KIES (Kinderen In Een Scheiding)

Het Expertisecentrum Kind en Scheiding heeft de interventie KIES (Kinderen In Een Scheiding) ontwikkeld om kinderen, jongeren en ouders te begeleiden bij een scheiding. KIES is er voor alle kinderen en jongeren van gescheiden ouders, kort of lang geleden en ongeacht of er problemen zijn.

KIES kan zowel individueel als in groepsverband (KIES groep) worden aangeboden. In groepsverband bestaat de begeleiding uit 8 bijeenkomsten van 1 uur, voor maximaal 10 kinderen en minimaal twee bijeenkomsten voor hun ouders. Een individueel traject wordt op maat gemaakt op basis van de hulpvraag van het kind en ouders. Een KIES groep is bij voorkeur op de eigen school, of bij maatschappelijk werk, Centrum voor Jeugd en Gezin, GGD of andere jeugdhulpinstantie. In een groep verkennen kinderen of jongeren onder begeleiding van twee gecertificeerde KIES professionals hun eigen situatie en leren zij hoe beter om te gaan met de gevolgen van de scheiding.

De kinderen en jongeren doorlopen het proces van de scheiding: hoe was het eerst, heb je daar nog herinneringen aan - hoe is het nu, wat maak je mee, wat is moeilijk en fijn voor je - hoe zie je de toekomst, wat heb jij nog nodig? Ze leren hun eigen situatie door middel van werkvormen, handreikingen en tips beter te begrijpen en meer grip te krijgen op hun gevoelens en gedrag en hoe ze de voor hen op dat moment best haalbare keuzes maken. De kinderen en jongeren leren beter te communiceren met hun ouders en leren met de loyaliteit naar hun ouders om te gaan. Ook weten ze waar ze terecht kunnen bij zorgen en problemen.

Voor de ouders is er tenminste een informatie en evaluatiebijeenkomst waar zij ook psycho-educatie ontvangen.

KIES Gescheiden Opvoeden

Ouders kunnen deelnemen aan KIES Gescheiden opvoeden. Dit zijn vier gespreksbijeenkomsten voor ouders. Ex-partners hoeven niet gezamenlijk deel te nemen aan de bijeenkomsten. De bijeenkomsten worden doorlopen aan de hand van de KIES methode en het KIES Ouder Kompas. Net zoals bij het programma voor de kinderen gaat het over wat de ouder zelf meemaakt. Er worden verschillende werkvormen gebruikt om ouders te laten nadenken over hun eigen proces en ervaringen te delen met andere ouders. Ook is er aandacht voor kwaliteiten, valkuilen en patronen in relaties om ouders te verstevigen in het vormgeven van een relatie met een nieuwe partner.

Het KIES Ouder Kompas is een informatieboekje over scheiding voor ouders dat gratis via de website te downloaden is. De informatieboekjes zijn ook via het Expertisecentrum Kind en Scheiding te bestellen.

Leeftijd: 4 - 18 jaar

Bijeenkomsten: Basisonderwijs: 8 bijeenkomsten voor kinderen van 4-6 jaar of 7-12 jaar | Voortgezet onderwijs: 4 bijeenkomsten voor jongeren

Setting: wijkteams, jgz, CJG, ggz, jeugdhulp, school

Doel

Het doel is het aanbieden van een veilige en onafhankelijke plek waar het kind van gescheiden ouders het eigen verhaal kan doen, vragen kan stellen en zorgen durft te delen. Kinderen kunnen hun gevoelens uiten en ervaren dat zij een belangrijke stem hebben in het scheidingsproces. Het kind kan daardoor beter inzicht krijgen in eigen behoeftes en de eigen probleemoplossende vaardigheden versterken.

Daarnaast worden sociaal-emotionele problemen bij kinderen van 4-18 jaar voorkomen of beperkt. Het wederzijds begrip en de communicatie tussen kind en ouder wordt versterkt. Het kind krijgt weer grip en beter zicht op hulpbronnen binnen de eigen situatie.

Doelen kind

  • Inzicht in eigen situatie
  • Inzicht en controle eigen emoties en gedrag
  • Kennis vergroten
  • Inzicht in cognities
  • Lichaamstaal, bewust worden van je lichaamshouding en inzicht in non-verbaal gedrag
  • Serieus genomen worden. Zelfvertrouwen vergroten en versterken eigenwaarde
  • Empathie en inzicht in gevoelens van een ander
  • Communiceren over gedachten en gevoelens
  • Probleemoplossende vaardigheden
  • Sociale steun en leeftijd en lotgenotencontact
  • Loyaliteit
  • Versterken contact en communicatie met ouders

Doelen ouders

  • Kennis en inzicht vergroten
  • Inzicht in eigen emoties en gedrag
  • Inzicht verschil rol kind en ouderrol
  • Inzicht impact van scheiding op kind
  • Verbeteren van ouder-kind communicatie

Aanpak

  • Groepsaanpak met een duur van 8 weken.
  • Kind basisonderwijs: 8 bijeenkomsten van 1 uur.
  • Jongere voortgezet onderwijs: 4 bijeenkomsten van 1,5 uur.

Onderwerpen die aan bod komen

  • Jijzelf in relatie tot de situatie en de ander
  • Scheiding
  • Vragen en zorgen
  • Wensen en behoeftes
  • Eigen keuzes
  • Rechten van kinderen of jongeren bij scheiding
  • Taken en verantwoordelijkheden
  • Impact van een scheiding
  • Communicatievaardigheden
  • Oplossingen
  • Conflicten
  • Gevoelens
  • Gezin en gezinsvormen
  • Aanvullende hulpbronnen

Gebruikte werkvormen

  • KIES-coachings model
  • Gesprek, spel en creatieve werkvormen
  • Heldere doelen stellen en monitoring
  • Probleemoplossende vaardigheden oefenen en aanleren
  • Positieve aandacht voor het kind: leren ontdekken wat werkt en helpt, aandacht van eigen leeftijdsgroep, complimenten geven
  • Modeling. oftewel  voorbeeldgedrag laten zien
  • Psycho-educatie ouders
  • Ontspannende technieken
  • Sociale en communicatieve vaardigheden ervaren en aanleren

Theoretische onderbouwing

Het gedachtegoed van KIES is gebaseerd op:

  • Ontwikkelingstheorie Erikson: de reacties van het kind op een levensgebeurtenis worden geïnterpreteerd binnen de ontwikkelingstaken die het kind op grond van zijn leeftijd heeft.
  • Ontwikkeltaken Wallerstein: zes extra taken die gerelateerd zijn aan een scheiding, voor kinderen in de periode tussen de actuele scheiding van de ouders en de tijd dat ze volwassen worden.
  • Balans-denken: centraal staat het evenwicht tussen risicofactoren en beschermende factoren in relatie tot het ontwikkelen van problematiek.
  • Fasen van rouw naast het duale proces bij scheiding: de ontkenningsfase, de protestfase, de desorganisatiefase en de reorganisatiefase.
  • Methodieken als Humanistische coaching, NLP en Oplossingsgericht en pedagogische visies en gedachtegoed van o.m. Nagy, Korczak, Solter en Regio Emilia.

Er heeft wetenschappelijk effectonderzoek plaatsgevonden bij de Universiteit van Utrecht. Onderzoek heeft aangetoond dat het programma effect heeft. Het programma is door de Erkenningscommissie Interventies erkend als 'Goed onderbouwd' en opgenomen in de databank Effectieve jeugdinterventies.

Deskundigheid uitvoerders

KIES professionals hebben minimaal een relevante Hbo vooropleiding en werkervaring in onderwijs, jeugdzorg of hulpverlening.

Opleiding

Hbo of academisch. Certificaat KIES-Coach, minimaal relevante hbo-vooropleiding en werkervaring in onderwijs, zorg of hulpverlening.

Training

De KIES basis training duurt twee dagen met voorafgaand een huiswerkopdracht. Hercertificering is nodig één keer per 3 jaar. KIES professionals kunnen na de basistraining allerlei specialisaties volgen, zoals o.a. KIES Gescheiden Opvoeden, KIES en Rouw en KIES voor allebei! Omgaan met ouderverstoting. Meer informatie voor professionals over het scholingsaanbod is te vinden op Kiesvoorhetkind.nl.

Niet geschikt als

  • er geen toestemming is van beide ouders
  • kinderen de Nederlandse taal niet machtig zijn
  • er sprake is van ernstige gedragsproblemen waardoor het kind niet kan deelnemen in een groep

Meer weten?

Wil je meer weten over dit programma, waar het wordt uitgevoerd en wat de mogelijkheden voor aanmelden zijn? Meer informatie en contactgegevens vind je op:

www.kiesvoorhetkind.nl