Annet over gedeeld opvoederschap: 'Je krijgt er een hele familie bij'

Als jeugdbeschermer in de pleegzorg weet Annet (47) hoe belangrijk het is dat pleegouders met de biologische ouders van pleegkinderen samenwerken in de opvoeding. Sinds een jaar is Annet zelf pleegouder en ervaart ze hoe ingewikkeld maar ook hoe mooi het gedeelde opvoederschap kan zijn. 'Je krijgt er een hele familie bij. Niet alleen de ouders, maar ook opa's, oma's, tantes en ooms. Je moet met heel veel mensen intensief samenwerken.'

Het is mooi om iets toe te kunnen voegen aan de familie
Annet, jeugdbeschermer

Niet alleen weghalen maar ook toevoegen

Volgens Annet vinden veel pleegouders het moeilijk om samen te werken met ouders van pleegkinderen. 'Je krijgt soms met hele lastige situaties te maken. Moeilijk gedrag van de ouders of andere familieleden en heftige reacties van je pleegkind daarop.' Toch vindt zij het erg belangrijk om de familie te helpen. 'Het is mooi om iets toe te kunnen voegen aan de familie waar ze vandaan komen, in plaats van ze alleen maar daar weg te halen.'

Twee keer verhuisd

De twee pleegkinderen van Annet en haar man hebben veel traumatische gebeurtenissen meegemaakt met hun moeder. Hierdoor belandden ze in eerste instantie bij een familielid. 'Zij had alleen ook eigen kinderen en raakte in coronatijd overspannen door de drukte in huis', vertelt Annet. Daarna gingen de kinderen naar een pleeggezin. 'Daar ging het mis met het oudercontact. De pleegouders begonnen heel gastvrij. Ze zouden samen met de ouders gaan eten en hebben telefoonnummers uitgewisseld. Maar dit sloeg helaas al snel om.'

Traumatriggers

'Na een tijdje waren de ouders niet meer welkom bij de pleegouders thuis', vervolgt Annet. Ze denkt dat de reactie van de kinderen op het contact met de eigen ouders te heftig werd voor de pleegouders. 'Zij wilden de kinderen waarschijnlijk beschermen. Er zijn zoveel traumatriggers waardoor de kinderen heel heftig reageren op al het contact met familie; moeder, vader, oom, tante en grootouders. Dus de neiging om te zeggen "we stoppen met het oudercontact" is heel logisch.

De neiging om te zeggen "we stoppen met het oudercontact" is heel logisch.

Overgeplaatst

Door de problemen in het contact met de pleegouders werd de moeder bang om haar kinderen te verliezen. De kinderen werden daarom binnen een week overgeplaatst naar een nieuw pleeggezin: Annet en haar partner. 'Samen met de gezinsvoogd hadden we een kennismakingsgesprek met de moeder. We zagen direct haar verdriet. Je voelde de zwaarte, de angst en het wantrouwen; wat gaat er nu weer gebeuren en wie zijn deze mensen? Ik dacht: hoe moeilijk het ook wordt, we gaan ervoor zorgen dat ze zich welkom voelt in ons huis.'

Eindelijk weer moeder

Annet probeerde daarom vanaf het eerste moment de moeder te betrekken. 'Ik zei: "wij gaan jouw kinderen opvangen, kun je mij een tip geven?" Ik had namelijk gehoord dat ze niet zo goed sliepen en was benieuwd wat zij daaraan deed. Ze deelde haar slaapritueeltje met ons en gaf aan dat ze zich hierdoor voor het eerst in een jaar weer een beetje moeder voelde. Daarna kwam ze iedere week op bezoek.'

Ook papa en mama

Ook met Kerst, Sinterklaas en verjaardagen hebben Annet en haar partner de moeder uitgenodigd. 'Kerstavond is een belangrijk moment en dan zit de moeder helemaal alleen thuis met al haar verdriet en gemis.' De ouder op dit soort momenten uitnodigen is volgens Annet erg belangrijk. 'Eerst wilde de moeder liever niet dat wij papa en mama werden genoemd. Maar na deze fijne momenten samen stuurde ze ons een berichtje om te zeggen dat wij ook gewoon hun papa en mama zijn.'

Terug naar hun moeder

Het is voor Annet en haar partner zoeken hoe ver het gedeeld opvoederschap kan gaan. Nu is het beperkt tot vragen over slapen en eten. Het liefst zou Annet willen dat de moeder meegaat naar een schoolgesprek of naar het ziekenhuis als dat nodig is. 'In de realiteit is dit niet altijd haalbaar. Dan moet er veel meer begeleiding en tijd zijn. Maar we doen er alles aan om te zorgen dat de moeder een rol heeft in het leven van de kinderen.'

Foto Hoda Yamani

Hoda Yamani

medewerker inhoud