Met wie werk ik samen?
Voor goede begeleiding van jongeren in de overgang naar volwassenheid is het belangrijk dat professionals, organisaties en gemeenten goed met elkaar samenwerken. Dit gaat over de grenzen van domeinen en wetten heen. Wie zijn je samenwerkingspartners? En hoe werk je als professional goed samen met deze partijen?
Belangrijke samenwerkingspartners
- Lokale jeugd-, wijk- en buurtteams voor laagdrempelige ondersteuning vanuit de buurt of wijk waar de jongere woont.
- Ketenpartners die ambulante ondersteuning, maatschappelijke opvang en/of beschermd wonen bieden voor jongvolwassenen (18+).
- Gemeenten voor vragen rondom wonen, de toegang tot zorg en ondersteuning vanuit de Participatiewet en voor andere vragen over de organisatie van zorg en samenwerking in de regio.
- Zorgkantoren en CIZ voor zorg vanuit de Wet langdurige zorg (Wlz).
Om jongeren een stevige basis te geven op de 'Big 5' zijn samenwerkingspartners op de volgende gebieden belangrijk:
Support
Een informeel netwerk en vrijwilligersorganisaties in de leefomgeving van de jongere hebben een belangrijke rol in de ondersteuning van de jongere op:
- sociaal-emotioneel gebied (welzijn)
- financieel gebied (budgetbeheer, financiële zelfredzaamheid)
- praktisch gebied (zelfstandig wonen, post of administratie regelen)
- vrije tijd (sport, samen koken, andere sociale activiteiten)
Wonen
Woningbouwcorporaties hebben zicht op woonprojecten voor jongeren en studentenhuisvesting. Zij kunnen meedenken over maatwerkconstructies bij specifieke woonvragen van jongeren. Vraag bij jouw gemeente na of er speciale programma's zijn voor huisvesting van kwetsbare groepen, waaronder jongvolwassenen in een kwetsbare positie. Check ook of er in jouw gemeente woonplatforms en woonprojecten zijn, zoals Kamers met Aandacht.
School en werk
Het onderwijs kan ondersteunen bij de toeleiding naar school en/of begeleiding bij het naar school gaan. Ook kan de school ondersteuning bieden gericht op zelfstandigheid, welzijn, inkomen en schulden, en bij het eventueel inzetten van hulpverlening en/of doorverwijzing. De gemeente kan vanuit de Participatiewet ondersteunen met de inzet van jobcoaches voor de toeleiding naar school en werk.
Inkomen en schulden
Elke gemeente biedt vanuit de Participatiewet ondersteuning bij inkomensvragen (uitkering, bijzondere bijstand) en toeleiding naar schuldhulpverlening. Lokaal zijn er vaak schuldhulpverleningsinstanties die ondersteuning bieden bij het aanpakken en oplossen van schulden.
Welzijn
Welzijnsorganisaties en laagdrempelige inlooplocaties voor jongeren met vragen op het gebied van psychisch welzijn, bijvoorbeeld @ease en de Alles Oké? Supportlijn. (Jeugd)GGZ-aanbieders voor advies en consultatie bij psychische problemen, en voor therapie en behandeling. Bij verslavingsproblematiek is er de verslavingszorg voor advies en consultatie, en waar nodig voor behandeling.
Hoe werk ik samen met partners?
Samenwerken klinkt eenvoudig, maar dat is het in de praktijk niet altijd. De volgende praktische adviezen en tips kunnen je hierbij helpen.
Overzicht van organisaties
Breng in kaart welke partners in jouw regio een rol kunnen spelen in de uitvoering van het toekomstplan van de jongere. Welke ondersteuning is er voor jongeren in de buurt en wijk? Denk aan buurt- en inloophuizen, jeugd- en wijkteams, welzijnsorganisaties, vrijwilligersorganisaties en organisaties met ervaringsdeskundige maatjes. Welke organisaties bieden ambulante ondersteuning en dagbesteding vanuit de Wmo? En welke partners bieden maatschappelijke opvang en beschermd wonen?
Samenwerking in casuïstiek
Leg contact met partners en organisaties op basis van concrete casuïstiek (het toekomstplan van de jongere en zijn ondersteuningsbehoeften op de 'Big 5'). Verken met elkaar wat de betrokken organisatie kan bieden. Persoonlijke contacten en korte lijntjes helpen vaak om dingen voor elkaar te krijgen. Kijk op basis van concrete samenwerking op casuïstiekniveau welke samenwerkingsafspraken er zijn te maken voor toekomstige jongeren. Leg jullie werkwijze en samenwerkingsafspraken vast, zodat deze ook voor collega's duidelijk zijn. Loop je vast in het verbeteren van de situatie van de jongere? Lees tips en inspiratie op de pagina's over Perspectief bij stagnatie.
Gezamenlijke opdracht
Wees nieuwsgierig naar hoe en waarom organisaties werken zoals ze doen. Zo leer je elkaars werk beter kennen en begrijp je vanuit welke visie, opdracht, belangen en doelen de ander werkt. Vraag door als je met elkaar in gesprek bent. Vaak denken we te weten wat de ander bedoelt, maar hebben we toch verschillende beelden. Kijk hoe jullie, vanuit de verschillen in visie en werkwijze, elkaar kunnen vinden in de gezamenlijke doelen rondom een jongere. Organiseer werkbezoeken en uitwisseling rondom specifieke thema's. Zo bouw je met elkaar aan een stevige samenwerking rondom een gedeelde opdracht: jongeren zo goed mogelijk ondersteunen in de overgang naar volwassenheid.
Hoe betrek ik bestuurders bij vraagstukken rondom de overgang naar volwassenheid?
Voor effectieve ondersteuning van jongeren in de overgang naar volwassenheid is ook goed beleid en bestuur nodig. Als professional wil je soms beleidsmakers en managers of bestuurders betrekken bij de ondersteuning van jongeren in de praktijk. Hoe doe je dat? De volgende stappen kunnen daarbij helpen.
1. Breng knelpunten in kaart
Breng vanuit je eigen praktijk in kaart welke knelpunten je tegenkomt in de uitvoering van je werk. Hoe belemmeren die goede hulp aan jongeren, en wat je nodig heb om je werk goed te doen?
2. Maak oplossing inzichtelijk
Maak inzichtelijk wat er opgelost moet worden en wie daarvoor nodig zijn. Maak daarbij onderscheid tussen:
- Je eigen vakmanschap en professionaliteit: welke tools en deskundigheid heb je als professional nodig om goed aan te kunnen sluiten bij de vraag van de jongeren?
- Je eigen organisatie: hoe kan jouw organisatie jou goed faciliteren? Wat heb je nodig van je eigen organisatie?
- De organisatie van de ondersteuning aan jongeren in jouw gemeente: is er voldoende passende ondersteuning en begeleiding? Zijn er voldoende en passende woonplekken voor jongeren? Is de ondersteuning bij inkomen en schulden voldoende georganiseerd?
3. Gebruik concrete casussen
- Laat op basis van concrete casussen zien welke doelgroepen je begeleidt, wat hun achtergrond en problematiek is, tot welke uitdagingen dit leidt bij het zelfstandig worden, en welke behoefte deze jongeren hebben aan hulp en ondersteuning op de Big 5. Probeer ook inzichtelijk te maken over welke aantallen jongeren het gaat.
- Maak inzichtelijk wat de knelpunten zijn in de overgang naar volwassenheid, de uitstroom uit jeugdhulp en het verkrijgen van een stabiele basis op de Big 5.
- Laat zien waar het wel gelukt is om goede ondersteuning te bieden in de overgang naar volwassenheid, en wat daarbij gewerkt heeft. Vier successen samen! Het helpt om deze verhalen te beschrijven en breed te delen.
4. Wees specifiek en stel vragen
Tot slot: wees specifiek in wat je vraagt en nodig hebt. Reik oplossingsrichtingen aan, zoek naar voorbeelden en inspiratie bij anderen en denk mee om deze te realiseren.
Meer informatie
Lees de handleiding Eigen stek, eigen Toekomst met voorbeelden, tools en inspiratie voor het organiseren van zelfstandige huisvesting voor jongeren.