Waar hebben we het over als we spreken over ervaringskennis? Verschillende begrippen en definities worden gebruikt in de praktijk en in de literatuur over ervaringskennis. Het doel is niet om dé definitie te geven. Wel om een beeld te geven van veelgebruikte begrippen.
Ervaringen
Iedereen maakt dingen mee in zijn leven en doet persoonlijke ervaringen op. Kinderen en jongeren hebben ervaringen als het gaat om opgroeien. Hoe is of was het voor dit kind op school, op de buitenschoolse opvang of op de sportvereniging? Hoe ervaart hij of zij het dagelijkse leven in het gezin en in de wijk? Sommige kinderen en jongeren hebben jeugdhulp of jeugdhulp gehad en hebben hier ervaringen opgedaan. Of de ervaringen van een kind dat is opgegroeid in armoede. Door goed te luisteren naar deze ervaringen kun je beter aansluiten bij wat een kind, jongere of ouder nodig heeft.
Ervaringskennis
Ervaringskennis is een belangrijke kennisbron, naast wetenschappelijke kennis en praktijkkennis. Bij ervaringskennis gaat het om reflecteren op ervaringen en deze een plek geven. Bijvoorbeeld een jongere die jeugdhulp heeft gehad. Hoe was dit voor deze jongere? Wat ging goed en wat niet? Hoe is de jongere met deze situatie omgegaan? Je kan persoonlijke ervaringskennis verbinden aan andere bronnen en aan ervaringskennis van anderen die een soortgelijke situatie meemaakten. Wat is de rode draad? Dit is collectieve ervaringskennis.
Ervaringsdeskundigheid
Hierbij gaat het om kinderen, jongeren, ouders en professionals die vaardigheden hebben opgedaan om ervaringskennis in te zetten en door te geven aan anderen. Ervaringsdeskundigen gebruiken hun ervaringskennis op verschillende manieren, in verschillende rollen en op verschillende plekken. Bijvoorbeeld in beleid, bij het ondersteunen van anderen in een soortgelijke situatie, in projecten, themabijeenkomsten, of onderzoeken.
Een paar voorbeelden:
- Een ervaringsdeskundige jongere met ervaring in de jeugdhulp zet zich in als maatje voor een jongere die nu in de jeugdhulp zit.
- Een ervaringsdeskundige ouder of jongere werkt mee in het verbeteren van het jeugdbeleid in een gemeente of het beleid in een jeugdhulpinstelling.
Ervaringsdeskundige is voor mij dat je als jongere of als mens ervaring hebt opgedaan die je kunt inzetten (..) om anderen te helpen.
Ik zou ervaringsdeskundigheid uitleggen als: een persoon die met zijn ervaringen anderen die hetzelfde ervaren helpt om er doorheen te komen. Op een positieve manier natuurlijk.
Voor mij is ervaringsdeskundigheid laten zien dat het oké is om problemen te hebben.
Jeugdparticipatie
Jeugdparticipatie is het actief meedoen en meebeslissen van kinderen en jongeren. Lees meer over jeugdparticipatie.
Bronnen
- Boote, M. (geen jaartal). De inzet van ervaringsdeskundigheid. Op weg naar effectiviteit.
- Kooij, van der, A., Keuzenkamp, S. (2018). Ervaringsdeskundigen in het sociaal domein. Wie zijn dat en wat doen ze? Utrecht: Movisie.
- Mak, J., Gilsing. R., & A. Wróblewska (2016). De staat van jeugdparticipatie in Nederland 2016. Utrecht: Verwey-Jonker instituut.
- Stam, M. (2016) Het kan zoveel mooier, beter en slimmer. Outreachende professionals aan het woord over ervaringskennis. Hogeschool van Amsterdam.
- Stichting Alexander, Expex & Nederlands Jeugdinstituut (2021). Gelijkwaardig, eigen en wijs. Jongeren aan het woord over inzet ervaringsdeskundigheid in de jeugdhulp.
Lees ook
-
Waarom ervaringskennis?
Waarom ervaringskennis?Waarom gebruik je ervaringskennis? Door dit serieus te nemen sluit je beter aan bij wat gezinnen nodig hebben. Bekijk deze pagina voor meer informatie.
-
Ervaringskennis en ervaringsdeskundigheid: wat is het eigenlijk?
Ervaringskennis en ervaringsdeskundigheid: wat is het eigenlijk?Voor wieJongerenWat is ervaringskennis eigenlijk? En wat is een ervaringsdeskundige jongere? Dat en meer lees je op deze pagina.
-
Veelgestelde vragen over ervaringsdeskundigheid
Veelgestelde vragen over ervaringsdeskundigheidVoor wieOudersHoe word je een ervaringsdeskundige ouder en hoe kun je anderen helpen met jouw kennis? Lees er meer over op deze pagina
-
Tips om aan de slag te gaan met ervaringskennis
Tips om aan de slag te gaan met ervaringskennisVoor wieProfessionalsBeleidsmakersHoe haal je ervaringskennis zo op dat kinderen, jongeren en ouders gelijkwaardige gesprekspartners zijn? En hoe gebruik je deze kennis?