Onderzoek naar corona en onderwijs

Resultaten samengevat

Slechte motivatie en stress door afstandsonderwijs

Het online onderwijs kwam in de lente van 2020 snel tot stand, maar was niet altijd van goede kwaliteit. Het vroeg veel concentratie en discipline van leerlingen en studenten om het onderwijs te volgen, wat niet iedereen lukte. Het gebrek aan contact met leraren en docenten en met medeleerlingen zorgde bij veel leerlingen voor een verminderde schoolmotivatie.

Voor sommige leerlingen en studenten heeft het thuisonderwijs ook positieve gevolgen gehad. Dit gold bijvoorbeeld voor leerlingen die op school hoge mentale druk ervaren en leerlingen met een fysieke beperking. Zo verminderden de aanpassingen in het onderwijs gevoelens van stress of hadden deze een positieve invloed op hun mentaal welbevinden. Ook gaf een deel van deze leerlingen aan beter te kunnen functioneren omdat zij minder prikkels ervoeren en meer zelfregie hadden. Sommigen pleitten dan ook voor gedeeltelijke handhaving van het online onderwijs na de coronacrisis.

Tijdelijk verminderde schoolprestaties

De aanpassingen in het onderwijs hadden ook negatieve gevolgen voor de schoolresultaten. Vooral bij leerlingen en studenten uit gezinnen die al kwetsbaar waren. Tijdens de eerste periode van de coronacrisis werden er verschillende cognitieve achterstanden gerapporteerd.

Door de inzet van de scholen op het inhalen van deze cognitieve achterstanden en door aangepaste examenrichtlijnen, zijn er tijdens de coronaperiode uiteindelijk minder leerlingen in het voortgezet onderwijs blijven zitten en meer leerlingen geslaagd in vergelijking met de periode voor de coronacrisis.

Wel is het aantal voortijdig schoolverlaters in het eerste jaar na de coronacrisis flink gestegen. Terwijl dit tijdens de coronaperiode lager lag dan voorheen.

De schoolsluitingen hebben niet alleen impact gehad op de cognitieve ontwikkeling van leerlingen, maar juist ook op de sociaal-emotionele ontwikkeling. Met name in het voortgezet onderwijs zijn er signalen dat leerlingen achterstanden opliepen op het gebied van concentratievermogen en sociale vaardigheden.

Stimulans digitalisering

Positief is dat het thuisonderwijs de digitalisering van het onderwijs, de zelfstandigheid van leerlingen en de betrokkenheid van ouders heeft gestimuleerd. Leerlingen en studenten die thuis minder goede faciliteiten of weinig ondersteuning ontvangen van hun ouders profiteerden hier minder van.