Omgaan met stress

Gezonde spanning heb je nodig om iets te bereiken. Het zorgt ervoor dat je beter gaat opletten, meer voelt en sneller reageert. Bijvoorbeeld als je verliefd bent, een examen moet doen of aan een wedstrijd meedoet. Stress wordt pas lastig als je er onzeker of angstig van wordt. Daardoor kun je juist niet meer doen wat je wilt. Het is dus belangrijk om ervoor te zorgen dat je niet teveel stress krijgt. Hoe doe je dat?

Verminder stress door niet perfect proberen te zijn

Je bespaart jezelf veel stress door niet naar perfectie te streven. Een ideaal kan mooi en inspirerend zijn, maar haalbaar is het meestal niet. De eisen die bijvoorbeeld op sociale media worden gesteld zijn hoog en de lat wordt bovendien steeds hoger gelegd. Daar kun je dus nooit aan voldoen. En waarom zou je?

Blijf stress de baas

Een beetje stress zorgt er voor dat je net iets meer aandacht en energie besteedt aan wat je moet doen. Daardoor haal je een examen, scoor je een doelpunt of durf je contact te leggen met iemand die je leuk vindt. De kunst is om daarvoor net genoeg stress te hebben. Dat zit zo:

  • Je blijft de stress de baas door haalbare doelen te stellen: door je goed voor te bereiden op een examen of genoeg te trainen voor een wedstrijd. En door niet te proberen een kopie te worden van iemand die perfect lijkt. Door realistische doelen te stellen kom je ook verder, maar dan stapje voor stapje in je eigen tempo.
  • Als je doelen stelt die je eigenlijk niet kunt halen, krijg je meer last van stress. Dat komt doordat je te hard je best moet doen. Door teveel stress ga je meer fouten maken en wordt je alleen maar zenuwachtiger. Dat loopt dan vaak uit op een teleurstelling waar je weer overheen moet zien te komen. En dat maakt het natuurlijk alleen maar moeilijker om je doelen te halen.

Verminder stress door te doen waar je je goed bij voelt

Stress krijg je ook vaak van gebeurtenissen in je leven waar je zelf geen invloed op hebt. Om daar beter mee om te kunnen gaan is het belangrijk om daar iets tegenover te zetten waar je je goed bij voelt. Dat houdt in:

  • gezond leven: werk, studeer of sport niet te hard, maar zoek een evenwicht tussen inspanning en ontspanning, blijf gezond eten, regelmatig bewegen en voldoende slapen en gebruik niet teveel alcohol en drugs.
  • ontspanning zoeken die bij je past: ga alleen of samen met anderen bijvoorbeeld dansen, skaten of sporten, naar het buurthuis, wandelen of fietsen, muziek maken, toneelspelen of naar optredens.
  • ontdekken hoe je iets kunt doen voor anderen op een manier die bij je past: zet je in voor een ideaal of een goed doel, bijvoorbeeld door je aan te sluiten bij een jongerenorganisatie of door iets voor anderen te doen via je school, je werk, een buurtorganisatie, een vereniging of vrijwilligersclub.
  • nadenken over wat je belangrijk vindt in je leven: ontdek welke koers je wilt volgen in je leven en zoek informatie en contact met mensen die je daarbij kunnen helpen, bijvoorbeeld via een jongerenorganisatie, politieke partij of geloofsgemeenschap.
  • nadenken over hoe je je voelt: ga na welke emoties bij jou overheersen en waardoor ze veroorzaakt worden, bedenk wat je met die emoties doet en hoe ze je leven beïnvloeden.
  • contact maken met mensen in je eigen omgeving: kijk wie je thuis, in je familie, van je vrienden of op school vertrouwt en praat met die persoon of personen over hoe je je voelt, bijvoorbeeld tijdens iets wat je samen doet.

Kijk voor tips ook bij Goed voor jezelf zorgen en Hoe ga je om met prestatiedruk?

Als het niet lukt om stress te verminderen

Heb je geprobeerd de stress te verminderen, maar lukt dat niet?

  • Zoek dan hulp via je ouders, je huisarts, je mentor op school of het wijkteam.
  • Kijk ook of jongeren op jouw school, in je vereniging of in je buurt iets organiseren wat je aanspreekt en waar je aan mee kunt doen. Samen iets ondernemen kan ook een goede manier zijn om je te ontspannen.
  • Bij wie je het beste hulp kunt zoeken, hangt af van waar je mee zit. Daarom kan het helpen om dit eerst samen met iemand beter in kaart te brengen. Door erover te praten kom je erachter wat jij nodig hebt, en of je liever in je eentje, in een groep of online hulp krijgt.
  • Vind je het moeilijk om te kiezen aan wie je hulp wilt vragen? Gebruik dan de keuzehulp op Jongeren Hulp Online.

Wil je meer weten over klachten die door stress erger kunnen worden, kijk dan op deze website bij onderwerpen als:

AngstDepressieGedragsproblemenPestenMiddelenmisbruik en verslavingSeksueel grensoverschrijdend gedrag

Zoek je als jongere hulp of advies? Bekijk hier waar je terecht kunt.

Hulp en advies voor jongeren