Manieren om je vrije tijd te besteden

Vrije tijd kan op veel manieren besteed worden. We maken daarbij onderscheid tussen georganiseerde en ongeorganiseerde vrijetijdsbesteding. Voor kinderen en jongeren is het belangrijk dat zij het gevoel hebben hun tijd zinvol te besteden. Welke mogelijkheden zijn er zoal?

Ongeorganiseerde vrije tijd

In ongeorganiseerde vrije tijd bepalen kinderen of jongeren zelf wat ze willen doen. Voorbeelden daarvan zijn:

  • buiten spelen
  • mediagebruik zoals games of tv
  • lezen
  • creatieve activiteiten zoals knutselen of muziek maken
  • sociale contacten onderhouden

Bezig zijn met sociale media valt zowel onder mediagebruik als onder het onderhouden van sociale contacten.

Verveling

Dat jongeren of kinderen zich af en toe vervelen en hangerig zijn, dat hoort erbij. Ze vinden dan vrijwel alles 'saai' of 'stom'. Maar dat hoeft niet erg te zijn.

Een bepaalde mate van verveling kan de creativiteit stimuleren. Om de verveling tegen te gaan, moeten kinderen en jongeren hun vermogen om problemen op te lossen inzetten. Door zelf een oplossing te vinden, ontwikkelen zij hun creativiteit.

De behoeften van kinderen kunnen verschillen. Het ene kind is graag de hele dag bezig, terwijl het andere tussen activiteiten door even niets doet. Je vervelen kan de rust bieden die nodig is om eerdere prikkels te verwerken.

Risicovol spelen

Skaten, in bomen klimmen, stoeien en op ontdekkingstocht langs de slootkant. Risicovol spelen is spannend, uitdagend en avontuurlijk. Kinderen en jongeren verleggen er hun grenzen door, en leren angsten te overwinnen. Het zorgt voor opwinding en spanning, en de meeste kinderen vinden dat leuk. Zoals het woord al zegt: risicovol spelen is niet zonder risico's. Een kind kan zich bezeren. Maar het is ook goed voor de gezondheid, en voor het ontwikkelen van zelfvertrouwen, vasthoudendheid en sociale vaardigheden. De uitdaging voor ouders is om een balans te vinden tussen vrijheid en veiligheid, tussen 'veel plezier' en 'doe voorzichtig'.

Sociaal contact belangrijker voor jongeren

In de puberteit worden sociale contacten steeds belangrijker voor jongeren. Ze willen vaak meer tijd doorbrengen met hun vrienden, in het echt of online.

De ongeorganiseerde vrije tijd kán voor jongeren een moment zijn waarop risicovol gedrag plaatsvindt, maar dat hoeft niet.

Georganiseerde vrije tijd

In de georganiseerde vrije tijd nemen kinderen en jongeren deel aan activiteiten bij een organisatie, zoals een club, school of vereniging. Daarbij worden ze begeleid door professionals of vrijwilligers die de activiteit organiseren of toezicht houden. Deze begeleiders hebben dus ook een opvoedende rol.

Voorbeelden van georganiseerde vrije tijd zijn muziekles, sporttrainingen, of meegaan op een vakantiekamp. Georganiseerde vrijetijdsactiviteiten worden aangeboden door verenigingen, maar bijvoorbeeld ook door commerciële partijen.

  • Verenigingen ontvangen contributie van hun leden, en hebben niet als doel om winst te maken. In sommige sectoren is het gebruikelijk dat de begeleiders van de activiteiten betaalde krachten zijn, andere sectoren draaien bijna volledig op vrijwilligers.
  • Bij commerciële partijen volgen kinderen tegen betaling les bij een professional. Daarbij is het wel het doel om winst te maken.

Voorbeelden van georganiseerde vrijetijdsactiviteiten

Georganiseerde vrijetijdsbesteding is verdeeld over verschillende domeinen. Op deze pagina geven we een kort overzicht met voorbeelden van activiteiten.

Sport en bewegen

Voorbeelden in dit domein:

  • teamsporten, zoals voetbal, hockey en basketbal
  • een-tegen-een-sporten, zoals tennis en schaken
  • individuele sporten, zoals atletiek, skiën, yoga en skateboarden
  • vecht- en verdedigingssporten, zoals boksen, karate en judo
  • dans, zoals ballet en streetdance

Kunst en cultuur

Voorbeelden in dit domein:

  • muziek maken, zoals een instrument bespelen, zingen en rappen
  • beeldende kunst, zoals schilderen, beeldhouwen en tekenen
  • performance, zoals theater, dans en comedy

Natuur en buiten

Voorbeelden in dit domein:

  • scouting
  • buiten spelen, bijvoorbeeld in speeltuinen die ondersteund worden door organisaties als Jantje Beton

Jeugdwerk

Voorbeelden in dit domein:

  • Deelnemen aan activiteiten bij organisaties voor vrijwillig jeugdwerk, zoals JongNL of YMCA
  • Meegaan met georganiseerde vakanties; tal van organisaties organiseren vakantiekampen voor groepen kinderen zoals Vakantiekind, of de zomerkampen van de YMCA
  • activiteiten door professioneel kinder- en jongerenwerk

Vrijwilligerswerk

Voorbeelden in dit domein:

Bronnen

Lees ook

Alle pagina's over vrije tijd

Bram van den Berg

Vragen? Neem contact op met:

Bram van den Berg

onderzoeker
b.vandenberg@nji.nl