Cijfers over prestatiedruk

Betaald werk

In 2021 had 71,7 procent van de jongeren tussen 15 en 25 jaar betaald werk. Daarbij hadden meisjes en jonge vrouwen vaker een baan dan jongens en jonge mannen. In 2021 had 74,1 procent van de meisjes en jonge vrouwen betaald werk; bij jongens en jonge mannen ging het om 69,4 procent (Centraal Bureau voor de Statistiek, 2022).

78 procent van de jongeren met betaald werk zei tevreden te zijn over hun werk of bijbaan. Deze tevredenheid verschilt nauwelijks naar leeftijd en geslacht (Centraal Bureau voor de Statistiek, 2021).

Werkstress onder jongeren

Ondanks de hoge mate van tevredenheid met hun werk ervaren ook veel jongeren stress. Van alle werkende jongeren tussen 15 en 25 jaar zei 21 procent in 2021 regelmatig of vaak stress over hun werk te hebben. Tienermeisjes en jonge vrouwen hadden deze stress vaker dan tienerjongens en jonge mannen (respectievelijk 23 en 18 procent).

In deze leeftijdscategorie ervoeren vooral de jongvolwassen tussen 18 en 25 jaar, met 24 procent, stress. Onder jongeren tussen 15 en 18 jaar was het percentage aanzienlijk lager, namelijk 9 procent. Dit verschil komt doordat het bij jongeren van 15 tot 18 jaar meestal gaat om een bijbaan. Van de werkende jongeren bij wie het niet ging om een bijbaan waren het vooral zelfstandigen en freelancers die regelmatig of vaak last hadden van werkstress.

Van alle 15- tot 25-jarige jongeren met betaald werk zei 24 procent dat de coronacrisis heeft geleid tot meer werkstress. 29 procent ervoer even vaak werkstress als voor de coronacrisis en 13 procent juist minder vaak. Vooral jonge vrouwen hadden door de coronacrisis vaker last van werkstress dan jonge mannen: 28 procent tegenover 20 procent (Centraal Bureau voor de Statistiek, 2022).

Prestatiedruk onder scholieren

Jongeren ervaren steeds meer druk door huiswerk en school. Bijna een op de tien (9 procent) basisschoolleerlingen in groep 7 en 8 ervoer in 2019 veel druk door schoolwerk. In het voortgezet onderwijs gold dat voor 38 procent van de leerlingen. De afgelopen jaren is er in het voortgezet onderwijs een flinke toename van het aantal leerlingen die door schoolwerk druk ervaren. In 2007 had 17 procent van de leerlingen er last van.

Huiswerk en school is de voornaamste bron van stress voor leerlingen in zowel het basisonderwijs als het voortgezet onderwijs. In het basisonderwijs ervoer 7 procent van de leerlingen stress door huiswerk en school. In het voortgezet onderwijs ging het om 27 procent. De minste stress wordt in zowel basis- als voortgezet onderwijs veroorzaakt door sociale media.

Deze gegevens zijn afkomstig uit onderzoek in opdracht van Unicef tussen 2018 en 2020. Het betreft een kwalitatief en kwantitatief onderzoek naar het mentaal welbevinden van jongeren van 10 tot 18 jaar in het basisonderwijs, voortgezet onderwijs, mbo en hbo. Gegevens uit het HBSC-onderzoek, Peilstationonderzoek en de mbo/hbo-monitor zijn hiervoor gebruikt, aangevuld met nieuwe gegevens (Trimbos-instituut, 2020).

Deniz Ince

Drs. Deniz Ince

medewerker inhoud