VIPP-AUTI

VIPP-AUTI is een interventie voor gezinnen met kinderen met (een vermoeden van) een autisme spectrum stoornis. VIPP-AUTI bestaat uit vijf huisbezoeken waarin filmfragmenten van ouder-kind interacties in dagelijkse- en spelsituaties gemaakt worden en met de ouders besproken worden. Het doel is de ouderlijke sensitiviteit voor de (vaak ongewone) signalen van het jonge kind met ASS (0-5 jaar) te vergroten.

Erkend als: 
Effectief volgens goede aanwijzingen
Op: 
Door: 
Deelcommissie Jeugdzorg en psychosociale/pedagogische preventie
Erkend als integraal vve-programma.: 
Momenteel in herbeoordeling: 
Deze erkenning is ouder dan 5 jaar. De erkenningscommissie beoordeelt deze interventie opnieuw.
Gericht op: 
Autisme, Opvoeding, Sociale vaardigheden
Leeftijd: 
0 tot en met 6 jaar
Doel: 
Bevorderen positieve ontwikkeling, Preventie van problemen
Methode: 
Gezinsgerichte aanpak
Locatie: 
Thuis
Uitvoering: 
Gespecialiseerde hulp, Voorziening voor lichte hulp en ondersteuning

Doelgroep

VIPP-AUTI is bedoeld voor kinderen in de leeftijd tot 6 jaar met een (vermoeden van) een ASS en hun ouders.

Doel

Het doel van VIPP-AUTI is sociaal communicatieve vaardigheden van het kind te vergroten door ouderlijke sensitiviteit voor autisme te verbeteren, waarbij de ouder het kind op passende wijze kan stimuleren en zich toegerust voelt om het kind op te voeden.

Aanpak

Een thuisbegeleider geeft competentiegerichte feedback op video-opnames van persoonlijke ouder-kind interacties met de focus op ouderlijke sensitiviteit voor de autismekenmerken van het kind. Het programma bestaat uit vijf huisbezoeken in een periode van drie maanden. Per huisbezoek staat een thema centraal dat gerelateerd is aan de voornaamste kenmerken van ASS bij jonge kinderen in het algemeen en bij het individuele kind in het bijzonder.

Onderbouwing 

Bij kinderen met ASS is aangetoond dat de mate van vroege sociale communicatievaardigheden, waaronder het vermogen om aandacht te delen met een ander, positief gerelateerd is aan de kwaliteit van ouder-kind interacties. De kwaliteit van ouder-kind interacties, inclusief de vaardigheid tot het delen van aandacht, blijkt te beïnvloeden met vroege interventies. Een belangrijk kwaliteitsaspect van ouder-kind interacties is ouderlijke sensitiviteit; het adequaat reageren van ouders op signalen van het kind. De signalen van een jong kind met ASS zijn echter lastig te interpreteren vanwege beperkingen van het kind op sociaal en communicatief gebied. Ook is bekend dat ouders die positief denken en voelen over (de opvoeding van) het kind met ASS beter op het kind afgestemd zijn dan ouders met negatieve gevoelens.

VIPP-AUTI leert ouders welke autismekenmerken, uit het brede spectrum, bij het individuele kind van toepassing zijn en te reflecteren op eigen reacties op het gedrag van het kind door video-feedback in dagelijkse situaties.

Onderzoek

In een gerandomiseerde studie met controlegroep zijn effecten onderzocht bij 78 kinderen met ASS (16-61 maanden oud) en hun ouders (Poslawsky e.a., 2015). In vergelijking met de controlegroep, bleek VIPP-AUTI effectief om ouderlijke intrusiviteit (een vorm van overstimulatie, die niet sensitief is) te verminderen en zelfvertrouwen in de opvoeding te vergroten. Bij de follow-up meting bleek een therapeutisch effect van VIPP-AUTI op specifieke communicatievaardigheden van het kind; het initiatief om aandacht te delen. Het spelgedrag toonde in beide groepen eenzelfde vooruitgang. Ouders in beide groepen waren tevreden met de thuisbegeleiding.

Meer weten?

Meer weten over deze interventie? Neem contact op met:

  • Ontwikkelaar

    Universitair Medisch Centrum Utrecht, Hersencentrum, afdeling Psychiatrie
    Universiteit Leiden, Faculteit Sociale Wetenschappen, Centrum voor Gezinsstudies

  • Contactpersoon

    Marlies Hesselink