Informatie voor gemeenteraadsleden

Gemeenteraadsleden spelen een belangrijke rol bij het sturen op het jeugdveld. Als hoogste bestuursorgaan binnen de gemeente hebben zij de belangrijke taak om de gemeente te sturen binnen het jeugdveld. De gemeente is onder andere verantwoordelijk voor de jeugdzorg en de jeugdgezondheidszorg. Deze kunnen een grote rol spelen bij het kansrijk opgroeien van kinderen en jongeren in de gemeente. Op deze pagina staat relevante informatie om gemeenteraadsleden te helpen sturen op het complexe jeugdveld.

10 tips voor een goede start als raadslid

Als raadslid kan de portefeuille jeugd soms overweldigend zijn. Daarom heeft het NJi voor nieuwe raadsleden 10 tips opgeschreven die helpen bij jou helpen om te sturen op het jeugdveld. De tips verwijzen naar meer informatie om je te verdiepen in bepaalde onderwerpen zoals preventie, integrale jeugdhulp en monitoring. De tips helpen om de valkuilen te voorkomen die veel nieuwe raadsleden tegenkomen.

Lees de 10 tips voor nieuwe raadsleden

Overzicht van het jeugdveld in Nederland

Het NJi heeft een interactief overzicht gemaakt dat laat zien welke mensen, voorzieningen en wetten een rol kunnen spelen in het leven van kinderen, jongeren en hun opvoeders. Sommigen staan nabij, anderen zijn meer op afstand betrokken.

Bekijk het interactief overzicht van het jeugdveld

Checklist effectief jeugdbeleid in coalitieakkoord

Draagt het jeugdbeleid in jouw gemeente bij aan het kansrijk opgroeien voor kinderen en jongeren? Als raadslid is dit vaak lastig in te schatten. Om te helpen deze inschatting goed te maken heeft het NJi de 'Checklist voor Effectief jeugdbeleid in het coalitieakkoord' gemaakt. Deze is opgebouwd vanuit wat we weten dat werkt vanuit wetenschap en praktijk voor effectief jeugdbeleid. Op deze manier kun je het raadsbreed- of coalitieakkoord in jouw gemeente nalopen om te zien waar nog verbeteringen mogelijk zijn. De checklist is gemaakt op basis van de notitie Ieder kind heeft het recht om kansrijk op te groeien.

Bekijk de checklist

Spoedcursus: de pedagogische basis voor raadsleden

Financiële tekorten, groeiend jeugdzorggebruik. In veel raadszalen vragen deze onderwerpen veel aandacht. Vaak is er daardoor minder oog voor het bredere verhaal: wat kunnen we als gemeente betekenen voor kinderen en jongeren? Het antwoord ligt in het versterken van de pedagogische basis. Op deze pagina lees je wat een sterke pedagogische basis is en wat de impact ervan is. En ook hoe jij als raadslid kunt bijdragen aan de pedagogische basis binnen jouw gemeente.

Bekijk de pagina over de pedagogische basis

Veelgestelde vragen over de jeugdsector

Wat zijn de meest voorkomende problemen bij jongeren? En waar is de gemeente nu verantwoordelijk voor? En wat kun je doen om kinderen en jongeren kansrijk op te laten groeien? In de handreiking voor nieuwe raadsleden en wethouders krijg je antwoorden op deze en andere veel gestelde vragen van gemeenten over jeugdhulp.

Lees de handreiking voor nieuwe raadsleden en wethouders

Infographic 'het sociaal domein voor raadsleden'

Welke rol speel je als gemeenteraadslid in het sociaal domein en hoe kan je die rol uitvoeren? Op deze vraagt probeert de infographic 'Het sociaal domein voor Raadsleden' een antwoord te geven. De infographic is ontwikkeld door het Ministerie van Binnenlandse Zaken, de Nederlandse Vereniging van Raadsleden en de griffie van Almere in samenwerking met het NJi, Movisie, Vilans en meerdere gemeenteraden.

Bekijk de infographic

Andere interessante websites voor raadsleden 

  • Het leerportaal voor gemeenteraadsleden. Dit is de digitale leeromgeving van de Nederlandse vereniging voor raadsleden. De omgeving bevat meer dan honderd opleidingsmodules speciaal voor raadsleden. Daarnaast kun je daar ook handleidingen, infographics, tips en educatieve video's vinden over verschillende onderwerpen.  
  • Dit is jeugdzorg van Jeugdzorg Nederland. Dit is een website gemaakt voor raadsleden waarin het jeugdveld en het jeugdbeleid geïntroduceerd wordt.  
  • Raadsleden.nl van de Nederlandse Vereniging voor Raadsleden. Hier vind je informatie over activiteiten, evenementen en kennis over het zo goed mogelijke vervullen van de rol als raadslid.  
  • Prodemos.nl. Op de website vind je informatie over evenementen voor raadsleden en algemene kennis over de democratie en de rechtsstaat.  
  • Raadgevers van de Vereniging Nederlandse Gemeenten. De VNG heeft achtergrond artikelen geschreven voor de verschillende onderwerpen waar raadsleden mee te maken krijgen: de raadgevers. Van gemeentefinanciën tot meer inhoudelijke onderwerpen zoals de inclusieve samenleving, waaronder ook jeugdbeleid valt.
  • Rapport uitdagingen in het sociaal domein. In de publicatie "Uitdagingen in het sociaal domein. Nieuwe gemeentebesturen aan zet" biedt het Sociaal en Cultureel Planbureau (SCP) gemeenten handvatten om tot scherpe keuzes te komen in het sociaal domein. Het geeft een overzicht van de maatschappelijke opgaven, dilemma's en opgaven in het sociaal domein.
  • Rapport decentrale taak is politieke zaak. In dit onderzoek van de Raad Openbaar Bestuur staat beschreven waar gemeenteraadsleden tegen aanlopen bij het sturen in het sociaal domein. Het geeft inzicht in welke valkuilen en mechanismen er zijn in de gemeenteraad en welke stappen kunnen helpen om meer invloed uit te oefenen op het beleid.
  • Kinderrechten.nl. Op deze website staan tools om te komen tot meer jongerenparticipatie in de gemeente, waaronder een conceptmotie, checklist en bouwstenen in lokaal beleid voor succesvolle jongerenparticipatie.
Afke Donker

Dr. Afke Donker

senior medewerker monitoring en sturingsinformatie