Jongeren en kinderen hebben vaak veel te doen. Er komt veel op hen af via school, vrijetijdsbesteding en sociale contacten. Daarom is het belangrijk dat zij ook de tijd nemen om zich te ontspannen. Hoeveel tijd daarvoor nodig is, verschilt per kind. Hoe kun je een balans vinden tussen wat je kind zelf graag wil doen, moet doen, en nodig heeft?
Behoefte van je kind
Neem de tijd om samen te ontdekken welke vrijetijdsbesteding bij jouw kind past. Als je kind bijvoorbeeld nieuwe vrienden wil maken, ga dan samen op zoek naar een gezellige club en kijk eens naar het aanbod teamsporten in de buurt. Of als je kind van muziek houdt, probeer dan bijvoorbeeld een keer een muziekles of dansles. Ga ook na of je kind graag een competitieve, prestatiegerichte hobby wil of niet. Het ene kind wil misschien graag wedstrijden winnen, beter worden en diploma's halen, waar het andere simpelweg leuke spelletjes wil doen met vrienden.
Het kan helpen om na te denken over deze drie basisbehoeften:
- Autonomie. Dat betekent zelfstandigheid.
Heeft je kind vaak genoeg het gevoel dat het dingen zelf kan doen? Als kinderen het moeilijk vinden dat ze weinig eigen keuzes mogen maken, kan het fijn zijn een hobby te zoeken waar ze dat wel kunnen.
- Competentie. Dat betekent het gevoel dat je ergens goed in bent.
Heeft je kind dat gevoel vaak genoeg? Als kinderen bijvoorbeeld moeite hebben met sommige vakken op school, kan het fijn zijn om een hobby te hebben waar ze al talent voor hebben.
- Verbondenheid. Dat betekent dat je fijne sociale relaties hebt.
Heeft je kind leuke vrienden? Heeft je kind fijne rolmodellen? Een hobby kan een plek zijn waar kinderen zich meer verbonden kunnen voelen met andere mensen.
Zorg voor balans
Na schooltijd hebben kinderen dagelijks gemiddeld nog zo'n zes uur te besteden. In deze uren vallen georganiseerde vrije tijd, zoals bij een sport- en cultuurclub of een vereniging. Daarnaast kunnen er verplichtingen zijn zoals huiswerk of een bijbaantje. En er is vrij te besteden tijd, waarin je kind zelf bedenkt wat het wil doen. Bijvoorbeeld Netflixen, lezen, buitenspelen of chillen.
Het ene kind wil in die vrije tijd graag de hele dag bezig zijn, terwijl een ander kind wat meer rust nodig heeft. Zoek met je kind naar die balans, zodat deze past bij zijn of haar behoefte en interesse. Over het algemeen kun je de volgende richtlijnen aanhouden:
- Zorg voor balans tussen online en offline bezigheden, en maak samen afspraken over beeldschermtijd.
- Voor kinderen van 4 tot 18 jaar geldt de richtlijn dat ze elke dag ten minste een uur zouden moeten bewegen en drie keer per week sporten. Laagdrempelige manieren om dit te stimuleren zijn bijvoorbeeld naar school lopen of fietsen, en elke dag even buitenspelen.
- Als kinderen te weinig buiten zijn, kan dat slecht zijn voor hun ogen. Een handige richtlijn hierbij is de '20-20-2-regel': neem na elke twintig minuten lezen of beeldschermgebruik een pauze en kijk twintig seconden in de verte. Én zorg ervoor dat je elke dag ten minste twee uur buiten bent. Buitenlicht is belangrijk voor je ogen. Dit geldt trouwens ook voor volwassenen. Probeer dus elke dag lekker samen naar buiten te gaan!
- Verveling is helemaal niet erg, maar zoals bij alles geldt: té veel is nooit goed. Als je kind zich veel verveelt, of zich vaak niet nuttig of productief voelt, kan het goed zijn om samen naar een hobby te zoeken die hem of haar wel een goed gevoel geeft.
Een bijbaan
Nieuwe mensen ontmoeten, geld verdienen, je CV vullen met werkervaring. Er zijn voor jongeren veel redenen om een bijbaan te willen. Wil jouw kind een bijbaan? Dat mag vanaf 13 jaar. Tot en met 15 jaar mogen ze hierbij maximaal twaalf uur per week werken. Vanaf 16 jaar mogen ze veertig uur per week werken. Ga met je kind in gesprek om ervoor te zorgen dat een bijbaan niet ten koste gaat van school.
