Jongvolwassene met gescheiden ouders: 'Angstig, onveilig en alleen op de wereld'

Toen Charlotte 18 was, besloten haar ouders te gaan scheiden. Nu is ze 34 en blikt terug op deze moeilijke tijd. 'Voor jongvolwassenen met gescheiden ouders is in de maatschappij en hulpverlening weinig aandacht, terwijl de gevolgen net zo groot kunnen zijn als voor jonge kinderen en pubers', vertelt Charlotte. 'Het leek alsof de meeste mensen dachten 'Die is volwassen en gaat studeren, die redt zich wel', maar dat was helemaal niet waar. Ik voelde me verloren.'

Er was geen stabiele basis meer, mijn wortels waren weg.
Charlotte

Knelpunt

In het begin hadden de ouders van Charlotte een goed huwelijk. Haar vader werkte altijd al veel in het buitenland, maar toen hij een opdracht kreeg om in het buitenland te werken én te wonen ontstonden er problemen. 'Mijn moeder wilde dat haar kinderen de middelbare school konden afmaken op de school waar ze op zaten. Dit is een groot knelpunt geweest.'

Traumatiserend

De scheiding kwam voor de kinderen als een verrassing. 'Een van de moeilijkste momenten vond ik hoe het ons is verteld.' Op een dag zette Charlotte's vader zijn drie kinderen op de bank in de woonkamer en vertelde, zonder haar moeder erbij te betrekken, dat ze gingen scheiden. 'Ik heb nog niet aan hem durven vragen waarom hij dat heeft gedaan, maar het was heel traumatisch. Wij waren allemaal veel minder hecht met mijn vader, we hadden op dat moment echt onze moeder nodig.'

Moeilijk om elkaar te zien

Kort daarop volgde er nog een lastig moment voor Charlotte. 'Ik kan mij nog goed herinneren dat mijn ouders net uit elkaar waren toen ik mijn diploma-uitreiking had. Ze zijn toen allebei langsgekomen, maar omdat ze het zo moeilijk vonden om elkaar weer te zien, zijn ze eerder weggegaan. Ik liep na de uitreiking vrolijk de hal in om mijn ouders mijn diploma te laten zien, maar toen waren ze er allebei al niet meer. Dit was een heel pijnlijk moment voor mij.'

Bespreek de situatie

De periode daarna konden haar ouders niet bij elkaar in één ruimte zijn. 'Jarenlang hebben mijn broertje, zusje en ik ervoor gezorgd dat onze ouders elkaar niet tegenkwamen, omdat de spanning zo hoog was. Er werd ook helemaal niet over gepraat. Dat zou ik andere ouders echt willen aanraden: open het gesprek, bespreek samen hoe je met deze situatie moet omgaan.'

Na de scheiding ging haar vader in het buitenland wonen. 'Ik besefte toen pas echt dat ik geen sterke band met hem had. Mijn moeder is altijd een soort tussenpersoon geweest. Die rol van haar viel toen weg en toen besefte ik me dat ik helemaal geen emotionele band met hem had. We leken wel vreemden.'

Geen stabiele basis

Toen een paar jaar na de scheiding het ouderlijk huis werd verkocht, werd de situatie voor Charlotte nog lastiger. 'In het nieuwe huis van mijn moeder hebben we, in overleg, besloten dat ik geen eigen kamer zou krijgen. Ik had inmiddels namelijk mijn studentenkamer. Achteraf gezien hadden we het hier veel vaker over moeten hebben. Dit beslis je niet even snel. Sindsdien voelde ik mij ontzettend verloren. Mijn studentkamer voelde niet als thuis, bij mijn moeder ging ik op bezoek, mijn vader woonde in het buitenland. Dit maakte mij ontzettend bang. Er was geen stabiele basis meer, mijn wortels waren weg.'

In de jaren daarna voelde Charlotte zich niet gehoord. 'De mentor op de universiteit en de huisarts reageerden allebei hetzelfde. 'Oh je ouders zijn gescheiden? No big deal.' Ik was niet somber, of depressief, en ik woonde al op mezelf. Ik had een goed zelfbeeld, dus het leek niet zo erg. Dat was ook helemaal niet het probleem. Maar als jongvolwassene moet je in je eentje je weg zien te vinden als je ouders gaan scheiden. Ik voelde mij angstig, onveilig en alleen op de wereld.'

Praat erover

Nu, ruim vijftien jaar later, merkt Charlotte dat er eindelijk ruimte is gekomen om over de scheiding te praten. 'Mijn ouders kunnen eindelijk weer samen in één ruimte zijn. Ze zijn nu opa en oma en die rol heeft ze veranderd. Nu vieren we weer samen Sinterklaas. Door over de scheiding te praten kunnen we ons beter in elkaars perspectief verplaatsen, waardoor er meer begrip ontstaat. Dat vind ik mooi. We zijn als gezin eindelijk een beetje aan het helen.'

Tips van Charlotte

  • Tip voor ouders: Wonen je kinderen uit huis en is het ouderlijk huis verkocht? Zorg als ouders dat ze een plek hebben om thuis te komen. Zorg voor een stabiele basis. Heb het hier samen regelmatig over en vraag hoe de situatie voelt voor je kind.
  • Tip voor hulpverleners en mentoren: Neem scheidingen van ouders van jongvolwassenen serieus. Dat de kinderen volwassen zijn betekent niet dat ze het er niet net zo moeilijk mee hebben.
  • Tip aan kinderen van gescheiden ouders, die inmiddels ook volwassen zijn: Praat erover. Hopelijk brengt het je dichter bij elkaar. Er niet over praten zorgt voor heel veel afstand.
  • Tip voor de omgeving: Er moet echt meer worden omgekeken naar de groep jongvolwassenen waarvan de ouders scheiden. Zij hebben net zo goed hulp en steun nodig.