Logo voor Nederlands Jeugdinstituut, link naar homepagina
Cijfers over jeugd en opvoeding

Cijfers over speciaal onderwijs (so en vso)

Ook bekend als: clusteronderwijs

De scholen voor speciaal onderwijs omvatten het basis- en het voortgezet onderwijs voor leerlingen met een lichamelijke, zintuiglijke of verstandelijke beperking en voor leerlingen die psychische problemen of gedragsproblemen hebben. Zij hebben door de ernst of aard van hun beperking extra zorg op school nodig, die in het regulier en speciaal basisonderwijs niet wordt geboden.

Er zijn vier categorieën scholen voor speciaal onderwijs. Die worden clusters genoemd:

  • Cluster 1: scholen voor kinderen die blind of slechtziend zijn. Soms hebben deze kinderen naast hun visuele beperking nog een andere beperking.
  • Cluster 2: scholen voor kinderen die doof of slechthorend zijn. Ook kinderen die ernstige spraakproblemen hebben kunnen hier naar school. Het kan zijn dat deze kinderen naast hun auditieve beperking nog een andere handicap hebben.
  • Cluster 3: scholen voor kinderen met lichamelijke en/of verstandelijke beperkingen. Langdurig zieke kinderen met een somatische aandoening kunnen hier ook naar school.
  • Cluster 4: Dit zijn scholen voor zeer moeilijk opvoedbare kinderen, zoals kinderen met ADHD, PDD-NOS, ODD/CD, klassiek autisme of hechtingsproblematiek. Maar ook langdurig zieke kinderen met een psychiatrische aandoening gaan hier naar school. 

Leerlingen in het (voorgezet) speciaal onderwijs kunnen onderwijs volgen tot ze 20 jaar worden. Voor dit type onderwijs hebben leerlingen een toelaatbaarheidsverklaring (TLV) nodig.

Betreft:2015201620172018201920202021202220232024
Totaal aantal leerlingen  (1)68.21467.05167.49068.43269.82170.20171.60072.14073.54074.740
Aantal leerlingen cluster 1653600565575584587570570590600
Aantal leerlingen cluster 28.4718.0558.2248.3468.2738.3008.2028.0807.8907.650
Aantal leerlingen cluster 3 en 459.09058.39658.70159.51160.96461.31462.83063.49065.05066.490
Totaal aantal scholen271279266265265264264263263263
(1) Het totaal aantal leerlingen in het basis- en voortgezet onderwijs op scholen voor speciaal onderwijs. Cijfers 2024 zijn voorlopige cijfers. 
Een leeg veld betekent dat er (nog) geen cijfers beschikbaar zijn.
De laatste controle of nieuwe cijfers beschikbaar zijn, vond plaats op 23 mei 2025.		 

Meer informatie

Onderwijs-zorgarrangementenHet aandeel leerlingen in het speciaal onderwijs is in jouw gemeente vind je op Staat-van-de-jeugd.nl.

Bronnen

Lees ook

Deniz Ince

Vragen? Neem contact op met:

Drs. Deniz Ince

inhoudsdeskundige Opgroeien en opvoeden
d.ince [at] nji.nl