Erkenningsprocedure

Het Nederlands Jeugdinstituut ondersteunt bij het indienen van jeugdinterventies en justitiële interventies voor beoordeling door de Erkenningscommissie Interventies en publicatie in de databank. Aan deze ondersteuning zijn geen kosten verbonden.

De erkenningsprocedure duurt gemiddeld negen maanden en bestaat uit de volgende stappen:

Aanmelden

Je kunt jouw interventie aanmelden als die voldoet aan vijf eisen:

  • De interventie heeft een planmatige en doelgerichte aanpak voor kinderen en jongeren van -9 maanden tot 24 jaar, hun opvoeders of hun opvoedingsomgeving.
  • De interventie wordt uitgevoerd in Nederland.
  • Er is een Nederlandstalige handleiding beschikbaar.
  • Er is onderzoek gedaan naar de uitvoering van de interventie.
  • Je bent de eigenaar of licentiehouder van de interventie.

Je kunt jouw interventie aanmelden via interventies@nji.nl.

Voor justitiële interventies gelden afwijkende criteria. Lees daarvoor Aanmelden justitiële interventie.

Staat jouw interventie nog niet op papier? De publicatie Hoe schrijf ik een handboek? helpt bij het schrijven van een handleiding.

Quickscan Interventie met Potentie

Deze quickscan is een eenvoudige checklist voor ontwikkelaars van interventies die hun aanbod graag kritisch willen bekijken en zich afvragen of de interventie klaar is voor deelname aan het erkenningstraject.

Naar de quickscan

Eerste selectie

Deelname werkbijeenkomst

Na aanmelding ontvang je een uitnodiging voor een werkbijeenkomst. In die bijeenkomst wordt nagegaan of jouw interventie voldoende ontwikkeld is om te beginnen met de erkenningsprocedure. Is dat niet het geval, dan hoor je welke aanpassingen nog nodig zijn voordat je kunt doorgaan in de erkenningsprocedure. Daarnaast krijg je informatie over de procedure en over het beschrijven en onderbouwen van interventies.

In 2024 zijn de volgende data gepland:

  • Maandag 25 maart 9.00 – 13.00 uur (deze bijeenkomst zit inmiddels vol)
  • Maandag 6 mei 9.00 – 13.00 uur
  • Maandag 30 september 9.00 – 13.00 uur
  • Maandag 9 december 9.00 – 13.00 uur

Eerste selectie justitiële interventies

Na aanmelding gaat het secretariaat na of jouw interventie voldoende is ontwikkeld om te starten met de erkenningsprocedure.

Beschrijven en onderbouwen

De volgende stap in de erkenningsprocedure is het beschrijven en onderbouwen van de interventie. Daarvoor is een werkblad ontwikkeld. De onderdelen van dat werkblad sluiten aan op de erkenningscriteria die de commissie hanteert. Er is bij dit werkblad ook een handleiding beschikbaar.

Werkblad beschrijving interventieHandleiding Werkblad beschrijving interventie

Het Nederlands Jeugdinstituut ondersteunt bij het beschrijven van jouw interventie voor de databank. We lezen mee en geven drie keer feedback op het ingevulde werkblad.

Beoordeling door de erkenningscommissie

Als het werkblad volledig is ingevuld, wordt de interventie ingediend bij de onafhankelijke erkenningscommissie.

De erkenningscommissie beoordeelt of de interventie in voldoende mate voldoet aan de criteria voor erkenning. Op grond daarvan wordt de interventie wel of niet erkend. De commissie kan een interventie erkennen op vier niveaus:

  • Goed onderbouwd
  • Effectief volgens:
    • eerste aanwijzingen voor effectiviteit
    • goede aanwijzingen voor effectiviteit
    • sterke aanwijzingen voor effectiviteit

Criteria voor 'goed onderbouwd'

Het probleem, risico of thema, de doelgroep, de doelen, de aanpak en de randvoorwaarden van de interventie zijn helder beschreven. De theoretische onderbouwing maakt de werkzaamheid van de interventie aannemelijk, aan de hand van theorieën en empirische kennis. Voor een erkenning als 'goed onderbouwd' hoeft geen effectonderzoek beschikbaar te zijn. Wel vraagt de erkenningscommissie om een procesevaluatie.

Criteria voor 'effectief'

Erkenning als 'effectief' is mogelijk als er effectonderzoek is gedaan naar de interventie. Voor een erkenning als 'effectief' gelden dezelfde criteria als voor 'goed onderbouwd', aangevuld met criteria voor het uitgevoerde effectonderzoek.

Er zijn drie niveaus van effectiviteit:

Eerste aanwijzingen voor effectiviteit

De effectiviteit is aangetoond met een voor- en nameting. Er zijn twee studies beschikbaar, waarvan er minimaal één is uitgevoerd in Nederland. Bij Nederlands onderzoek met een redelijke tot vrij sterke bewijskracht volstaat één studie voor de erkenning op dit niveau van effectiviteit.

Goede aanwijzingen voor effectiviteit

De effectiviteit is aangetoond met twee studies met redelijke bewijskracht, bijvoorbeeld quasi-experimenteel onderzoek zonder follow-up. Minstens een van die studies is uitgevoerd in Nederland. Voor erkenning op dit niveau volstaat ook één Nederlands onderzoek met sterke bewijskracht, zoals een gerandomiseerd onderzoek met een controlegroep en zes maanden follow-up.

Sterke aanwijzingen voor effectiviteit

De effectiviteit is aangetoond met twee studies met sterke bewijskracht, bijvoorbeeld gerandomiseerd onderzoek met een controlegroep en zes maanden follow-up. Minstens een van die studies is uitgevoerd in Nederland.

Erkenning onder voorbehoud

De erkenningscommissie kan een interventie 'onder voorbehoud' erkennen. Dit gebeurt als de commissie vindt dat enkele eenvoudige aanvullingen of wijzigingen volstaan om volledig aan de criteria te voldoen. Je krijgt een half jaar de tijd om deze aanpassingen te doen en jouw interventie opnieuw voor te leggen.

Beoordeling vve-programma

Programma's voor voor- en vroegschoolse educatie (vve) krijgen naast het reguliere oordeel ook een oordeel over de mate waarin het programma voldoet als vve-programma volgens het 'Besluit basisvoorwaarden kwaliteit voorschoolse educatie' in de Wet OKE. De Erkenningscommissie Interventies beoordeelt dit op basis van criteria die zij zelf heeft opgesteld op basis van deze wet. Daarbij kijkt de commissie naar de inhoud van de aanpak, maar ook naar de randvoorwaarden voor de interventie.

Publicatie in de databank

Na de commissievergadering ontvang je het oordeel, inclusief de onderbouwing ervan. Daarna publiceert het Nederlands Jeugdinstituut de interventie in de databank Effectieve jeugdinterventies. Ook communiceren wij over nieuw erkende interventies via de Nieuwsbrief Jeugd en Twitter.

Interventies die van belang zijn voor een andere sector, zoals de gezondheidsbevordering, de jeugdgezondheidszorg of de sociale sector worden ook opgenomen in de databanken van andere kennisinstituten die meewerken aan het erkenningstraject voor interventies.

Publicatie van justitiële interventies

Erkende justitiële interventies voor volwassenen staan op de website van het Trimbos-instituut en justitiële interventies die binnen het sociaal domein kunnen worden ingezet staan op de website van Movisie. Ook communiceren beide kennisinstituten over nieuw erkende interventies via hun nieuwsbrief en sociale media. Om je in te schrijven voor hun nieuwsbrieven, ga naar Nieuwsbrieven Trimbos-instituut of Nieuwsbrieven Movisie.

Herbeoordeling na vijf jaar

Interventies en de omstandigheden waarin ze worden uitgevoerd, zijn voortdurend in ontwikkeling. Ook wordt er onderzoek gedaan naar de uitvoerbaarheid en effectiviteit van interventies. Het is belangrijk om interventies regelmatig te toetsen. Daarom is het oordeel van de erkenningscommissie vijf jaar geldig. Daarna beoordeelt de commissie de interventie opnieuw.

Voor de herbeoordeling geldt dezelfde procedure als voor de eerste beoordeling. Het secretariaat van de Erkenningscommissie Interventies neemt contact op voordat de geldigheidsduur van het oordeel afloopt.

Je kunt een erkende interventie ook aanmelden voor herbeoordeling voordat de geldigheidsperiode van vijf jaar voorbij is. Dit is relevant voor interventies die zich snel ontwikkelen en op basis van nieuw onderzoek misschien in aanmerking komen voor erkenning op een hoger niveau van effectiviteit.

Lees ook

Iris Dikhoff