Onderzoek naar corona en kansenongelijkheid

Laatste actualisatie: 2 december 2022

Professionals

Vooral kinderen die met problemen opgroeien, lijken meer nadelen te ondervinden van de crisis.

Resultaten samengevat

Extra nadelig bij bestaande problemen

Kinderen en jongeren met psychische problemen scoren op mentaal vlak over het algemeen lager tijdens de coronacrisis, net als kinderen die in een instelling wonen. Ook blijkt de thuissituatie erg belangrijk in hoe kinderen en jongeren de coronacrisis doorkomen. Zo ervaren kinderen en jongeren uit grote gezinnen relatief meer mentale klachten.

Zorgen over lange termijn

Het is afwachten hoe de ongelijkheid tussen kinderen en jongeren zich na de coronacrisis verder zal ontwikkelen. Er zijn zorgen over de effecten van het sluiten van de scholen op de lange termijn. Zo kon een deel van de leerlingen minder goed leren door het thuisonderwijs en leidde het wegvallen van de eindtoets in 2020 tot relatief lagere schooladviezen voor leerlingen met een lage sociaal economische status. Er is onderzoek nodig naar de groepen kinderen die op lange termijn nog last zullen hebben van de gevolgen van corona.

Aanpak vraagt om maatwerk

Er zijn grote verschillen in hoe kinderen en jongeren de coronamaatregelen hebben ervaren. Een deel ervaarde vooral negatieve gevolgen op bijvoorbeeld het mentaal welbevinden of de prestaties in het onderwijs. Voor anderen bracht de coronaperiode juist meer rust en vrije tijd. Uit onderzoek blijkt dat verschillende factoren hierop van invloed zijn. Zo blijken kinderen en jongeren met beperkte zelfregulatie en executieve functies meer nadelige effecten te ervaren. Net als kinderen en jongeren die weinig steun van hun ouders ervaren. Ook kunnen de lockdowns bi sommige kinderen en jongeren voor onstabiele thuissituaties hebben gezorgd. Deze diversiteit maakt het moeilijk om kinderen en jongeren als één groep te benaderen. Daarentegen vraagt de corona-aanpak om maatwerk, waarbij gekeken wordt naar de specifieke behoefte van individuele kinderen, jongeren en gezinnen.

Overzicht onderzoeken

Gepubliceerd wetenschappelijk onderzoek of preprint

1 juni 2022 - Vrije Universiteit Amsterdam, Rijksuniversiteit Groningen, Accare Child Study Center
Ouders over afstandsonderwijs door COVID-19: effecten op kinderen met en zonder psychische problemen

19 maart 2022 - Universiteit Utrecht
The Impact of the COVID-19 Outbreak on Mental Wellbeing in Children with a Chronic Condition Compared to Healthy Peers

10 december 2021 - Universiteit Utrecht
Learning Loss in Vulnerable Student Populations After the First Covid-19 School Closure in the Netherlands

26 augustus 2021 - Utrecht Universiteit, Universiteit van Amsterdam en Universiteit Leiden
Prepandemic Risk Factors of COVID-19-Related Concerns in Adolescents During the COVID-19 Pandemic

29 oktober 2020 - University of Oxford
Learning inequality during the COVID-19 pandemic

30 april 2020 - UvA
Inequality in homeschooling during the Corona crisis in the Netherlands. First results from the LISS Panel

Onderzoek volgens wetenschappelijke methodiek

28 oktober 2021 - Ministerie van Onderwijs, Cultuur en Wetenschap
Eerste voortgangsrapportage Nationaal Programma Onderwijs

12 oktober 2021 - Inspectie van het onderwijs
Onderzoeken naar de effecten van de coronacrisis op het onderwijs

16 december 2020 - Verwey-Jonker Instituut
De impact van de coronacrisis op de ondersteuning van gezinnen in een kwetsbare situatie met kinderen van 0 tot 4 jaar

Analyse registratiedata

1 november 2021- CBS
CBS Jeugdmonitor 2020

10 december 2020 - DUO
Rapport wegvallen eindtoets

Periodieke peiling

14 september 2022 - Universiteit Utrecht, Trimbos Instituut en SCP
HBSC 2021: Gezondheid en welzijn van jongeren in Nederland

18 oktober 2020 - Emma Kinderziekenhuis Amsterdam UMC
Coronamaatregelen maken jongeren angstiger en somberder

21 april 2020 - Mee NL
Kwetsbare jongeren in coronatijd

Eenmalige peiling

15 oktober 2021 - Erasmus Universiteit
Aandacht voor het welzijn van jonge mensen

20 juli 2021 - VGN
VGN Jongeren met een beperking na corona

17 december 2020 - Radboud Docenten Academie en het Kenniscentrum Beroepsonderwijs Arbeidsmarkt
21.000 leerlingen doen aanbevelingen voor onderwijs op afstand

20 november 2020 - De Kinderombudsman
De coronacrisis brengt de kloof in levensgeluk tussen Nederlandse kinderen scherp in beeld

16 november 2020 - Terre des Hommes
Nederlandse ouders maken zich grote zorgen over impact corona op kinderen

5 november 2020 - JongPIT
Corona effect analyse voor jongeren met een chronische aandoening

17 juni 2020 - JeugdWelzijnsBeraad
Ervaringen jongeren in de jeugdhulp

2 juni 2020 - Open Universiteit, Aeres Hogeschool Wageningen en ECBO
Wat is de impact van COVID-19/Social distancing op de mbo-student?