Motiverende gespreksvoering

Gidsende houding bij motiverende gespreksvoering

Veranderen is niet makkelijk. Daarvoor heb je motivatie nodig. Motivatie kun je opwekken. Motiverende gespreksvoering is een gespreksstijl die je hierbij kunt gebruiken.

Je gebruikt een gidsende houding. Hierbij bied je kennis aan wanneer het nodig is of wanneer hierom gevraagd wordt. Je blijft neutraal en geeft dus geen richting aan de informatie die je deelt. Gidsen is anders dan sturen of volgen in een gesprek. Hieronder staan voorbeelden van sturen, volgen en gidsen.

• Sturen: 'Je moet dit doen, want ik weet wat goed voor je is.'
• Volgen: 'Ik vertrouw op jouw kennis en laat jou alles bepalen.'
• Gidsen: 'Ik laat je zien wat de mogelijkheden zijn, dan kun je zelf kiezen wat het beste bij je past.'

Wanneer gebruik je motiverende gespreksvoering?

Je kunt motiverende gespreksvoering in alle situaties inzetten en combineren met andere vormen van behandeling.

Een paar voorbeeldsituaties:

• Een kind krijgt oefeningen mee voor thuis, maar het lukt niet om hier mee aan de slag te gaan.
• Je behandelt een jongere met verslavingsproblemen, maar de jongere ziet er de meerwaarde niet van in.
• Je werkt al een tijdje met ouders die vastlopen in de opvoeding, maar er is nog weinig veranderd.
• Een collega heeft het zwaar met aankomende deadlines en het lukt diegene niet om aan het werk te beginnen.

Hoe gebruik je motiverende gespreksvoering?

Het proces van motiverende gespreksvoering omvat een aantal stappen. Deze doorloop je niet in vaste volgorde, maar laat je steeds terugkomen wanneer je iemand helpt.

Engageren: het opbouwen van een relatie

Het is belangrijk om een vertrouwensvolle en ondersteunende relatie op te bouwen. Dit doe je door empathie te tonen, open vragen te stellen en actief te luisteren naar het verhaal.

Focussen

In het gesprek komen vaak meerdere veranderdoelen aan bod. Door focus aan te brengen werk je naar een duidelijk resultaat. Dit doe je bijvoorbeeld met agendamapping: jullie brengen beide onderwerpen in die je belangrijk vindt. Vervolgens maken jullie een keus en bepalen jullie wat voorrang krijgt.

Uitlokken

Bij het uitlokken probeer je 'verandertaal' op te wekken. Dit zijn de redenen die iemand noemt waarom ze willen veranderen. Door je te richten op de verandertaal besteed je aandacht aan de positieve uitspraken over verandering, het uiten van wensen of redenen om te veranderen. Door deze verandertaal te benadrukken en te versterken, help je om de motivatie voor verandering te vergroten.

Naast verandertaal kan er ook behoudtaal zijn. Dat zijn uitspraken gericht op het behouden van de huidige situatie of het weerstand bieden aan verandering. Richten op behoudtaal betekent niet dat je deze uitspraken negeert of minimaliseert, maar eerder dat je ze verkent en begrijpt. Door aandacht te schenken aan de behoudtaal, kun je inzicht krijgen in de mogelijke obstakels die de persoon ervaart. Dit zorgt dat je kunt begeleiden bij het onderzoeken van de twijfels en het verkennen van manieren om ermee om te gaan.

Plan maken voor verandering

Samen kun je een duidelijk en haalbaar plan ontwikkelen om de gewenste gedragsverandering te bereiken. Dit plan kan bestaan uit kleine stappen, realistische doelen en aanpakken om met mogelijke hindernissen om te gaan. Kijk hoe het tot nu toe gaat en ga samen aan de slag met obstakels.

Gespreksvaardigheden

Binnen de vier processen gebruik je een aantal gespreksvaardigheden die de basis vormen voor de houding die je aanneemt. Deze vaardigheden helpen je in het gidsen van het gesprek. Voorbeelden van deze gespreksvaardigheden zijn:

• Het stellen van open vragen
• Samenvatten
• Toestemming vragen voor het delen van informatie
• Aanmoedigen en ondersteunen

Meer informatie

Motiverende gesprekvoering is geen gesprekshouding die je zomaar onder de knie hebt en kunt uitvoeren. Om het goed te kunnen doen, kun je bijvoorbeeld een cursus volgen.

Wil je meer lezen over motiverende gespreksvoering en de gespreksvaardigheden die hierbij horen? Dan kun je bijvoorbeeld het boek Motiverende Gespreksvoering van Miller en Rollnick lezen. Daarnaast wordt er ook in trainingen dieper ingegaan op de gespreksvaardigheden die bij deze techniek horen.

Heb jij ervaring met motiverende gespreksvoering of weet je een mooi voorbeeld waarin je het hebt gebruikt of had kunnen gebruiken? Deel het op het Platform Vakmanschap.