Samenwerking tussen school en wijkteam

Waarom is samenwerking met het wijkteam nuttig?

Voor leraren, intern begeleiders (IB'ers) en schoolleiders is het lastig om te weten wat er buiten de schoolmuren speelt bij hun leerlingen. Wijkteammedewerkers kunnen hen daarbij helpen. Zij weten wat er speelt in de wijk en kennen vaak al veel gezinnen en beschikbare voorzieningen. De Associatie Wijkteams formuleert dat zo: het lokale team kijkt met een brede blik naar de ontwikkeling van een kind en diens omgeving. 

Zicht op beschikbare voorzieningen

Een wijkteammedewerker kijkt dus niet alleen naar het kind, maar ook naar de situatie thuis, de relaties in het gezin, de vrijetijdsbesteding. Zij kunnen ondersteuning bieden waarin de omgeving van het kind wordt versterkt. Ze werken veel samen met andere organisaties zoals jongerenwerkers en (jeugd)hulp. Ook kennen zij de sociale kaart in de wijk, zij weten welke beschikbare voorzieningen er zijn en welke activiteiten er voor kinderen, jongeren en ouders worden georganiseerd.  Als de school beter weet welke activiteiten worden aangeboden voor leerlingen en ouders, dan kunnen zij hen stimuleren om eraan deel te nemen. Het bieden van ondersteuning vanuit de brede context van de ontwikkeling van een kind en de kennis over de wijk maakt dat het wijkteam een waardevolle aanvulling is voor de school. 

Vormen van samenwerking

Je kunt als school en wijkteam in overleg zelf invulling geven aan de samenwerking. De twee meeste voorkomende vormen zijn: 

• Een vaste wijkteammedewerker is verbonden aan een basisschool. Deze wijkteammedewerker is de sparringpartner van de IB'er als er vragen of zorgen zijn over de ontwikkeling van een leerling. De wijkteammedewerker neemt deel aan het interprofessioneel overleg op school, maar is niet structureel actief binnen de school.
• Een wijkteammedewerker werkt gedeeltelijk fysiek op school en is onderdeel van de ondersteuningsstructuur van de school. De wijkteammedewerker heeft bijvoorbeeld een spreekuur op school voor ouders en leden van het schoolteam.

Wat draagt bij aan een goede samenwerking?

Gezamenlijke visie 

Bij wijkteams staat vaak de maatschappelijke opdracht van het werk en de organisatie centraal, terwijl de scholen meer gericht zijn op de leerprestaties van hun leerlingen. Een gezamenlijke visie op de meerwaarde van de samenwerking voor kinderen en ouders maakt het makkelijker om activiteiten en werkwijzen op elkaar af te stemmen. 

Draagvlak voor samenwerking 

Het helpt voor de samenwerking als het hele schoolteam openstaat voor samenwerking met partners buiten school. Zo kan een schoolleider draagvlak creëren bij schoolteam en ouders voor een gelijkwaardige samenwerking met het wijkteam. Het is van belang te blijven communiceren over de visie en koers, zodat het belang van de samenwerking voor iedereen helder is. Ook is de schoolleider verantwoordelijk voor het scheppen van de noodzakelijke randvoorwaarden, zodat het team de ruimte en tijd krijgt voor de samenwerking met het wijkteam. 

Wij-zij-denken overbruggen

Samenwerking is effectief als er sprake is van vertrouwen is in elkaars kennis en expertise, anders ligt er wij-zij-denken op de loer. Het gevolg is een afwachtende houding of op elkaars stoel gaan zitten. Voor samenwerking is het nodig om een relatie op te bouwen en het vakgebied van de ander te leren kennen. Fysieke ontmoetingen tussen wijkteammedewerkers en onderwijsprofessionals (leraren en IB'ers) helpen daarbij.  

Heldere verwachtingen uitspreken

Het is belangrijk om verwachtingen naar elkaar uit te spreken. Bespreek vragen als: Wat is ieders opdracht? Waar ligt ieders expertise, en waar houdt deze op? Wat kan de ander van jou verwachten, en wat niet? Waar overlappen activiteiten? Maak ook samenwerkingsafspraken: hoe werk je samen? En op welke manier deel je informatie over het kind en het gezin?  

Evalueren

Het kost tijd om een nieuwe werkwijze in te voeren. Dit is een kwestie van uitzoeken en uitproberen. Niet alles hoeft meteen goed te gaan. Een school moet bereid zijn daarin te investeren. Het helpt om de samenwerking regelmatig te evalueren, zowel binnen het schoolteam als samen met het wijkteam. Doe dit regelmatig, en niet alleen als er gedoe ontstaat. 

Meer informatie

Meer inzicht en samenhang in het preventieve aanbodWerken aan maatschappelijke opgaven als wijkteam