Out of the Circle

Out of the Circle is ontwikkeld voor jeugdige plegers van seksuele delicten (de zogenaamde kindmisbruiker, subtype solodader) met als doel (de kans op) recidive in een seksueel geweldsdelict te verminderen. Het is een intensieve cognitief gedragstherapeutische interventie, die ingebed is in een klinische behandeling. In 20 groepsbijeenkomsten en tien logboekbijeenkomsten leert de jeugdige kindmisbruiker greep te krijgen op de keten van gebeurtenissen, gedachten, gevoelens en gedragingen die leidden tot het delictgedrag om uiteindelijk te kunnen komen tot een terugvalpreventieplan met passende gedragsalternatieven. Out of the Circle is oorspronkelijk opgezet als groepsinterventie, maar kan ook individueel aangeboden worden. De duur varieert van 4 maanden tot ongeveer anderhalf jaar.

Erkend als: 
Goed onderbouwd
Op: 
Door: 
Deelcommissie Justitiële interventies
Erkend als integraal vve-programma.: 
Momenteel in herbeoordeling: 
Deze erkenning is ouder dan 5 jaar. De erkenningscommissie beoordeelt deze interventie opnieuw.
Gericht op: 
Delinquentie, Seksueel misbruik
Leeftijd: 
12 tot en met 24 jaar
Doel: 
Verminderen problemen, Voorkomen recidive
Methode: 
Groepsgerichte aanpak, Individuele aanpak
Locatie: 
In een instelling
Uitvoering: 
Gespecialiseerde hulp

Doelgroep

De doelgroep bestaat uit jeugdige kindmisbruikers van 12 tot 24 jaar oud met een IQ boven de 80. De jongeren zijn opgenomen op een categorale afdeling voor behandeling van seksuele kernproblematiek. Er is sprake van psychoseksuele ontwikkelingsproblemen, de jongere is geïsoleerd en eenzaam, heeft problemen in de sociale omgang, ligt niet goed in zijn peergroup en is vaak slachtoffer van pesterijen. Er is bij de jongere tenslotte sprake van een laag of matig risico op gewelddadige recidive.

Doel

Het primaire doel van Out of the Circle is het verminderen of stoppen van het seksueel grensoverschrijdend gedrag in het heden en het reduceren van (de kans op) recidive van seksueel gewelddadig gedrag in de toekomst. De dader van seksueel misbruik leert zicht en grip te krijgen op de keten die in zijn geval leidt tot seksueel grensoverschrijdend gedrag.

Aanpak

Out of the Circle is ontwikkeld als een groepsgerichte behandeling, maar wordt ook individueel ingezet bij jongeren. Er wordt gebruik gemaakt van de RNR-principes, een cognitief gedragsmatige aanpak gecombineerd met doe-oefeningen en er is continue aandacht voor het motiveren. Ook worden er huiswerkoefeningen meegegeven en worden de mentor en de leefgroep waar de jongere verblijft nauw betrokken bij de behandeling. De interventie bestaat uit 20 groepsbijeenkomsten en tien logboekbijeenkomsten en is opgesplitst in twee fasen. In de eerste fase krijgen de jongeren inzicht in hun seksuele geweldcirkel en in de risicofactoren waar ze alert op moeten zijn. In de tweede fase staat het formuleren en aanleren van gedragsalternatieven centraal. Deze fase is nadrukkelijk maatwerk: logboekopdrachten worden toegesneden op het dagelijks leven van de individuele jongere. De duur van de interventie is afhankelijk van het leertempo en de ernst van de problematiek en kan variëren van minimaal vier maanden tot maximaal anderhalf jaar. De sessies duren gemiddeld anderhalf uur.

Onderbouwing

De onderbouwing van de interventie is een combinatie van de meest invloedrijke klinische modellen; het biopsychosociaal model (BPS), Relapse Prevention (RP), Self-Regulation Model (SRM), Good Lives Model en de What Works principes. Deze laatste zijn leidend bij risicomanagement (RNR). Risicomanagement beoogt de prevalentie van delinquent gedrag te verminderen en richt zich hiertoe op het identificeren en verminderen van risicofactoren. Het doel is de maatschappelijke veiligheid te verhogen door middel van met name cognitieve gedragstherapie en terugvalpreventie.

De volgende criminogene factoren worden binnen Out of the Circle bewerkt: Deviante seksuele interesses/voorkeur, weinig vrienden/sociale isolatie, drop out uit de behandeling, attitudes die seksueel grensoverschrijdend gedrag ondersteunen, geen bereidheid seksuele voorkeur te veranderen, obsessieve seksuele interesse en impulsiviteit.

Onderzoek

Er is een procesevaluatie naar de uitvoering van Out of the Circle gedaan. Uit het onderzoek kwam naar voren dat er grotendeels aan de randvoorwaarden is voldaan. Zo voldeden de behandelaren aan de eisen omtrent de opleiding, werd er, indien nodig, werkbegeleiding aangeboden, en volgden behandelaren inmiddels maandelijks intervisie. De transfer naar de leefgroep was goed geborgd en de samenwerking met de behandelcoördinatoren verliep goed. Out of the Circle werd aangeboden aan de beoogde doelgroep en de programma-integriteit bleek voldoende. Evaluatielijsten werden onvoldoende frequent ingevuld, wel na iedere training maar niet na elke bijeenkomst. Uit de interviews en vragenlijsten kwamen diverse aandachtspunten naar voren, die veelal te maken hadden met de lage instroom van jongeren op een categorale ESP groep. De interventie werd door de jongeren goed beoordeeld; zij gaven aan patronen gemakkelijker bij zichzelf te kunnen herkennen, zichzelf beter te snappen en gemakkelijker met belangrijke anderen over hun (seksuele) problematiek te kunnen praten na afronding van de interventie. Aanpassingen en aanbevelingen zijn gemaakt naar aanleiding van de procesevaluatie.

Meer weten?

Meer weten over deze interventie? Neem contact op met:

  • Ontwikkelaar

    Horizon en RJJI, locatie Den Hey-Acker, met bij de eerste indiening ondersteuning van Rentray en het Nederlands Jeugdinstituut/NJi, in opdracht van het Ministerie van Justitie en Veiligheid (Sectordirectie Justitiële Jeugdinrichtingen).

    088 - 071 84 62