Ik heb hulp nodig. Hoe kan ik mijn stem laten horen?

Wat zegt de wet over beslissen over hulp?

Totdat je 12 jaar bent, beslissen je ouders of verzorgers over de hulp die je krijgt. Van je 12e tot je 16e jaar mag je daarover meebeslissen. Vanaf het moment dat je 16 jaar bent, mag je zelf over de hulp beslissen. Dan mag je ook zelf bepalen of je ouders in je dossier mogen kijken.

Dit zijn de regels volgens de wet. Los daarvan is het op elke leeftijd belangrijk dat je je stem kunt laten horen.

Hoe bereid ik me voor op het eerste gesprek over hulp?

Een eerste gesprek met je hulpverlener is vooral bedoeld om kennis te maken en te praten over wat er aan de hand is. Je hulpverlener is benieuwd naar wie je bent, hoe het met je gaat en waar je hulp bij nodig hebt. Maar ook uit wat voor familie je komt. En hoe het op school gaat.

Het is handig om vooraf te bedenken waar jij het over wilt hebben. Welke vragen wil je stellen? Welke informatie wil je krijgen? Het kan handig zijn om je vragen en wensen alvast op te schrijven.

Je kunt ook vragen wat er met jouw informatie gebeurt. Komt het in je dossier? En wie mag dat dossier inzien? Lees meer over je rechten in Ken je rechten in de jeugdhulp, op de website van Jeugdstem - vertrouwenspersonen AKJ.

Een hulpmiddel bij het stellen van vragen is de Richtlijnen Hulpmap.

Bekijk ook de checklist van de Kinderombudsman. Deze kun je gebruiken als voorbereiding op een beslissing over jouw leven of om achteraf te kijken of de beslissing goed genomen is.

Lees wat wel en niet mag als het gaat om je privacy in de PrivacyApp Jeugdhulp en jeugdbescherming.

Wie kan ik meenemen?

Je mag altijd iemand meenemen naar het eerste gesprek met een hulpverlener. Als je jonger bent dan 16 jaar gaat in ieder geval een ouder of verzorger mee. Vanaf 16 jaar mag je alleen naar het gesprek gaan, maar als je het prettig vindt, kun je ook een vriend of familielid meenemen.

Jouw mening telt

De hulpverlener is er om jou te helpen. Het gaat om jouw leven en toekomst. Jij kent jezelf het beste. Jouw mening is dus ontzettend belangrijk. Hoe zorg je ervoor dat je die laat horen?

• Stel vragen als je iets wilt weten of iets niet begrijpt. Hulpverleners kunnen soms lastige taal gebruiken, dus het is niet gek als je iets niet begrijpt.
• Probeer rustig en kalm te blijven. Zo'n eerste gesprek kan spannend zijn. Misschien vind je het moeilijk om te praten over jezelf en over wat er niet goed gaat. Het is logisch dat je je niet direct op je gemak voelt.
• Vraag je hulpverlener om je steeds te betrekken bij beslissingen.
• Je kunt ook vragen om informatiefolders of een website. Die kun je dan thuis nog eens rustig nalezen en er met je ouders of anderen over praten.

Wat doe ik als ik het niet eens ben met de hulp?

Het kan zijn dat je het ergens niet mee eens bent, bijvoorbeeld omdat

• je niet goed begrijpt wat de hulp precies inhoudt
• je vindt dat er niet goed naar je geluisterd wordt
• de hulp die je krijgt, niet bij je past of omdat je twijfelt of die wel gaat helpen
• je onvoldoende hulp krijgt, je eerder hulp wilt of andere hulp
• je helemaal geen hulp wilt
• je geen klik voelt met je hulpverlener

Vertel je hulpverlener waar je het niet mee eens bent. Misschien vind je dat lastig. Op Je stem laten horen als jongere staan tips die je kunt gebruiken om het gesprek voor te bereiden en te voeren met je hulpverlener. Je kunt het gesprek ook samen met je ouders doen.

Je hulpverlener is verplicht om jou goed te informeren over de verschillende mogelijkheden voor hulp. Op Wat kan ik doen als ik vragen heb over jeugdbescherming? lees je wat je kunt doen als je het niet met je hulpverlener eens bent.

Je kunt ook altijd een onafhankelijke vertrouwenspersoon vragen om je te helpen bij het voorbereiden van het gesprek. De vertrouwenspersoon kan ook met je meegaan naar het gesprek als je dat prettig vindt. 

Wat als ik er met mijn hulpverlener niet uitkomt?

Als je het met je hulpverlener niet eens wordt over de hulp, of als je vindt dat er niet goed naar je geluisterd wordt, kun je op verschillende plekken terecht:

• Als je al hulp hebt, kun je met de onafhankelijke vertrouwenspersoon van de jeugdhulpinstelling (meestal van Jeugdstem of Zorgbelang) bespreken waarom je niet tevreden bent, eventueel samen met je ouders.
• Je kunt ook een onafhankelijke vertrouwenspersoon krijgen bij Jeugdstem. Die kan je helpen als je vragen hebt of advies nodig hebt, ook als dingen niet goed lopen. Jeugdstem heeft een pagina voor jongeren over vertrouwenspersonen in de jeugdhulp. De vertrouwenspersoon kan je meer vertellen over je rechten, hoe een hulpverlener hoort te werken en wat je kunt doen als dingen niet goed lopen.
• Daarnaast kun je juridische hulp inschakelen. Stichting Kinder- en Jongerenrechtswinkel Nederland kan je gratis helpen met het opkomen voor je rechten.
• Je kunt ook gratis terecht bij het Juridisch Loket met vragen over je rechten.
• Wil je meer weten over meebeslissen over hulp op school? Lees dan Hoe beslis ik mee over hulp op school?

De inhoud van deze pagina is tot stand gekomen in samenwerking met Landelijk Kenniscentrum LVB en Kenniscentrum Kinder- en Jeugdpsychiatrie.

Alle pagina's over beslissen over hulp