De Basic Trustmethode is een kortdurende interventie voor kinderen van 2 tot en met12 jaar met (ernstige) gedrags- en/of emotionele problemen en hun (professionele) opvoeders, waarbij tevens sprake is van problemen in de gehechtheidsrelatie. De hulpverlening bestaat uit acht tot twaalf sessies waarin – met behulp van videofeedback – wordt gewerkt aan het terugdringen van de problemen door middel van versterking van de gehechtheidsrelatie.
Doelgroep
De Basic Trustmethode richt zich op kinderen van 2 tot en met 12 jaar, met (ernstige) gedrags- en/of emotionele problemen in combinatie met problemen in de gehechtheidsrelatie, en hun opvoeders in gezinnen of in (semi-)residentiële voorzieningen.
Doel
Het hoofddoel van de Basic Trustmethode is afname van (ernstige) gedrags- en/of emotionele problemen van het kind.
De intermediaire doelen zijn:
- opvoeders zijn (extra) sensitief en mind-minded, d.w.z. zij kunnen goed verbaal en non-verbaal afstemmen op het gedrag en de interne gemoedstoestanden van het kind en passen het benoemen toe.
- opvoeders disciplineren op een veilige manier, d.w.z. zij corrigeren lastig gedrag van het kind op een rustige, niet-afwijzende manier- het kind heeft een veilige gehechtheidsrelatie met de opvoeders ofwel voldoende basisvertrouwen.
Aanpak
De begeleiding start met psycho-educatie over de achtergrond van probleemgedrag. In de acht tot twaalf sessies worden aan de hand van video-opnamen van een spel- of opvoedingssituatie opvoeders bekrachtigd in reeds gehanteerde vaardigheden volgens het schema Basic Trustmethode. Daarnaast oefenen opvoeders met specifieke vaardigheden (met name benoemen). Verwarring scheppend (desorganiserend) opvoedgedrag wordt gecorrigeerd en opvoeders leren 'veilig disciplineren'.
Onderbouwing
De Basic Trustmethode is gebaseerd op aanwijzingen uit diverse internationale onderzoeken en theorieën. Uit de hechtingstheorie en recente reviews en meta-analyses (overzichtsstudies) wordt duidelijk dat onveilig gehechte kinderen circa 2,7 keer vaker gedrags- en/of emotionele problematiek ontwikkelen. Voor een veilige gehechtheidsrelatie blijkt steeds meer dat zowel sensitiviteit als mind-mindedness van opvoeders van cruciaal belang zijn. Een veilige gehechtheid bevordert het mentaliseren van het kind, waardoor het sociaal functioneren en de zelfregulatie verbeteren. En dat vermindert weer gedrags- en/of emotionele problematiek. Inzicht in de achtergrond van het gedrag van het kind blijkt basisvoorwaarde te zijn voor opvoeders om open te kunnen staan voor het ontwikkelen van meer sensitiviteit en mind-mindedness. Een interventie die niet alleen de sensitiviteit en mind-mindedness versterkt, maar daarbij ook (insensitief) desorganiserend gedrag van de opvoeder corrigeert is effectief, zelfs bij gedesorganiseerde, mishandelde, kinderen die verhoogd risico lopen op psychopathologie.
Opvoeders leren verder door middel van 'veilig disciplineren' uit de 'coërcieve cirkel' te stappen (gedragstheorie).
Onderzoek
In Nederland zijn inmiddels een pilotonderzoek en twee veranderingsonderzoeken naar de effectiviteit van de Basic Trustmethode uitgevoerd. Deze onderzoeken laten significante positieve effecten zien op (gedesorganiseerde) gehechtheid en internaliserende en externaliserende problematiek bij het kind. Bij opvoeders nemen de sensitiviteit en mind-mindedness significant toe, storend/interferend gedrag neemt af en eveneens neemt de opvoedingsbelasting van moeders af. Tevens is een praktijkonderzoek uitgevoerd waaruit bleek dat de Basic Trustmethode hoog gewaardeerd werd door de doelgroep. In de waarderende opmerkingen waren de kernelementen van de Basic Trustmethode terug te vinden. Kritische opmerkingen wezen op aandachtspunten, maar niet in de richting van een noodzakelijke grondige verandering of aanpassing van de Basic Trustmethode.
Toelichting oordeel Erkenningscommissie
Basic Trustmethode is een methode die zich al veelvuldig in de praktijk bewezen heeft. De drie kleine studies die in Nederland zijn uitgevoerd naar (elementen van) de interventie, geven gezamenlijk eerste aanwijzingen voor effectiviteit van de interventie bij pleeg- en adoptiegezinnen.
Meer weten?
Meer weten over deze interventie? Neem contact op met: