op de website van de Belastingdienst staan suggesties waar gemeenten bij kunnen helpen, verdeeld over vijf leefdomeinen: hulp bij schulden, gezondheid, werk of dagbesteding, gezin en wonen.

Naast aandacht voor de ouders, is het belangrijk om als gemeente ook contact te zoeken met gedupeerde kinderen. Het helpt als je hen direct vraagt wat zij nodig hebben. Diversion heeft namens gedupeerde kinderen een aantal aanbevelingen gedaan. Voor gedupeerde kinderen is het belangrijk dat ook zij erkenning krijgen. Ook is het van belang dat er met hen gesproken wordt over wat zij nodig hebben.

Wegnemen van stress

De toeslagenaffaire heeft ouders en kinderen stress opgeleverd. Ook het wachten op hulp en compensatie kan extra stress geven. Stress is van invloed op alle leefdomeinen. Het is dan ook belangrijk om een stress-sensitieve aanpak te gebruiken. Zie daarvoor bijlage B in Ondersteuning gedupeerde ouders kinderopvangtoeslagaffaire.

Zorgen voor rust in gezinnen die gedupeerd zijn door de toeslagenaffaire is belangrijk. Wanneer de grootste stress weg is, kunnen ouders veel beter nadenken over vervolgstappen en de toekomst. Wil je meer weten over een stress-sensitieve aanpak? Lees dan de publicatie Stress-sensitief werken in het sociaal domein van de Hogeschool Utrecht.

Foto Ellen Donkers

Ellen Donkers

adviseur en onderzoeker