Grootschalig onderzoek waarmee de seksuele gezondheid van jongeren van 12 tot 25 jaar in kaart wordt gebracht. Dit is een herhaling van een dergelijk onderzoek in 1995, 2005 en 2012. Gezien de actuele ontwikkelingen, zoals meer geslachtsziekten, ongewenste zwangerschappen en abortussen onder bepaalde groepen jongeren, was er al langere tijd grote behoefte aan nieuwe gegevens. Organisaties die een relatie hebben met het thema seksualiteit en jongeren (o.a. GGD's, vertegenwoordigers van jongeren, jongerenmedia en commerciële (farmaceutische) bedrijven) bepaalden mede de keuze voor de onderzoeksvragen en ontwikkelden op basis van de resultaten een actieplan ter verbetering van de seksuele gezondheid van jongeren.
De jongeren vulden via internet een vragenlijst in over de verschillende aan seksualiteit gerelateerde thema's, bijvoorbeeld ervaring met verliefdheid en relaties, seksuele voorkeur, attituden t.a.v. seks, eerste ervaringen en kennis, informatie en informatiebehoefte, media en soa/hiv.
Instelling
Rutgers WPF en Soa Aids Nederland
Methode
Soort onderzoek
steekproefonderzoek
Jaar dataverzameling
2017
Instrumenten
Er is gebruik gemaakt van een digitale vragenlijst met vragen over een breed scala aan seksualiteit gerelateerde thema's. Om vergelijkingen met eerdere onderzoeken mogelijk te maken zijn veel thema's uit de eerdere onderzoeken overgenomen, zoals verliefdheid en verkering; seksuele ervaring; evaluatie van de eerste geslachtsgemeenschap; seksuele opvattingen; condoom en anticonceptiegebruik
Steekproefgrootte en respons
Populatie
Jongeren van 12 tot 25 jaar
Steekproefgrootte
De uiteindelijke steekproef bestond uit 7.841 jongeren. Er is deels geworven via 43 scholen voor voortgezet onderwijs en deels via aselecte steekproeven uit de gemeentelijke basisadministraties van 55 gemeenten (voor jongeren van 17 jaar en ouder). Er werden in totaal 33.000 brieven verstuurd. 5.920 jongeren reageerden op de oproep: een respons van circa 16,4 procent. Bij vergelijking van deze groep met de Nederlandse populatie jongeren bleken sommige subgroepen onvoldoende vertegenwoordigd. Het percentage hoogopgeleide jongens van Antilliaanse afkomst van 12 tot 16 jaar en laag opgeleide vrouwen van Turkse afkomst van 21 jaar en ouder was bijvoorbeeld laag vergeleken met de landelijke populatie. Voor deze groepen is bijgeworven. Ook werden homo- en biseksuele jongeren extra bijgeworven. Toepassing van een weegfactor heeft volgens de onderzoekers de steekproef representatief gemaakt voor de populatie jongeren van 12 tot 25 jaar in Nederland.
Leeftijd
De verdeling per leeftijdsgroep is als volgt: 23 procent is 12 -14 jaar, 15,7 procent is 15 - 17 jaar, 23,3 procent is 18 - 20 jaar en 27,9 procent is 21 - 25 jaar.
Verdeling sekse
De steekproef bestaat uit 3.926 jongens en 3.915 meisjes.
Opleiding
7 procent van de de jongeren volgt een opleiding: 23 procent zit op het vmbo, 23 procent op havo of vwo, 18 procent op het mbo en 15 procent volgt een hogere beroeps- of universitaire opleiding.
Etniciteit
84 procent van de steekproef heeft een Nederlandse of westers migratieachtergrond en 16 procent een niet-westers migratieachtergrond.
Kwaliteit van het onderzoek
Dataverzameling
| Criteria | |
|---|---|
| Is de methode van dataverzameling beschreven? | Ja |
| Is de plaats / setting van dataverzameling beschreven? | Ja |
| Is de periode waarin dataverzameling plaatsvond beschreven? | Ja |
Steekproef
| Criteria | |
|---|---|
| Beschrijving selectiviteit steekproef | |
| Is de leeftijd beschreven? | Ja |
| Is de sekseverdeling beschreven? | Ja |
| Is de verdeling naar etnische herkomst beschreven? | Ja |
| Is de verdeling naar urbanisatiegraad beschreven? | Ja |
| Is de verdeling naar opleidingsniveau beschreven? | Ja |
| Is de verdeling van sociaal-economische status beschreven? | Nee |
| Beschrijving rekrutering steekproef | |
| Is de manier waarop de selectie van de steekproef plaatsvond beschreven? | Ja |
| Is er volgens de onderzoekers sprake van selectiviteit van non-respons? | Ja |
| Representativiteit steekproef | |
| Is de steekproef volgens de onderzoekers representatief m.b.t. leeftijd? | Ja |
| Is de steekproef volgens de onderzoekers representatief m.b.t. sekse? | Ja |
| Is de steekproef volgens de onderzoekers representatief m.b.t. urbanisatiegraad van de woonplaats? | Ja |
| Is de steekproef volgens de onderzoekers representatief m.b.t. sociaal-economische status van de ouders/opvoeders? | Onbekend |
| Steekproefgrootte | |
| Is beschreven of de steekproefgrootte volgens de onderzoekers voldoende is voor betrouwbare uitspraken? | Ja |
Instrumenten
| Criteria | |
|---|---|
| Is beschreven welke vragen of instrumenten zijn gebruikt voor de berekening van de prevalenties? | Nee |
Data-analyse
| Criteria | |
|---|---|
| Is de data-cleaning beschreven? | Ja |
| Zijn datamanipulaties cq berekeningen beschreven? | Ja |
| Is er een beschrijving van de gebruikte statistische methoden? | Ja |
Afname
| Criteria | |
|---|---|
| Is beschreven of er een proefleider aanwezig was tijdens de afname? | Ja |
| Is beschreven hoeveel tijd de respondenten hadden voor het beantwoorden van de vragen? | Nee |
| Is beschreven hoe men is omgegaan met de privacy van de respondenten tijdens de afname? | Ja |
Publicatiegegevens
Graaf, H. de, Kruijer, H., Acker, J. van, ... [et al.] (2012). 'Seks onder je 25e : seksuele gezondheid van jongeren in Nederland anno 2012'. Eburon Uitgeverij
De resultaten van dit onderzoek zijn gebruikt voor de cijfers over: