De zorgplicht biedt artsen houvast wanneer zij zich geplaatst zien tussen enerzijds de meldcode kindermishandeling en anderzijds hun wettelijke beroepsgeheim. Dat stelt Mirjam Sombroek-van Doorm in het proefschrift waarop zij op 19 februari promoveerde aan de Universiteit Leiden.
Artsen in Nederland hebben een beroepsgeheim: zij moeten zwijgen over medische details van hun patiënten. Bij vermoedens van kindermishandeling wordt de arts echter geacht om informatie over het gezin te delen. Spreken of zwijgen is voor artsen een ingewikkelde afweging. Sombroek, als jurist verbonden aan het regionaal tuchtcollege in Amsterdam, ziet die spanning in de praktijk. Ze biedt artsen een juridische inbedding die beter aansluit bij de dagelijkse praktijk en kiest daarvoor de zorgplicht van artsen om een kind te beschermen tegen verdere schade.
Als de arts zelf mogelijke kindermishandeling signaleert, biedt de meldcode kindermishandeling een stappenplan voor het wel of niet delen van informatie met Veilig Thuis. Zo'n houvast ontbreekt echter als een arts informatie wil delen met andere organisaties, zoals de Raad voor de Kinderbescherming, de politie of de jeugdbeschermer van een kind, omdat volgens de arts snel actie nodig is. Ook biedt de meldcode geen duidelijkheid wanneer de Raad voor de Kinderbescherming of Veilig Thuis de arts vragen om informatie.
Voor deze laatste twee situaties heeft Sombroek een stappenplan opgesteld, dat aansluit bij de meldcode en de arts helpt te bepalen of het nodig is de gevraagde informatie te geven. Ook beschrijft het wat de arts kan doen bij twijfels en onder welke voorwaarden de arts het verzoek bespreekt met de ouders en eventueel het kind. Sombroek hoopt dat het stappenplan wordt toegevoegd aan de meldcode kindermishandeling en huiselijk geweld voor artsen.
Anita Kraak, adviseur bij het Nederlands Jeugdinstituut, sluit zich daarbij aan. 'Sombroeks voorstel om de zorgplicht te kiezen als juridische grondslag sluit beter aan bij de dagelijkse praktijk van de arts. De zorgplicht geeft artsen de ruimte om in hun afwegingen over vermoedens van kindermishandeling de belangen van kind en gezin voorop te stellen. Het stappenplan helpt hen daarbij.'
Bron: Universiteit Leiden; Nederlands Jeugdinstituut