Cijfers over antidiscriminatievoorzieningen

Ook bekend als: Antidiscriminatiebureau, Meldpunt discriminatie, Bureau Gelijke behandeling, Art. 1

Iedere gemeente is wettelijk verplicht om een laagdrempelige, onafhankelijke voorziening in te stellen waar burgers terecht kunnen met klachten over discriminatie. Zo'n gemeentelijke antidiscriminatievoorziening heeft tot taak om personen die een klacht hebben over discriminatie onafhankelijk advies en ondersteuning te verlenen bij de afwikkeling van die klacht. Verder hebben de antidiscriminatiebureaus tot taak om die klachten te registreren, zodat de overheid weet wat er speelt op het gebied van discriminatie.

De term antidiscriminatievoorziening wordt gereserveerd voor de organisatie die de volgende wettelijke taken uitvoert:

Bijstand: ondersteuning en advies bij discriminatieklachten;
Registreren: het registreren van klachten over en meldingen van discriminatie.

Alle antidiscriminatiebureaus zijn tevens antidiscriminatievoorzieningen, ze voeren namelijk de twee wettelijke taken uit. Maar niet alle antidiscriminatievoorzieningen zijn antidiscriminatiebureaus, want ook andere organisaties, zoals welzijnsinstellingen, kunnen de wettelijke taken uitvoeren.

Betreft:	2015	2016	2017	2018	2019	2020	2021	2022	2023	2024
Aantal meldingen (1, 2)	4.561	4.761	4.691	4.320	4.382	5.477	6.922	5.281	6.351	14.796
Discriminatie op grond van herkomst (3)	1.965	2.001	1.800	1.944	1.922	2.842	2.352	2.576	3.124	6.614
Niet-wettelijke gronden (4)	490	536	425	372	369	447	2.162	538	522	3.201
Geslacht	388	403	477	466	515	453	395	564	649	1.502
Godsdienst	399	350	619	304	279	391	253	299	399	1.325
Handicap/chronische ziekte	393	404	572	596	552	810	1.016	659	768	969
(1) De cijfers betreffen alleen registraties bij antidiscriminatievoorzieningen. Meldingen bij de politie, Mind (meldpunt voor internetdiscriminatie) en het College voor de Rechten van de mens zijn niet meegeteld. (2) In 2024 ontvangen antidiscriminatievoorzieningen ruim dubbel zoveel meldingen ten opzichte van 2023. De grote stijging kan volgens het ministerie van binnenlandse zaken verklaard worden door een hogere meldingsbereidheid en naamsbekendheid van Distcriminatie.nl als gevolg van de lancering van de nieuwe naam, website en campagne. Daarnaast zijn er bijzonder veel gelijksoortige meldingen (clustermeldingen) gedaan naar aanleiding van incidenten in de samenleving, media of politiek. (3) Herkomst is de meest voorkomende discriminatiegrond. Cijfers betreffen meldingen bij het Antidiscriminatiebureau. Meldingen bij politie of andere instanties zijn niet meegeteld. (4) Niet-wettelijke gronden is bijvoorbeeld discriminatie op grond van sociale positie of uiterlijk. Gediscrimineerd voelen door de coronamaatregelen, zoals de vaccinatiecampagne en het coronatoegangsbewijs, valt hier ook onder. In 2024 hebben ruim 2.300 mensen, opnieuw of met terugwerkende kracht, een melding gemaakt van hun discriminatie-ervaring tijdens de coronapandemie.
Een leeg veld betekent dat er (nog) geen cijfers beschikbaar zijn. De laatste controle of nieuwe cijfers beschikbaar zijn, vond plaats op 16 juli 2025.