VIPP-AUTI

Gericht op:

Autisme spectrum stoornis, opvoeding, sociale vaardigheden

Leeftijd:

0 - 6 jaar

Doel:

Bevorderen positieve ontwikkeling, preventie van problemen

Methode:

Gezinsgerichte aanpak

Locatie:

Thuis

Uitvoering:

Voorziening voor lichte hulp en ondersteuning, gespecialiseerde hulp

Erkend als:
Effectief volgens goede aanwijzingen

Op:

21 april 2017

Door:

Deelcommissie Jeugdzorg en psychosociale/pedagogische preventie

Doelgroep

VIPP-AUTI is bedoeld voor kinderen in de leeftijd tot 6 jaar met een (vermoeden van) een ASS en hun ouders.

Doel

Het doel van VIPP-AUTI is sociaal communicatieve vaardigheden van het kind te vergroten door ouderlijke sensitiviteit voor autisme te verbeteren, waarbij de ouder het kind op passende wijze kan stimuleren en zich toegerust voelt om het kind op te voeden.

Aanpak

Een thuisbegeleider geeft competentiegerichte feedback op video-opnames van persoonlijke ouder-kind interacties met de focus op ouderlijke sensitiviteit voor de autismekenmerken van het kind. Het programma bestaat uit vijf huisbezoeken in een periode van drie maanden. Per huisbezoek staat een thema centraal dat gerelateerd is aan de voornaamste kenmerken van ASS bij jonge kinderen in het algemeen en bij het individuele kind in het bijzonder.

Onderbouwing 

Bij kinderen met ASS is aangetoond dat de mate van vroege sociale communicatievaardigheden, waaronder het vermogen om aandacht te delen met een ander, positief gerelateerd is aan de kwaliteit van ouder-kind interacties. De kwaliteit van ouder-kind interacties, inclusief de vaardigheid tot het delen van aandacht, blijkt te beïnvloeden met vroege interventies. Een belangrijk kwaliteitsaspect van ouder-kind interacties is ouderlijke sensitiviteit; het adequaat reageren van ouders op signalen van het kind. De signalen van een jong kind met ASS zijn echter lastig te interpreteren vanwege beperkingen van het kind op sociaal en communicatief gebied. Ook is bekend dat ouders die positief denken en voelen over (de opvoeding van) het kind met ASS beter op het kind afgestemd zijn dan ouders met negatieve gevoelens.

VIPP-AUTI leert ouders welke autismekenmerken, uit het brede spectrum, bij het individuele kind van toepassing zijn en te reflecteren op eigen reacties op het gedrag van het kind door video-feedback in dagelijkse situaties.

Onderzoek

In een gerandomiseerde studie met controlegroep zijn effecten onderzocht bij 78 kinderen met ASS (16-61 maanden oud) en hun ouders (Poslawsky e.a., 2015). In vergelijking met de controlegroep, bleek VIPP-AUTI effectief om ouderlijke intrusiviteit (een vorm van overstimulatie, die niet sensitief is) te verminderen en zelfvertrouwen in de opvoeding te vergroten. Bij de follow-up meting bleek een therapeutisch effect van VIPP-AUTI op specifieke communicatievaardigheden van het kind; het initiatief om aandacht te delen. Het spelgedrag toonde in beide groepen eenzelfde vooruitgang. Ouders in beide groepen waren tevreden met de thuisbegeleiding.