Cijfers over schooladviezen

Ontwikkeling schooladviezen

Het grootste deel van de leerlingen in groep 8 krijgen een definitief schooladvies naar vmbo-gemengd theoretisch (17 procent), havo (17 procent) en vwo (20 procent). In verhouding wordt sinds het schooljaar 2014/2015 minder verwezen naar het vmbo en de havo en meer naar vmbo/havo en havo/vwo. Ook neemt het aantal leerlingen met een schooladvies voor het (voortgezet) speciaal onderwijs (vso) en het praktijkonderwijs (pro) af. Meer leerlingen krijgen een dubbelvoudig advies, bijvoorbeeld vmbo-gt/havo of havo/vwo.

Kinderen uit gezinnen met een laag inkomen

De schooladviezen zijn anders voor kinderen uit gezinnen met een laag inkomen dan voor kinderen uit gezinnen met een hoog inkomen. Kinderen uit gezinnen met een laag inkomen werden tijdens het schooljaar 2020/2021 relatief vaker verwezen naar het voortgezet speciaal onderwijs, praktijkonderwijs en het vmbo en minder vaak naar de havo en het vwo dan kinderen uit gezinnen met een hoog inkomen. 45 procent van deze leerlingen wordt verwezen naar het vmbo en 11 procent naar het vwo. Onder kinderen uit een gezin met een hoog inkomen gaat het om respectievelijk 20 en 35 procent (CBS, 2022).

Hoe lager het gezinsinkomen van de leerling, hoe groter de kans dat de leraar een lager schooladvies geeft dan het toetsadvies voorschrijft. In het schooljaar 2020/2021 kreeg 43 procent van de leerlingen uit een gezin met een laag inkomen een hoger toetsadvies dan het eerste schooladvies. Onder leerlingen uit een gezin met een hoog inkomen was dit bij 27 procent van de leerlingen het geval.

In de afgelopen jaren gebeurt het steeds vaker dat het toetsadvies hoger uitpakt dan het schooladvies, met name onder de lage inkomensgroep. In het schooljaar 2014/2015 ging het voor deze groep om 22 procent van de leerlingen. Gemiddeld wordt het eerste schooladvies in 26 procent van de gevallen bijgesteld, als het toetsadvies hoger blijkt. In het schooljaar 2014/2015 was dit bij 30 procent van de adviezen het geval (CBS, 2022).

Kinderen met een migratieachtergrond

Leerlingen met een migratieachtergrond worden relatief vaker verwezen naar voortgezet speciaal onderwijs, praktijkonderwijs en het vmbo en minder vaak naar de havo of het vwo. Al zijn de verschillen niet groot. 18 procent van deze leerlingen wordt verwezen naar het vwo. Onder leerlingen zonder migratieachtergrond gaat het om 21 procent (CBS, 2022). Uit cijfers over onderwijsdeelname op de middelbare school blijkt dat steeds meer kinderen met een niet-westerse migratieachtergrond op de havo of het vwo terechtkomen.

Leerlingen met een migratieachtergrond kregen iets vaker een hoger toetsadvies dan het schooladvies voorschreef (38 procent), in vergelijking met jongeren zonder migratieachtergrond (36 procent). Bij leerlingen met een migratieachtergrond wordt het schooladvies vervolgens relatief vaker bijgesteld als het toetsadvies hoger uitpakt. Voor leerlingen met een migratieachtergrond was dit bij 37 procent het geval, bij leerlingen zonder migratieachtergrond ging het om 23 procent (CBS, 2022).

Definitie

In groep 8 krijgen leerlingen een schooladvies mee voor het aanbevolen niveau in het voortgezet onderwijs. Dit schooladvies is gebaseerd op twee elementen:

• eerste schooladvies: oordeel van de leraar
• toetsadvies: score van de  eind-/doorstroomtoets.

Het advies kan verschillen met het niveau waarin een leerling daadwerkelijk deelneemt in het voortgezet onderwijs.

Op deze pagina is onderscheid gemaakt tussen kinderen uit gezinnen met lage en met hoge inkomens. Een gezin met een laag inkomen heeft een totaal inkomen dat in de 20 procent laagste inkomens valt van alle huishoudens in Nederland. Een gezin met een hoog inkomen valt juist in de 20 procent hoogste inkomens.