Wat zijn de actuele ontwikkelingen rondom jeugdcriminaliteit? Je leest het op deze pagina.
Landelijke ontwikkelingen en onderzoeken
Mei 2023
Aanpak jeugdcriminaliteit uitgebreid
Ministerie van Justitie en Veiligheid
De preventieve aanpak van jeugdcriminaliteit wordt uitgebreid van 15 naar 27 gemeenten. Dat schrijft minister Dilan Yeşilgöz-Zegerius van Justitie en Veiligheid aan de Tweede Kamer. De aanpak moet voorkomen dat kinderen, jongeren en jongvolwassenen in aanraking komen met criminaliteit of daarin doorgroeien.
December 2022
Start programma Preventie met Gezag
Ministerie van Justitie en Veiligheid
Voor de preventie en aanpak van jeugdcriminaliteit worden jaarlijks structureel middelen vrijgemaakt, kondigde het ministerie van Justitie en Veiligheid in 2022 aan. Het programma 'Preventie met gezag' richt zich onder meer op de weerbaarheid van jongeren tegen de criminaliteit of het verder afglijden in de criminaliteit. Het programma is gestart met vijftien gemeenten.
In november 2022 gaf het Ministerie van Justitie en Veiligheid een update van de voortgang van het programma.
Oktober 2022
Woon- en pleegbuurten van geregistreerde jeugdcriminaliteit
WODC
In dit onderzoek is onderzocht of en waar op buurtniveau de door de politie geregistreerde jeugdcriminaliteit zich concentreert, welke veranderingen zich daarin voordoen over de tijd en welke buurtkenmerken samenhangen met een dergelijke concentratie. Het gaat hierbij zowel om de buurten waar delicten door jongeren worden gepleegd, als de buurten waar jeugdige verdachten wonen. De door politie geregistreerde jeugdcriminaliteit en jeugdige verdachten zijn sterk geconcentreerd in een beperkt aantal buurten. Die concentratie verandert weinig over de jaren, wel is er variatie naar type delict.
September 2022
Handreiking rivaliserend groepsgedrag in een hybride werkelijkheid
Partner in Crime
Deze handreiking richt zich op de lokale drillrapscene van Delft, Den Haag en Zoetermeer en kijkt welke rol muziek en sociale media spelen in conflicten tussen rivaliserende groepen. Uit het onderzoek blijkt dat muziek en sociale media een belangrijke invloed te hebben op de straatcultuur waarbinnen de rivaliteit zich afspeelt. Daarbij lijkt, voornamelijk in de context van sociale media, een belangrijke rol weggelegd voor het vormen van een bepaalde identiteit. De rivaliteit tussen groepen jongeren lijkt terug te voeren op de constante strijd om als zo 'echt' mogelijk gezien te worden. Aanbevelingen en aanvullende conclusies staan in de handreiking.
Augustus 2022
"Het is een probleem, maar niet voor mij" – Een onderzoek naar de achtergronden van wapens en wapengeweld onder jongeren in Rotterdam
Erasmus Universiteit Rotterdam
In Nederland en in Rotterdam is vanaf midden 2019 een toename van steekincidenten onder jongeren te zien. Onder andere de gemeente Rotterdam lanceerde een campagne om messenbezit en -gebruik tegen te gaan. Ook werd het messen- en wapenbezit onder jongeren onderzocht. Dit onderzoek richt zich op de achtergronden en mogelijke oorzaken van wapenbezit en -gebruik onder Rotterdamse jongeren. Daarbij hebben de onderzoekers speciale aandacht voor de online jeugdcultuur. Uit de studie blijkt onder andere dat de meerderheid van de jongeren niet betrokken is bij wapenbezit of gebruik. Daarnaast blijken de belangrijkste motieven voor wapenbezit of gebruik gerelateerd te zijn aan gevoelens van onveiligheid en sociale media. Online interacties blijken daarnaast een belangrijke rol te spelen bij wapengeweld. Meer conclusies zijn in het rapport te lezen.
Juni 2022
Kijken met andere ogen. Deel I: Een landelijke verkenning naar criminele uitbuiting in dertien (middel)grote gemeenten in Nederland
Centrum tegen Kinderhandel en Mensenhandel (CKM)
Uit dit onderzoek blijkt dat er te weinig zicht is op jongeren die gedwongen in de criminaliteit belanden. In dertien steden werden er 2500 vermoedelijke slachtoffers gesignaleerd tegenover 68 daadwerkelijk geregistreerde slachtoffers. In het onderzoek vulden 1637 eerstelijnsprofessionals uit (middel)grote gemeenten vragenlijsten in over contact met vermoedelijke slachtoffers van criminele uitbuiting. Aanbevelingen en verdere conclusies worden in het rapport besproken.
Uit het vervolgonderzoek Kijken met andere ogen, deel II: Een onderzoek naar de strafrechtelijke aanpak van criminele uitbuiting blijkt dat de politie en het OM op dit moment nog niet goed toegerust zijn op de aanpak van criminele uitbuiting en het beschermen van (jonge) slachtoffers.
2 december 2020
Cappen voor Clout – Een verkennend onderzoek naar Rotterdamse jongeren, drill en geweld in het digitale tijdperk
Erasmus Universiteit
In dit onderzoek in opdracht van de gemeente Rotterdam wordt gekeken hoe de Rotterdamse drillrapcultuur eruitziet en wat de rol van geweld en sociale media is. In de mediaberichtgeving wordt veel gespeculeerd over de link tussen drill en geweldsincidenten. Uit deze studie komt naar voren dat drill maar zelden de directe oorzaak was van messengeweld onder jongeren. De escalatie van een conflict op straat lijkt vooral te relateren aan de rol die sociale media spelen.
Monitors
2021
Landelijke Jeugdmonitor | Veiligheid
CBS en WODC
Frequentie: jaarlijks
Tussen 2010 en 2018 nam het aandeel als verdachte geregistreerde jongeren af, steeg in 2019, en nam opnieuw af in 2020. Tussen 2012 en 2019 daalde het aandeel jongeren dat slachtoffer werd van traditionele criminaliteit. Het percentage slachtoffers van cybercrime werd in de afgelopen jaren groter.
2020
Monitor Jeugdcriminaliteit 2020
CBS en WODC
Frequentie: elke 2 á 3 jaar; 2022-2023 is in ontwikkeling
Over langere tijd zien we dat de jeugdcriminaliteit daalt. Steeds meer jongeren zijn wel betrokken bij ernstige geweldsmisdrijven. Ook worden meer jongeren veroordeeld voor cybercriminaliteit. De misdrijven die jongeren plegen worden steeds vaker buiten het strafrecht om afgehandeld, bijvoorbeeld door verwijzingen naar Halt. De zaken die bij justitie overblijven worden ernstiger en complexer.
