Waarom voel ik me anders sinds ik moeder ben?
Moeder worden is een ingrijpende gebeurtenis. Er verandert veel. Je lichaam voelt anders, je emoties zijn sterker en je dagen zien er anders uit. Maar ook je identiteit en je relaties met de mensen om je heen veranderen. Deze verandering is heel normaal. Sterker nog, het heeft zelfs een naam: matrescentie of moederteit. Het is een ontwikkeling die elke vrouw doormaakt als ze moeder wordt. Net zoals een puber verandert in de puberteit, verandert een vrouw in het moederschap.
Moeder worden: hoe ga je daarmee om?
Moeder worden is niet iets dat van de ene op de andere dag gebeurt. Het is een proces dat tijd kost en waarin veel verandert. Daarom is het fijn om steun te krijgen van de mensen om je heen. Je bent niet de enige die dit meemaakt. Veel vrouwen herkennen het en voelen zich daardoor sneller verbonden met elkaar.
Dat dit proces een naam heeft, moederteit, maakt het makkelijker om erover te praten. Het helpt om te begrijpen wat er gebeurt en welke invloed het kan hebben. Het geeft woorden aan wat je ervaart waardoor het makkelijker is om in gesprek te gaan met bijvoorbeeld je vrienden, je partner of je werkgever.
Probeer deze periode niet alleen door te gaan. Zoek contact met andere moeders en deel je verhaal. Iedereen ervaart de overgang naar het moederschap op zijn eigen manier. Het is fijn om van elkaar te horen wat je meemaakt. Bespreken wat er in je lichaam en hoofd gebeurt kan je veel steun en zelfvertrouwen geven. Want echt: iedere moeder gaat hier doorheen.
In onze maatschappij lijkt het soms alsof je na drie maanden alweer 'de oude' moet zijn. Maar neem de tijd die jij nodig hebt. De overgang van vrouw naar moeder kan jaren duren, en bij een tweede of derde kind begint dit proces vaak weer opnieuw.
Ik wou dat ik dit eerder had geweten. Nu vallen de puzzelstukjes op hun plek en voelt het ook minder eenzaam.
Wat verandert er als je moeder wordt?
Als je moeder wordt verandert er veel, in je lichaam, in je hoofd en in je dagelijks leven. Dit hoort bij het proces van de overgang naar het moederschap. Hieronder lees je meer over wat er verandert op verschillende vlakken.
Veranderingen in je lichaam en hoofd
Veranderingen in je hormonen
Hormonen veranderen niet alleen tijdens de zwangerschap, maar ook daarna. Na de bevalling dalen bijvoorbeeld de hormonen oestrogeen en progesteron vrij plotseling. De daling van deze hormonen zorgt ervoor dat je hersenen zich snel aanpassen aan je nieuwe rol als moeder. Hormonen hebben ook invloed op je je voelt. Ze versterken je emoties. Je kunt je het ene moment heel blij voelen, en het volgende moment verdrietig, onzeker of geprikkeld. Dat is heel normaal.
Veranderingen in je hersenen
Tijdens de zwangerschap verandert je brein. Het verandert van vorm en maakt nieuwe verbindingen. Vooral in het deel dat helpt begrijpen wat anderen denken, voelen en nodig hebben. Zo leer je beter aanvoelen wat je baby nodig heeft, wat belangrijk is voor de hechting. Ook verandert het deel dat zorgt voor fijne gevoelens. Het voelt goed om je baby te knuffelen, te kijken naar de eerste lachjes of naar je slapende baby te kijken. Dit geeft je motivatie om bijvoorbeeld 's nachts wakker te blijven als je heel moe bent.
'Soms ben ik kapot na een lange dag en ben ik even klaar met al het zorgen, maar dan zit ik 's avonds toch weer te glimlachen naar een foto van mijn baby en krijg ik weer nieuwe energie.' - Moeder
Veranderingen in je emoties
Als nieuwe moeder kun je veel verschillende emoties voelen. Verdriet, omdat je je oude leven en gewoontes achter je laat. Vermoeidheid en wanhoop, door te weinig slaap. Twijfel, omdat je niet weet of je het allemaal goed doet. Maar je kunt ook blijdschap, liefde, zelfvertrouwen en voldoening ervaren, bijvoorbeeld omdat je een nieuw leven op de wereld hebt gezet, of omdat je steeds beter weet wat je baby nodig heeft.
Het is normaal dat je emoties soms alle kanten op gaan. Dit kan voelen als een achtbaan. Het kan helpen om te weten dat het minder wordt. Ook helpt het om hierover te praten met anderen. Dat kan je gevoelens wat tot rust brengen en je het gevoel geven dat je er niet alleen voor staat.
Veranderingen in je dagelijks leven
Veranderingen in je identiteit
Als je moeder wordt, krijg je er een nieuwe rol bij. Je voelt een nieuw soort liefde, zorg en verantwoordelijkheid. Net als in de puberteit leer je jezelf op een nieuwe manier kennen. Je ontdekt kanten van jezelf die je nog niet kende. Soms voelt het ook alsof je een stukje van jezelf kwijtraakt. Misschien veranderen je dromen of plannen. Het kost tijd om aan deze nieuwe fase te wennen en het is niet gek als dat moeilijk is.
Veranderingen in je relaties
Je relaties kunnen flink veranderen als je moeder wordt. Je kijkt bijvoorbeeld anders naar je eigen ouders. Misschien krijg je meer bewondering voor hen, of vraag je vaker om advies. Soms zijn ze ook meer betrokken, omdat ze regelmatig oppassen.
Je relatie met je partner verandert ook. Jij en je partner zijn niet alleen meer een stel, maar werken nu ook samen om jullie kind op te voeden. Jullie doen waarschijnlijk meer praktische dingen samen, zoals het bijhouden van voedingen of het regelen van afspraken bij het consultatiebureau.
Je relatie met vrienden kan ook anders worden. Omdat jouw dagen vooral in het teken staan van zorgen voor je baby, kan het moeilijker zijn om op dezelfde manier af te spreken als vroeger. Praat hierover met je vrienden en kijk samen wat voor jullie werkt.
Wat verandert er voor de mensen om je heen?
Niet alleen jijzelf, maar ook andere belangrijke mensen in het leven van je baby veranderen door het zorgen voor je kindje. Denk aan de vader, niet-biologische ouders en zeer betrokken verzorgers. Hun hormonen en hersenen veranderen ook en passen zich aan wat de baby nodig heeft. Bijvoorbeeld: ze worden 's nachts sneller en makkelijker wakker om voor de baby te zorgen.
Hoe zorg je goed voor jezelf in deze periode?
Als nieuwe moeder is het soms lastig om ook aan jezelf te denken. Veel moeders herkennen dit. Toch is het belangrijk om dagelijks een moment voor jezelf te nemen, al is het maar kort. Hulp van anderen kan opluchten. Vaak willen de mensen om je heen je graag helpen. Als jij goed voor jezelf zorgt, kun je ook beter zorgen voor je kindje.
Voel je dat het moederschap je soms te veel wordt? Misschien is er dan meer aan de hand, zoals een postnatale depressie. Praat erover met je huisarts, zodat je de hulp krijgt die je nodig hebt.
Bronnen
- Jones, L. (2023). 'Moederteit. Over de metamorfose van zwangerschap, geboorte en moederschap'.
- Rapheal, D. (ed.) (1975). 'Being female: reproduction, Power and Change' (Mouton & Co).
- Bijster, P. (2025). 'Een nieuw leven. Alles wat je moet weten over je lichaam en geest na de bevalling'.
- Brajša-Žganec, A., Džida, M., Brkljačić, T., Lipovčan, L. K., & Lučić, L. (2022). 'The Well-Being of Parents in the Year After Childbirth'. Journal Of Family Issues, 44(9), 2446–2468.
- Eyal, M. N., en O.T. Ben-Ari (2023). 'Emotional and relational protective factors during pregnancy and psychological well-being and personal growth after childbirth'. Journal Of Reproductive And Infant Psychology, 1–15.
Lees ook
-
Wat is belangrijk bij opvoeden?
Wat is belangrijk bij opvoeden?OudersDoenOpvoeden betekent dat je als ouder de ontwikkeling van kind begeleidt en steunt. Lees hoe je dat doet en wat je kunt verwachten in elke ontwikkelingsfase.
-
Opvoeden doe je niet alleen. Hoe helpen anderen mij daarbij?
Opvoeden doe je niet alleen. Hoe helpen anderen mij daarbij?OudersDoenAls ouder ben je de belangrijkste opvoeder van je kind. Een mooie, maar veeleisende taak. Je hoeft het niet alleen te doen. Lees wie je kan ondersteunen.
-
Goed voor jezelf zorgen als ouder
Goed voor jezelf zorgen als ouderOudersDoenHoe het met jou gaat, heeft invloed op de opvoeding van je kind. Hoe ben je als ouder bewust bezig met je eigen welbevinden?
-
Omgaan met gevoelens en emoties rondom het ouderschap
Omgaan met gevoelens en emoties rondom het ouderschapOudersDoenHet is normaal als dingen in het ouderschap niet meteen vanzelf gaan, maar juist met vallen en opstaan. Hoe ga je hiermee om?
Hulp of advies nodig?
Zoek je als ouder of opvoeder hulp of advies? Bekijk hier waar je terecht kunt.