Ervaringskennis en ervaringsdeskundigheid: wat is het eigenlijk?

Wat is ervaringskennis?

Heb je iets meegemaakt, zoals wonen in een jeugdhulpinstelling? Of opgroeien in een gezin waar het niet altijd veilig was? Als je deze ervaringen een plek hebt gegeven en er op kunt reflecteren, dan heet dit ervaringskennis. Wat deed deze ervaring met jou? Hoe ben je met deze situatie omgegaan? Dat is jouw persoonlijke ervaringskennis. Als je andere jongeren spreekt die hetzelfde hebben meegemaakt, kun je ook hun ervaringen inzetten. Dat is collectieve ervaringskennis.

Wat is een ervaringsdeskundige jongere?

Een ervaringsdeskundige jongere heeft geleerd zijn eigen ervaring te gebruiken om een ander te kunnen helpen. Denk aan een jongere met ervaring in de jeugdhulp die zich inzet als maatje van een andere jongere in de jeugdhulp. Of een jongere die bekend is met psychische problemen en die zijn ervaring gebruikt om met een organisatie te werken aan goede hulpverlening. Je kunt een training of opleiding volgen om ervaringskennis op de goede manier in te zetten.

Hoe ondersteunt een ervaringsdeskundige jongere anders dan een professional?

Dat is een lastige vraag. Het kan namelijk per situatie anders zijn. Het grootste verschil is de manier waarop ze hulp bieden. En welke kennis ze hierbij gebruiken. De ervaringsdeskundige jongere gebruikt vooral zijn persoonlijke ervaringskennis en de ervaringskennis van anderen bij het ondersteunen van een jongere. Een professional gebruikt vooral kennis die hij heeft geleerd tijdens de opleiding en in zijn werk.

Een ervaringsdeskundige weet als geen ander hoe het is om iets mee te maken. Zoals wonen in een jeugdhulpinstelling of opgroeien in een gezin waar het niet altijd veilig is. Maar ook hoe het is om psychische problemen te hebben. Deze ervaringen gebruikt de ervaringsdeskundige jongere om een andere jongere te helpen. We spreken dan van een 'maatje'. Een jongere kan sparren met een ervaringsdeskundige of hem vragen stellen. Zo kan de ervaringsdeskundige een voorbeeld zijn en inspireren. Want als het de ervaringsdeskundige is gelukt, waarom zou het jou dan niet lukken?

Een hulpverlener weet veel over wat werkt bij bepaalde situaties of problemen. Ze hebben veel kennis opgedaan die ze gebruiken om goede hulp te geven. Sommige professionals hebben ook veel kennis over hoe je diagnoses kunt stellen.

Contact met een ervaringsdeskundige jongere én een hulpverlener vult elkaar aan. De een is niet beter dan de ander. En professionals delen ook steeds vaker hun eigen ervaringen.  

Lees ook de publicatie: Gelijkwaardig, eigen en wijs

Alle pagina's over ervaringskennis en jeugdparticipatie