Als je vastloopt in het verbeteren van de situatie voor kind en gezin

Wanneer je met kinderen, jongeren en gezinnen werkt, kun je situaties tegenkomen waarin je vastloopt. Wat is er dan aan de hand en wat kun je doen als je niet meer weet wat je moet doen?

Wat is er bij stagnatie aan de hand?

Werken in een stagnerende situatie zorgt vaak voor twijfels en onzekerheid. Je rent bijvoorbeeld van crisis naar crisis en niets lijkt echt te helpen. Je voelt je machteloos of hebt het gevoel er alleen voor te staan. Het kan ook zijn dat anderen zeggen dat het hun verantwoordelijkheid niet is en jij ermee zit, terwijl jij het ook niet meer weet.

Dit kunnen signalen van een stagnerend patroon zijn dat het kind en gezin niet verder helpt. Heb je het gevoel dat je tegen beter weten in doorploetert of in een belemmerend patroon terecht bent gekomen? Stel jezelf dan de volgende vragen:

  • Wanneer kreeg ik het gevoel dat ik niet verder kwam, dat ik stagneerde?
  • Waardoor kwam dat?
  • Wat heb ik toen gedaan?
Videobeschrijving

Soms weet je je geen raad met de situatie in een gezin. In het gezin spelen meerdere problemen die invloed op elkaar hebben, er zijn veel hulpverleners betrokken en je ziet geen verbetering. Je wilt het wel anders of beter doen, maar je weet nog niet hoe. Je bent niet de enige! Met elkaar weet en kun je meer, en bereik je wat niemand alleen lukt.

Wat nu?

Een goede eerste stap is om deze gevoelens en gedachten van stagnatie bij jezelf te herkennen en te erkennen. Daardoor kun je ze ook delen met anderen. Misschien voelen gezinsleden of andere betrokken hulpverleners zich net zo. Door het gevoel van stagnatie te benoemen is het mogelijk om samen een pas op de plaats te maken. Dit is ook één van de aanbevelingen uit het onderzoek Achter gesloten deuren. Zij beschrijven het belang om gevoelens en onmacht te bespreken. Ook dit is onderdeel van je professionaliteit. Het is goed om samen te realiseren dat leren en ontwikkelen begint met het erkennen van ongemak. En samen te beseffen dat we iets niet weten of nog niet in staat zijn om structurele vooruitgang te boeken bij complexe vraagstukken.

Ik denk dat het lastig is om toe te geven dat je het niet weet. Iedereen zit daar met zijn eigen expertise, en we verwachten van elkaar dat we het weten.

Veranderen in negen stappen

In situaties die vastlopen vind je houvast door samen met ouders, professionals en bestuurders lerend te werken aan een kansrijk perspectief voor kinderen en gezinnen. In de praktijk van het samen leren zijn negen werkwoorden essentieel gebleken. Ze beginnen allemaal met een V: Verdragen, Vertragen, Verbinden, Verdiepen, Verantwoordelijkheid nemen, Vertrouwen, Vieren, Volhouden en Voordoen. Lees meer:

Als hulpverlening vastloopt: veranderen in negen stappen

Om te bouwen aan een gewenste en noodzakelijke lerende beweging komen professionals, ouders en jongeren, sinds 2018 samen in lokale en regionale leerbijeenkomsten. Het NJi neemt deel aan deze leerbijeenkomsten. We merken daarin dat professionals de stagnatie en hun eigen aandeel daarin herkennen. Herken je dit ook? Vertel Josine Holdorp, j.holdorp@nji.nl, over jouw inzichten en neem ons mee in de stappen die jij hebt gezet. Zo kan het NJi anderen weer meenemen in jouw ervaringen en blijven we samen bouwen aan een steeds krachtiger lerende beweging.

De publicatie Samen bereiken wat niemand alleen lukt biedt handvatten om samen lerend de belemmerende patronen te doorbreken. En om de balans te vinden in samenwerking en de verantwoordelijkheid om nieuwe, duurzamere perspectieven te kunnen ontwikkelen.

In deel 1 van de publicatie Samen leren in complexe situaties vind je het verhaal van Denise en haar moeder en de betrokken professionals. In deel 2 van die publicatie lees je wat professionals geleerd hebben in situaties dat hulp stagneerde.

Foto Josine Holdorp