Oplossingsgericht werken

Het doel van Oplossingsgericht werken is jongeren en volwassenen in staat te stellen hun problemen zelfstandig of samen met mensen uit hun omgeving op te lossen. De hulpverlener gaat op methodische en gestructureerde manier met de cliënt in gesprek, waarmee de cliënt zijn autonomie versterkt.     

De methode wordt onder meer gebruikt door centra voor Jeugd en Gezin, jeugdhulpverlening en scholen.

Erkend als: 
Effectief volgens goede aanwijzingen
Op: 
Door: 
Deelcommissie Maatschappelijke ondersteuning, participatie en veiligheid
Gericht op: 
Zelfstandigheid
Leeftijd: 
18 tot en met 23 jaar
Doel: 
Preventie van problemen, Verminderen problemen
Methode: 
Individuele aanpak
Locatie: 
In een instelling
Uitvoering: 
Gespecialiseerde hulp, Voorziening voor lichte hulp en ondersteuning

Doelgroep

Oplossingsgericht werken is er voor mensen die zich niet meer in staat voelen om zelf, of met hulp van mensen in hun omgeving, hun problemen te hanteren. Dat wil zeggen: hun eigen oplossend vermogen schiet tekort. Dit probleem, een tekortschietend eigen vermogen, heeft de volgende kenmerken.

  • Verlies aan eigen kracht; iemand acht zichzelf niet meer in staat om zelfstandig of met hulp vanuit zijn directe omgeving de problemen tegemoet te treden. Hij kan niet meer voldoen aan de eisen en verwachtingen die aan hem gesteld worden.
  • Verlies van copingvaardigheden; men ervaart dat men kennis en vaardigheden mist om de problemen te hanteren.
  • Verlies aan zelfbeschikking; men wordt zo bepaald door de problemen dat men de greep op (een deel van) het leven kwijt raakt.

Doel

Het hoofddoel van Oplossingsgericht werken is: cliënten hebben hun oplossend vermogen zodanig hersteld, dat zij in staat zijn om op eigen wijze en samen met mensen uit hun sociale context hun aanmeldprobleem om te bouwen naar een meer gewenste situatie. Of zij daarmee algemenere vaardigheden hebben ontwikkeld die hen helpen ook andere problemen het hoofd te bieden, is geen expliciet doel van de OW-hulpverlening.

Aanpak

De kern van Oplossingsgericht werken (OW) is het samen met de cliënt construeren van oplossingen. In één zin uitgedrukt is OW een methodische en gestructureerde manier van bevragen van de cliënt zodat deze in staat is om:te bepalen wat zijn probleem is en een andere kijk daarop te ontwikkelen

  • zich bewust te worden van zijn interne en externe hulpbronnen
  • zijn doelen concreet en in detail te formuleren
  • hoop en vertrouwen te ontwikkelen
  • zelfbedachte stappen te zetten om de situatie te verbeteren
  • zelf te bepalen wanneer hij zonder professionele hulp verder kan

Uitvoerende organisaties

De methode OW wordt door sociaal werkers (en andere professionals in de eerste lijn) al vele jaren uitgevoerd in allerlei organisaties: algemeen maatschappelijk werk, jeugdhulpverlening, jeugdbescherming, wijkteams, Centra voor Jeugd en Gezin, MEE, Fiom, schuldhulpverlening en scholen. Oplossingsgericht werken sluit goed aan bij de 'eigen kracht' ontwikkelingen in het sociaal werk (Wmo, Welzijn Nieuwe Stijl), bij de generalistische werkwijze in het sociaal werk en bij de waarden van het sociaal werk.

Onderzoek

Nederlandse onderzoeken naar OW in het sociaal werk zijn zeer schaars. Het onderzoek in Nederland hiernaar betreft onder andere online hulpverlening (jongeren met depressieve symptomen), ggz maatschappelijk werk (adolescenten met ADHD) en MEE hulpverlening (mensen met een verstandelijke beperking). De onderzoeken laten significante verbeteringen zien in bereikte doelen, gemeten met gestandaardiseerde meetinstrumenten. In het buitenland is veel onderzoek gedaan naar Oplossingsgericht werken. Er is een uitgebreide geannoteerde lijst met de meest relevante onderzoeksresultaten. Deze bevat op dit moment twee meta-analyses, vijf systematic reviews en 168 relevante outcome studies, waaronder 50 randomised controlled trials, die een positief resultaat van OW laten zien.

Meer weten?

Meer weten over deze interventie? Neem contact op met:

  • Ontwikkelaar

    Steve De Shazer
    Insoo Kim Berg en hun collega's van het Brief Family Therapy Centre (Milwaukee, USA)