Tops! hulpverleningsvariant

TOPs! hulpverleningsvariant is bedoeld voor jongeren van 12-24 jaar die antisociaal gedrag en/of delinquent gedrag vertonen. Tijdens wekelijkse groepsbijeenkomsten werken de jongeren aan sociale vaardigheden, omgaan met boosheid, moreel redeneren en wederzijdse hulp, met als doel het bevorderen van prosociaal gedrag en een positieve groepscultuur.

Erkend als: 
Goed onderbouwd
Op: 
Door: 
Deelcommissie Justitiële interventies
Erkend als integraal vve-programma.: 
Momenteel in herbeoordeling: 
Deze erkenning is ouder dan 5 jaar. De erkenningscommissie beoordeelt deze interventie opnieuw.
Gericht op: 
Antisociaal gedrag, Delinquentie
Leeftijd: 
12 tot en met 24 jaar
Doel: 
Voorkomen recidive
Methode: 
Groepsgerichte aanpak
Locatie: 
In een instelling
Uitvoering: 
Gespecialiseerde hulp

Doelgroep

TOPs! is bedoeld voor jongeren van 12 tot 24 jaar die antisociaal en/of delinquent gedrag vertonen. Ze verblijven in een justitiële jeugdinrichting, andere forensische voorziening of residentiële instelling voor jeugdhulp of worden ambulant begeleid. De jongeren hebben een IQ van minimaal 70 en een midden of hoog risico op herhaling van antisociaal gedrag of delict(en).

Doel

Het hoofddoel van TOPs! is het substantieel verminderen van het risico op antisociaal en delinquent gedrag bij jongeren. Subdoelen zijn het verbeteren van sociale vaardigheden, zelfcontrolevaardigheden, het moreel redeneren, het 'elkaar helpen' en het herkennen en ombuigen van denkfouten.

Aanpak

TOPs! bestaat uit groepsbijeenkomsten waarin jongeren werken aan kennis, motivatie en vaardigheden omtrent positieve gedachten, positief gedrag en leren van elkaar. Het programma start met een aantal startbijeenkomsten waarin de basis wordt gelegd voor een positieve groepscultuur. Het vervolg van het programma bestaat uit vier typen (roulerend uitgevoerde) bijeenkomsten: omgaan met boosheid bijeenkomsten, sociale vaardigheden bijeenkomsten, bijeenkomsten moreel redeneren en TIP-bijeenkomsten.

Onderbouwing

Binnen TOPs! wordt antisociaal en delinquent gedrag opgevat als gedrag dat is aangeleerd: het gedrag en de onderliggende cognities hebben voor de jeugdige een functie (gehad). Aan de hand van leertheoretische principes worden de cognities beïnvloed en wordt nieuw, prosociaal gedrag aangeleerd. Jongeren leren zelfsturingsvaardigheden die leiden tot het afzwakken van hun antisociale gedachten en gedrag en tot het versterken van alternatief, prosociaal gedrag. Hierbij wordt nadrukkelijk gebruik gemaakt van de invloed van jongeren op elkaar.

Onderzoek

In 2016 is binnen justitiële jeugdinrichtingen en jeugdhulpinstellingen een procesevaluatie uitgevoerd. Daaruit bleek dat de algemeen werkzame elementen van TOPs! redelijk tot goed worden toegepast. Een belangrijke uitdaging is het reguleren van in- en uitstroom van jongeren. Ook de uitvoering van enkele specifiek werkzame elementen vraagt om aandacht. De procesevaluatie heeft geleid tot aanpassingen in de doelgroepformulering en het programma zelf. Ook wordt in de coaching extra aandacht besteed aan onderdelen die uitvoerders lastig vinden.

Er is nog geen onderzoek naar de effectiviteit van TOPs! verricht. Wel zijn er verschillende effectonderzoeken gedaan naar vergelijkbare interventies (ART en EQUIP). Buitenlandse studies tonen een significante verbetering van antisociaal en delinquent gedrag. In Nederland zijn eerste aanwijzingen gevonden voor de effectiviteit van ART en EQUIP.

Meer weten?

Meer weten over deze interventie? Neem contact op met: