Kinderen en jongeren zijn tijdens het opgroeien op zoek naar hun identiteit: Wie ben ik? Waar hoor ik bij? In die zoektocht kunnen ze radicale ideeën tegenkomen, en zich aangetrokken voelen tot radicaal of extreem gedachtegoed. Als ouder kun je daar grote zorgen over hebben. Hoe herken je of jouw kind mogelijk radicaliseert? En wat kun je vervolgens doen?

Signalen

Als jouw kind extreme gedachten of ideeën heeft, kan het zijn dat er sprake is van radicalisering. Dit is een proces waarbij iemand opvattingen ontwikkelt die op gespannen voet staan met de democratische rechtsorde en diegene steeds meer bereid is om die opvattingen om te zetten in daden. 

Lees meer over wat radicalisering is

Belangrijk is dat radicalisering een proces is. Het is dus niet zo dat er één moment is waarop je kunt zeggen dat een jongere geradicaliseerd is. Hierdoor is het lastig om te bepalen of een jongere opstandig of puberaal is, of dat er sprake is van radicalisering. Daarnaast verschilt dit proces per persoon. Sommige jongeren radicaliseren langzaam, terwijl bij andere jongeren dit proces heel snel verloopt.

Er zijn wel veranderingen bij een jongere die kunnen wijzen op radicalisering. Belangrijk om te weten, is dat dit geen afvinklijst is. Eén signaal hoeft niet direct zorgelijk te zijn. Meerdere van onderstaande veranderingen kunnen wijzen op een radicaliseringstraject, maar ook dat hoeft niet per definitie zo te zijn.

Onderstaande veranderingen kunnen wijzen op radicalisering:

• Een grote toename in aandacht voor een religie of groepering.
• Wij-zij-denken, bijvoorbeeld door mensen in te delen in groepen waarbij de ene groep goed is en de andere fout.
• Geweld goedkeuren als dat nodig zou zijn om onrecht aan te pakken.
• Opeens veel nieuwe vrienden hebben met dezelfde denkbeelden, en daarbij erg trouw zijn aan deze groep.
• Zich afzonderen van familie en vrienden. Andere manieren van contact maken.
• Veranderingen in voorkeuren, bijvoorbeeld in muziekvoorkeur en kledingkeuze.
• Minder interesse in, of stoppen met school of werk.
• Het opzoeken van ruzie en discussie met ouders of familie, bijvoorbeeld over religie, eetgewoontes of regels die thuis gelden.

Meer informatie over signalen van mogelijke radicalisering vind je op de website van Platform JEP.

Wat kan ik zelf doen als ik zorgen heb? 

Als je je zorgen maakt is het belangrijk om met je kind in gesprek te gaan. Dan kun je nagaan of jouw onderbuikgevoel juist is. Misschien is er sprake van opstandig gedrag, en niet van radicalisering. Blijf dus in gesprek met je zoon of dochter over datgene wat je waarneemt en blijf nieuwsgierig naar wat hem of haar interesseert.

Wie kan me hierbij helpen?

Het kan spannend zijn om een gesprek te voeren als je je zorgen maakt over extreme gedachten bij je kind. Misschien weet je niet goed waar of hoe je moet beginnen. Besef dan dat je er absoluut niet alleen voor staat. Je kunt bijvoorbeeld hulp vragen aan andere ouders en aan professionals in jouw omgeving, zoals een hulpverlener van een wijkteam of een jongerenwerker. Zij kunnen soms helpen bij het gesprek, bijvoorbeeld door het gesprek samen met jou te voeren.

Daarnaast zijn er verschillende organisaties die zich specifiek met radicalisering en extremisme bezighouden en die jou kunnen helpen bij jouw zorgen. Zij kunnen bijvoorbeeld meedenken over de signalen die jij ziet, of over wat er nodig is om jouw kind te helpen.  

• Het Landelijk Steunpunt Extremisme (LSE) ondersteunt bij alle vragen over radicalisering en extremisme. Het Landelijk Steunpunt Extremisme is op werkdagen telefonisch bereikbaar tussen 09:00 en 17:00 uur via 088 – 20 80 080 of via de website.   
• Platform JEP biedt op zijn website veel informatie over radicalisering, extremisme en polarisatie.  

Lees ook het Volkskrant-artikel Wat als je zoon er extreem-rechtse denkbeelden op na houdt? Hierin geeft deskundige Stijn Sieckelinck advies over het signaleren en het praten met kinderen over radicale denkbeelden.

Alle pagina's over radicalisering